Биыл мен 10 сынып оқушысымын. Дамыған ХХІ ғасырда өмір сүріп жатқандықтан, әр адам жеке тұлға болып қалыптасуы үшін жан-жақты дамыған, бірнеше тілде еркін сөйлейтін, технологияны жетік меңгерген болуы тиіс.Осыған орай, заманға сай ұрпақ тәрбиелеу мақсатында біздің Елімізде, нақтырақ айтсақ білім жүйемізге көптеген өзгерістер енгізіліп, жаңа серпіліс толқыны бой көтерді. Бұрын соңды естімеген нәрселер оқу бағдарламасына енгізілді. Мен осы жаңа жүйемен оқып жүрген оқушы болғандықтан оның кейбір кемшіліктерін және пайдасыз тұстарын көріп жүрмін. Читать дальше...
Өткен ғасырда Есжан деген атақты күйші болыпты. Есжан бала жасынан әділетті, бірбеткей болып өскен. Кішкентайынан өзінің еңбегімен күн көріп, азаптың ауыр жүгін арқалайды. Бірақ он саусағынан өнері тамған домбырашы-жігіт халық алдында қадірлі болады.
Бір күні күйші Сарыөзен деген өзенді бойлай өрлеп келе жатады. Өзен тасып, толқындары төңкеріліп, тынбай тулап, тасқа тигенде қайта қайырылып, сандықтың аузын ашқандай ақтарылып жатады. осы көрініске қызыға қарап келе жатқанда, артынан атпен бір жігіт жақындап:
Бекмырзаның Тәжісі жылқылы бай екен. Желісінен құлын, кермесінен тұлпар, қысы-жазы сабасынан қымыз арылмайтын көрінеді. Сол жылқылардың төлбасы Бозайғыр екен.
Ел жайлауға шыққанда бір өзеннің екі жағында екі келіншек өмір сүріпті. Екеуінің де аты Шәрипа, екеуі де домбырашы екен. Екеуі өзеннің екі жағында отырып күйімен амандасып, сырласады екен.
Баяғы өткен заманда Қазығұрт тауының етегінде айдын көл болыпты. Сол көлге бір аққу келіп амалсыз тұрақтап қалады да, жыл сайын балапандайды. Балапандарының қанаты қатая бастағанда ерінбей-жалықпай сонау аспанмен таласқан Қазығұрт тауының басына шығарып, аққуларды өздерінің атамекеніне қарай ұшырып жібере береді екен. Жас аққулар сөйтіп атамекеніне қайтатын көрінеді.
Ертеректе белгілі ақын, өнер иесі Динаның үйіне екі-үш жас жігіттер келіпті. Ойлары Динаның алдында күй тартып, өнер сайыспақ. Аман-саулықтан кейін Динаның ілулі тұрған домбырасын алып тартуға лұқсат сұрапты. Дина:
Кенже сүйікті қызы Динаны ұзатқанда қызының басқа жасауларына қоса, үш болысқа аты шыққан, «Қарақасқа» деген жүйрік ат береді. Кенже сияқты, Нұралының атқа құмарлығы болмаса да, атасының берген киітін құрметтеп, баптап бағады.
Ел іші ойын-тойдан, қызықты бас қосудан құр алақан болмайтын әдеті. Ерулік, сыбаға, соғым басы, қымызмұрындық, шашыратқы, сіргежияр, уызқағанақ, ұйқы ашар, бастаңғы, сірне, ұлыстың ұлы күні, асар, шілдехана, бесікке салар, тұсау кесер, сүндет тойы, тоқым қағар, қыз ұзату, келін түсіру, ас беру, міне, мұның бәрі де — адам өмірі, тек қана адамның мейір шуағына бөлену арқылы бақытты болатынын білген елдің өмір салты.
1917 жылдар уақ елі екі зәңгі ел болып, Дөрбілжін ауданына қарайды екен. Қату тауындағы Дәрбіті өзенінің бойындағы Кеңтүбек деген қойнауға біреулер апиын егіп кеткендігі байқалып, сол кездегі өкімет адамдары Шәуешектегі дутыңға мәлімдейді.
(Мысал) Борсықбай шопанның иті бар еді, Түсі қара байғұстың көзі тар еді. Иесінің отарын күзететін, Бұл өңір жаз да жаңбырлы, қыс та аяз. Сызды суық күндерде Табаныңнан шым-шымдап сыз өтетін. Мұндайда мысыққа ол өшігетін, Пыр-пыр етіп, үйді басына көшіретін. Күн суықта иесі еті бар сүйек тастайтын, Қомағайланып бас салған. Етті толғап жұтқанда, өңешке сүйек қадалған. Тура келген ажалдан, Жұтқалы тұрған тажалдан. Иесі аман алып қалмақ боп, Қазына тұрды салмақ сап. -Мойның ұзын сенің шырақ өзге құстан... Читать дальше...
(Мысал) Күлге аунады қотыр тауық, Қатқан әбден сілесі. Дүр сілкінді тыраңдап, Басы айналды бұл несі?! Бірте-бірте кірді есі, Күлге қанша аунады. Бит патшағар қалмады. -Арсылдаған ит анау Кімге тілін салмады? Кімді қауіп алмады? Ал мен болсам... Кісіге де, Малға да Сүмең қағып жүргенім, Ынжықтығым бұл менің. -Әй, балта, Үйдегі жаман қатынның, Бұтарлайсың отынын. Бас алатын қан ішіп... -Сүйір тілді, қотырым, Қанға құмар болмағын. Білемін сенсіз ол жағын,- Деп орнына қонған-ды. Читать дальше...
