Ескелдінің үлкен атасы Жанғабыл батыр әйгілі Әлібекұлы Төле бимен бастас, қадірлес, құда болған. Төле бидің Ұлбике деген қызы Ескелдінің анасы. Ескелді дүниеге келіп, Төле биден сүйінші сұрапты дейді.
Осы күнгі Шаян аудандық партия комитетінің қызметкері Мырзахмет Сүлейменов деген жігіт 1940 жылдары Шәуілдірде отырады. Қажымұқанмен қарым-қатынасты болады. Есігінің алдында кішігірім сандықтай бір тас жатады. Он-он бес адам жабылып, қозғалта алмайды. Бір күні Қажымұқан келіп қалады. Балуан жақындап келе жатқаннан:
Әңгімеде 1916 жылғы патшалық Ресейдің «Июнь жарлығына» қарсы Қарқарадағы албан руының көтерілісі баяндалады. ОҒК-нің Сирек қолжазбалар қорының 1022-бумасында, «Он алтыншы жылғы ұлт-азаттық көтеріліске байланысты әңгімелер» атты қолжазба жинаққа енген. Әңгімелеуші—Жүнісұлы. Латын әрпінде машинкаға басылған (46-59-бб). Кейін «Қарқара айбаты» (Құжаттар мен материалдар жинағы.—Алматы:-Өлке,1991) атты кітапта жарияланған. Аталған кітапта мәтін толық жарияланбай, тек бір үзіндісі алынған. Мәтін оқырмандарға толықтырылып, түпнұсқа бойынша ұсынылды.
1948 жылы май айының аяқ кезінде Қарағанды қаласында Киров және Сталин атындағы көмір трестерінің таңдаулы кеншілерінің мәслихаты өтті. Мәслихатқа үкімет адамдары қатысты. Киров клубының кең залына кілем, көрпе төселді. Қонақтарға қазақша қонақасы берілді. Оған Ілияс, Қайып ақындар да қатысты. Әңгіме қыза келе Қайып ақын өлеңдетіп сөйледі. Ол — жиналысқа қатысып отырған құрметті шахтер, Социалистік Еңбек Ері No18 «бис» шахтасының атақты навалотбойщигі Сәкен Шомановқа қарап былай деді:
1933 жылдың декабрінен бастап Қарағандының осы Киров атындағы үшінші шахтасына забойщик болып жұмысқа түстім. Ол кезде No3-26 шахта деп аталатын. Донбасстан забойщиктікті үйреніп келген бізге ауылдан келген бір-бір жасты қосып беріп жатыр. Өзіміз донбасстықтардан үйренсек, бұл жерде басқаны үйрететін болдық. Менің қасыма да бір кісіні қосып берді. Оның аты Жолдыбай еді. Ой, өзі де жалқау еді. Рас, ауылдан келген жастардың ішінде жұмысты ынтасымен істеп, забойщиктікті тез үйренгендер де көп болды. Читать дальше...
Бір күні осы Қарағандыда тұратын Салқымбаев Хұсайын деген кісінің үйіне өздерінің елде тұратын Рүстембай баласы Нашарбек деген замандасы келеді. Ол кісі кәзір осы Қарағандының батыс жағында Нұра ауданында тұрады. Ол кезде елге радионың таралмаған кезі. Қарағандының өзінде жаңа ғана орнатылған...
1921 жылы өндіріс тоқталды. Бірақ өндіріс комитетінің қаулысы бойынша Успен, Спасс, Қарағанды жұмысшылары 1924 жылдың май айына дейін өкіметтен жалақы алып отырды...
1920 жылдың басында Қарағанды ақ бандалардан мүлде тазарды. 1919 жылдан қыс айларында Қарағандының Бұқпа селосында тұрған қызылдардың қарулы отрядына арқа сүйеген жұмысшылар өздерінің өндірістік комитеттерін қайыра сайлай бастады...
1918 жылы февраль айында «Ақмола уезінде кедейлер өкіметі құрылды» деген хабар келді. Жұмысшылардың қуанышы қойнына сыймайды. Қожайындардың құты қашып, берекесі кете бастады. Бұрын 3 сом ғана жалақы алсақ, енді 5 сом, 6-7 сомға дейін жалақы алатын болдық.
1916 жылдың жазы. «Июнь жарлығы шығыпты, қазақтардан солдатқа кісі алады» деген хабар құлаққа сап ете қалды. Кешікпей-ақ 19 бен 31 жастың арасын сыпыра бастады. Жұрт абыржуда. Барар жер, басар тау, паналайтын орын жоқ. Адамқайыр Қойтасбаев тағы басқа бірнеше жұмысшылар Екібасқа қашып кетті. Кәзіргі бассейніміздегі даңқтылардың бірі Бекбосын Сыйқымбаевтың Бөлеген деген інісі соңынан бірнеше жұмыскерлерді ертіп патшаның жарлығына қарсы Спасс маңына топталған халықтың көтерілісін басқарып кетті.
Ток-шоудың қазіргі қоғамдағы рөлі.
— Біздің атамыз Елкелдіге түсінде бейтаныс бір адам «өлең аласың ба, көген аласың ба» дегенде, «өлең аламын» деген екен.
