ТIех дукха латта шен долахь кхобу Оьрсийчоь кхион хала ду. Муьлха кеп тоьлу: административан цхьаалла я территорин-экономикан дакъош? 12 макрорегион йийр ю Оьрсийчоьнах. Деношкахь премьер-министра Медведев Дмитрийс тIечIагIйина 2025 шаре кхаччалц йолу Йоккхаллехь Оьрсийчоь кхиоран Стратеги – иштта аьлла керлачу некъах. Ша документо бахарехь, Стратегин Iалашо ю бух онда, массанхьа а цхьабосса Оьрсийчоь хьалакхиор, массо а регионашкахь бехачу нехан дахар тодар, мехкашкахь экономикан болар сихдар... Читать дальше...
Нохчийчуьрчу Хьалха-Мартанан кIоштарчу дарбан цIийнера банкомат лачкъийна яьхьна вевзаш воцчу шина стага. Видеокамеро дIаязйинчу ролик тIехь гуш ду, жоммагIаца серий а хедийна, гIудалкх тIе а йиллина, арайоккху банкомат. Минот сов хан йойу цу шиммо и операци дIахьош. Дийцарехь, 6 миллион сов сом ахча даьхьна цу чуьра шина зуламхочо. Ширачу "Волга" машен тIехь гIалел ара а бевлла, банкомат чуьра ахча схьа а даьккхина, лараш яйархьама машенах цIе тесна цу шиммо. Полисхоша лоьхуш бу талорхой.
Нохчийн бардо Муцураев Тимура эшарш лекхар дитинехь а, цуьнан «тIеман репертуар» тахана а яц йицйина. Оьрсийчоьнан «шолгIачу шахьарара» -Петарбухара - ю Къоьзан-Iома тIера туркомплексе Муцураевн а, нохчийн кхечу авторийн а эшарш лакха деношкахь еана хилла Супрунова Алиса. Тоъал цIеначу нохчийн маттахь хеза цуьнан аз.
Тбилисерчу микрофинансийн организацин офисна тIелатар дина аьлла, ши стаг дIалаьцна Гуьржийчоьнан чоьхьарчу гIуллакхийн министраллан белхахоша. "Новости-Грузия" хьостано бина и хаам. Пекинан урамерчу Giro Credit компанин декъе туьтмIаьжгаш йоьхкина нах чулилхинера. Царех цхьаъ герз детта волавеллера. Бехке ву аьлла, полисхоша дIалаьцна 54 шо долу да а, цуьнан 30 шаре ваьлла воI а. Яхначу хенахь кеп-кепарчу зуламашна кхел йина ву и шиъ. Талламчаша дийцарехь, ахча дIадахьа аьтто а ца хилла церан, полисхой тIекхачале вада дезарна. Читать дальше...
Астанах Нурсултан гIала ян таро луш Конституцехь хийцамаш байта тIетайна кхааридийнахь Казахстанан парламент. Информацин агеталлаша бина и хаам. Президенто куьйгъяздичхьана кийча ду документ. Шинаридийнахь Казахстанан президенто дIакхайкхийра, ша пачхьалкхан урхалхочун декхарш охьадахкарх. Цуьнан метта ханна президент хIоьттина Сенатан куьйгалхо Токаев Касым-Жомарт. Цуьнан инициатива яра Астанан цIе Нурсултан аьлла, хийцар. Казахстанан коьрта шахьарх Нурсултан ала а догIу, Назарбаев "цхьаъ бен воцу... Читать дальше...
Хьаькамийн могIарш карладаха лаам хиларх дIахаийтина парламенте хIора шарахь ша бечу кхайкхамехь гIалгIайн куьйгалхочо Евкуров Юнус-Бека. Оцу некъаша жигара къийсам латтор бу коррупцица аьллачу куьйгалхочун дешнаш далийна REGNUM агенталло. "Пачхьалкхан урхаллашка балха оьцу нах лаккхара Iилма а, хаарш долуш, кхечу интересашца боьзна а боцуш нах хила беза. Аьлча а, пачхьалкхан белхахойн хьаькамийн могIанаш цIиндан деза", - дIахьедина Евкуровс. Иштта цо хаамбина, кху шарахь регионехь кегийрхошлахь "Движение вверх" аьлла... Читать дальше...
БуьритIехь резонансе теракташ дина ву аьлла, Словакино Оьрсийчоьне дIавеллачу Яндиев Аслана бехк тIе ца лаьцна, яздо "Новости" агенталло. Къилбаседа-Кавказан тIеман кхелехь кхааридийнахь довхаттар долийна Яндиевн. Иза бехкево ишта Басаев Шемалан тобанехь хилла ву аьлла а. "Ас мукIарло дийр дац сайгара ца даьллачунна а, айса дина доцчунна а. Со хIуманна а бехке вац", - аьлла Яндиевс йоьдучу кхелехь. Талламчийн версица, 2005-чу шарера 2006-чу шаре кхаччалц кхечу тобанхошца цхьаьна "Владикавказ-2" подстанцина герзаш диттина хилла цо... Читать дальше...
