Германино нохчий цIахьежош бу, Гуьмсан кIоштахь чIир йитина, 2 гIалгIа а, нохчо а вийна некъаца (Керланаш кечдеш иллюстрацина пайдаоьцу Маршо Радион архивех а, официалан сайташкарчу материалех а).
50 000 вахархо электросерло йоцуш висинера Нохчийчохь, аварин хьал хIоттар бахьана долуш, хаам бина Оьрсийчоьнан Минэнергетикехь. Авари хиллера еарин дийнахь 10 сахь 50 минот яьлча. Ток йоцуш бисинера Хьалха-Мартанан кIоштара бахархой. Цу тайпаниг хилахь а аьлла кхоьллина сервисаш болх бан йолаелира ток ялар меттахIоттош. Оцу хенахь хIаваан температура яра арахь 15 градус. МеттахIотторан белхаш дIабирзира 12 сахьт 13 минот яьлча. "Трансформатор юха а болх бан йолаелла. Массерна а луш ю ток"... Читать дальше...
СаIудин муфти лаьттинчу Ибн База Шайхан воьIан воIа Салихьа бехкбиллина Нохчийчоьнан куьйгалхочунна Кадыров Рамзанна, иза «вахIабхой» олу нах сийсазбеш, царна бусалба уммат дуьхьалдохуш хьийзарна.
Германера Оьрсийчу дIахьежочу нохчийн мухIажарийн терахь хаъала алсамдаьлла хиларх лаьцна хаам бо немцойн Tagesspiegel газето, федералан чоьхьарчу гIуллакхийн министраллана тIе а тевжаш. 2017-чу шарахь Оьрсийчу дIахьажийнера 184 политикан тховкIело йоьху Нохчийчоьнан вахархо. 2018-чу шарахь цу нехан терахь дара 422, ткъа хIара шо доладелчхьана Германино цIахьажийна 277 нохчо. 2019-чу шеран 8 баттахь Германин миграцин урхалло листина 2613 нохчочуьнан дехар. Царах 99 стаг бен ца лерина Iедалан векалша мухIажиран статус яла хьакъ долуш... Читать дальше...
ХIун къуьйсу вовшашца Нохчийчуьрчу хьаькамаша? Советан Iедалан заманахь кег-мерсачу битамаша гойтура Малхбузерчу политологашна, муха хийцалур ю Москвара политика. Мила мича охьахуу рогIерчу Политбюрон кхеташонехь тергалдича, кхеташ хуьлура хинболу хийцамаш. И кеп лела тахана Нохчийчохь. Шен кхеташонехь Iедалхойх хьаьнца, муха къамел до Кадыров Рамзана тергалдича, хаало, мила стенга «охьаваьккхина», «хьалаваьваьккхина», «вожор ву» цо. Оьрсийчоьнан президентца Путинца Малхбале вахана леллачуьра ша цIа кхоччушехь... Читать дальше...
Нана а, цуьнан 5 бутт кхаьчна бер а дуьйш хиллачу некъан бохамехь дакъалаьцна волу стаг витина кхелхинчеран доьзало Нохчийчьурчу Гуьмсан-кIоштахь. Цунах лаьцна хаам бо Кавказ.Реалиино, республикерчу динан урхаллана тIе а тевжаш. Муфтиято бинчу хаамца, Гуьмсан кIоштан къедас Абдулмуслимов Амира дакъалоцуш хиллачу маслаIатехь кхелхинчу ненан а, беран а гергарчара бехкана геч дина витина 25 шо долу Гуьмсера вахархо. Стаг витарехь дакъалоцуш хиллачу наха баркалла аьлла догдикалла гайтинчу кхелхинчеран доьзална а, гергарчу нахана а.
"Кавказ.Реалии" порталан корреспондентца хиллачу къамелехь "Къилбаседа Кавказан къаьмнийн Ассамблейн" президенто Кутаев Руслана дийцина, юкъараллан а, бакъонашларъяран а белхаш бан Оьрсийчохь хала хиларх. Ишта политикан тутмакх лаьттинчо дуьйцу, блогеро Абдурахманов Тумсос арабаьккхинчу некъах а, Нохчийчохь маьрша шена стенна ца хета а. "Айса лелочух дика кхеташ ву со" - Лурчаха ГIуран-баттахь набахтера араваьлла хьо. ХIетахь дуьйна вахар стенгахь ду хьан? - Эха шарахь сайн регистраци йолчу меттигехь а, Москвахь а хан яьккхира ас. Читать дальше...
Суртдиллархочун Головин Александран "Бедуинан йовлакх тиллина Е. Тетевосянан портрет" цIе йолу сурт лачкъийнера Нохчийчохь хьалхара тIом боьдуш. Болчу хаамца, иза Соьлж-ГIаларчу музен хилар хиинчул тIаьхьа Третьяковн цIарахчу галерейн гайтаман юкъардаьккхинера иза. Ткъа хIинца Головинан сурт эцначу стага сацам бина иза Нохчийчоьнан Республикан къоман музейна дIадала. Цунах лаьцна кхаарин дийнахь хаам бина Третьяковн галерейн зорбан сервисо.
Оьрсийчохь бинчу талламо гайтарехь, 2019-чу шарахь юккъера барам схьаэцча хIора Нохчийчуьрчу машено некъбина 19,2 эзар километр. Цу гайтамехь республика ю хьалхарчу меттехь. Луларчу республикашкахь - Дагестанехь а, ГIалгIайчохь а, Кхарачой-Чергизийчохь а, ГIалмакхайчохь а - и гайтам бу 17 - 17,5 эзар километр. Нохчийчохьчул а шозза гергга боца некъ бо Чукоткерчу бахархоша – 10,2 эзар километр. Цу тайпа хаамаш губина «Автостат» сайтан эксперташа, юхкуш йолчу 2 миллион сов машенан гайтамаш а теллина.
Бохам хилла кхаарин дийнахь Волгоградан махкахь Камышински кIоштахь "Сызрань-Саратов-Волгоград» некъа тIехь. Жима ши машен дуьхь-дуьхьал кхетта сарахь 4 долуш Усть-Грязуха эвла некъ дIахьовзарехь. Цунах лаьцна хаам бина Infokam.su сайто. Чоьхьарчу гIуллакхийн министраллан цхьамогIа кIошт цхьанатоьхначу "Камышинский" декъан векло Агаркова Маринас дийцарехь, "Лада Приора" машенна урхалла деш хилла 26 шо долу ГIалгIайчохь вина жима стаг Камышино агIор воьдуш хилла, Волгограде ваха дагахь. Агарковас чIагIдарехь... Читать дальше...