Мозамбикехь циклон бахьана долуш хIаллакхила тарлора эзар сов стаг. Паччхьалкхан президенто Ньюси Филипеса дина ишта дIахьедар. Дахначу кIиранах кхаьчна Идай циклон Африкан къилба-малхбале. Саццаза оьхучу догIанаша токхамаш хилийтира регионехь. ЦIечу жIарано хаамбарехь, Бейра порт, йоккхахйолу Мозамбика гIала а 90 процентна йоьхна. Дуккхаъчу ярташкахь адамаш дисина арахьарчу дуьненах хаьдда, ярташна тIе хи а даьлла. ТховкIело йоцуш бисина иттанашкахь эзарнаш нах. Луларчу Малавехь а, Зимбабвехь а Iаламан ницкъ бахьанехь велла 200 стаг. Читать дальше...
Казахстанан коьртачу шахьаран цIе Нурсултан аьлла, хьалхарчу президентан цIарах хийцар хьехна, президентан декхарш кхочушдан хьалхаттетинчу Токаев Касым-Жомарта. "Казахстанан Республикан дуьххьара хиллачу президентан Назарбаев Нурсултанан цIе дагахь йисийтархьама, коьрта Астана шахьар хийца еза вай Нурсултан аьлла", - дIахьедина Токаевс. Маршо Радион казахийн сервисо хаамбарехь, президентан декхарш кхочушдийр ду Токаевс 2020-гIа шо тIекхаччалц. Цул тIаьхьа хинболчу президентан харжамашкахь дакъалоцур ду масех кандидато. Читать дальше...
Ирсечу пачхьалкхийн ООН-о хIоттийначу рейтингехь хьалхарчу могIарехь ю Финлянди. Кхааридийнахь Дуьненаюкъарчу ирсан денна лерина Iораяьккхинчу рапортехь 7, 63 балл хIоттийна оцу пачхьалкхна. ШолгIачу меттигехь дIатаръелла Норвеги, цунна тIаьхьа Дани, Исланди, Швейцари ю. 59-чу меттигехь, Перуна а, Казахстанна а юккъехь дIатаръелла Оьрсийчоь. Ирсечу мехкийн тептаран тIаьхьарчу могIаре яьккхина ишта Бурунди (156-гIа меттиг). Талламаш бечу заманчохь эксперташа тидаме эцна хилла оцу пачхьалкхехь дахаран дохалла а... Читать дальше...
ГIалгIайчуьрчу Сурхахехь меттигерчу 47, 40 шераш долчу шина стагна юкъахь дов иккхина, герзаш деттар нисделла, хаамбо чоьхьарчу гIуллакхийн министралло. Чевнаш хилла ший а республикан клиникан дарбан хIусаме валийна. Дийцарехь, шоьтан буса иккхина юьйцу конфликт. Шина тайпан векална юкъахь хьалха дуьйнна хьогIе юкъаметтигаш хилла, яздо "Интерфаксо", шайн хьостех пайда а эцна.
ТаIзарш кхочушдаран федералан урхалло (ФСИН) шен белхахой декхаребийр бу тутмакхашца кIеда хила а, нагахь бакъонна дуьхьалара дарш нислахь а, цаьрга шайна гечдар а доьхуьйтуш. "Интерфакс" агенталло бина и хаам, ФСИН-ан этикан Кодексехь бинчу хийцамашна тIе а тевжина. Ишта документ тIехь хаамбо, ФСИН-ан белхахой гIиллакхе, оьзда хила безар бахархошца а, даржехь болчу нахца а. "Нагахь ФСИН-ан белхахочо бакъо, маршо хьаьшна меттиг нислахь, цунна тIедожор ду шен лаамехь, йа кхелан сацамца, тутмакх шена къинтIера ваккха"... Читать дальше...
Шеман малхбалера Багхуз цIе йолу меттиг схьаяьккхина Iамеркан Цхьанатоьхначу Штатийн гIоьнца Шемарчу оппозицино. "Исламан пачхьалкх" шех олучу тобанхоша дIалаьцначух тIаьххьара чIагIо яра иза. БIеннашкахь тIемалой карабахна. Шемарчу демократин ницкъийн пресс-секретаро Бали Мустафас дийцарехь, Багхузера даIишхойн куп схьаяккхар йоккха гIулч ю, амма толам баьккхина ала хIинца а хьалхе ду. Евфрат олучу хинан йистера жима аса бен яц "Исламан пачхьалкхан" долахь йисинарг. Цул совнах, даIишхойх мукъаяьхначу... Читать дальше...
