Бұл мақалада тұлғаның өмірге келі мақсатындағы азаматтық асыл қасиеттері туралы жазылған.
Мұхамеджан Сералин-қазақ журналистикасының атасы. Дәл осы атаумен танымал ақын,публицист,журналист,жазушы, қазақ баспасөзінің бір кірпішін қалаушы. Бәріміз білетін «Айқап» журналының 1911 жылы негізін қалады. “Айқап” журналында төңкеріске дейін басылған 40-қа жуық мақалалар жазды . Мақаламен ғана тоқталмай орыс,парсы,татар тілін жетік меңгеріп, өлең мен поэма жазды. Атақты поэмасы ретінде ««Топжарған» және «Гүлһашима»поэмаларын айта аламыз. Мұхамеджан Сералин-ұлт қамқоршысы болған тұлға. Журналистика саласында еңбек өтілі жоқ болғанымен... Читать дальше...
Теңіз шіркіннің мінезіне түсіне қою да қиын. Айдын төсіне шығып алып асыр салсаң да, мыңқ етпей сұлық түсіп жататын кезі болады. Сонда айналаның бәрі көгілдір түске боялып, аспан мен жер астасып кеткендей көрінеді. Осынау шақта рахат тыныштыққа орана түскің келер еді. Бейқам тіршілік, қаперсіз тыныштыққа құныға түсер едің. Бірақ теңіз дегенің, өмір жарықтықтың өзі сияқты, аумалы-төкпелі келеді. Күні кеше есіңді ала еркелетіп, бар мархабатымен мәпелесе, ертесіне бұлан-талан болып қатер зынданына бір-ақ тастап жіберердей, сілкілеп алады.
Шыңғыс Уәлихановтың ұлы Мұхаммед Қанафияны, яғни, әжесінің Шоқанын көбінесе шығыстанушы, тарихшы, фольклоршы, этнограф, географ, ағартушы ретінде танып келдік. Алайда Уәлиханов Шоқан сонымен қатар публицист болғанын да ұмытпау керек. Шығарған мақалаларының ішінен менің хошыма кеткен, яғни «Сахарадағы мұсылманшылық туралы» мақаласы хақында сөз қозғамақпын.
Айкүмістің қойды өріске шығарысып, үйге жаңа кірген беті еді. Радиоқабылдағышты барынша саңқылдатып қойған үлкені Айдархан болса керек, кішкене Эльмира оянып кетеді-ау деп жүгіре басып келіп алдымен соны бәсеңдетіп қойды да, шешініп үй-ішін жинастыруға кіріскен.
Талас аудандық атқару комитеті председателінің орынбасары Бекзада Оразбекованың мал отарларын аралап шыққанына үшінші күн. Аудандық партия комитетінің екінші секретары Рахыжан Ерсейітов Бекзаданың бұл сапарын қоштап:
Ол күндегі әдетінше аялдамаға ерте келді. Күн салқындау, желкем екен. Маңқыстаудың ауа райына биыл бір өзгеріс кірді: атам заманынан сәуір туысымен келетін миыңды шыңылдатар ыссылық биыл ауа көшкендей атымен жоғалды. Аспанды ала шарбы бұлт торласа-ақ болды, ілі-шала жауын-шашындатып, тіпті шілденің кешінде де көйлекшең жүргізуді қойды. Қарашаның аяғына дейін жайма-шуақтанып тұратын Маңқыстау даласының сары күзі де биыл салқындығын ерте ала келген.
Ымырт үйіріле ашық машина терезесінен шам сәулесі сығырайған жертөленің алдына тоқтай қалып еді. Кузовтағы екеу осы сәтке шақ жеткендей үша-ұша тұра келіп, кабинадан түсіп жатқан шофер жігітке қарасты.
Қазақстан - КСРО-дан бөлініп шыққан мемлекеттердің бірі. 1991 жылы 16 желтоқсанда “Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздігі туралы” Конституциялық заң қабылданды. Сол күннен бастап Қазақстан өсіп өркендеуде. Ең біріншіден, Қазақстан өз президентін сайлады. 1991 жылдың 1 желтоқсанында халықтық сайлау арқылы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев Қазақстан Республикасының алғашқы президенті болып тағайындалды. Кейіннен, президент тәуелсіз Қазақстанның шекарасын анықтап, белгіледі. Дербес мемлекеттің әнұран... Читать дальше...
Әлгінде ғана тегіс алаңнан көтерілген ақшаңқан самолет тымық ауаның көгілдір айдынында жылжып келеді. Көк теңіздің тәкаббар толқындарын тілгілеген мұзжарғыш секілді осынау шетсіз де, шексіз кеңістіктің төсінде еркін самғай түседі. Самолет ішіндегі кезекті вахтаға бара жатқан барлаушы-бұрғышылар әдеттегіше әрі-бергі үнсіздіктен кейін мотор үнімен бәсекелескендей, өзара дабырлай сөйлесіп, шылым түтінін будақтатып отыр.
Күздің қоңырқай бұлттарында бір тыным жоқ. Ертеңгілік азын-аулақ сіркіреп өтіп еді. Енді оған місе тұтпай, жабағы жүндей іркісін-іркісін боп, аласапыран күйге түсіп жүргені. Түйенің артына мінгескен балаң жігіттің ішкі дүниесі де сонау бұлттардай астаң-кестең. Қараторы өңі қуқылданып, онсыз да қалыңдау қабағы түнеріп отыр. Өткір қара көздерін сығырайтып бір нүктеге қадаған күйі үн-түнсіз келеді. Үстіндегі көнетоз қоңыр бешпетінің омырауы ағытулы. Ақсары өңді, қою қара мұртты кісі Жолдастардың жамағайыны еді. Читать дальше...
Бұл өңірдің жазы шыңылтыр ыссы келеді. Жауын-шашыны да тым сирек, айда-аптада тандыр желіннен шыққан тамшыдай сіркіреп өте шығар еді. Кейде көкжиектен көрінген күн көзі қызғылт тартып, күміс кірпіктерін мұнар шалғандай, мүжік таулардың басынан манаурай көтерілер еді. Ал дауылы болса, кейде тіпті апта бойы басылмай қояды. Даланың қағу көрмеген тентек желіне тәкаббар теңіз ғана бас имейтін тәрізді. Арыстан жалды толқындары аласұрып, бар қару-қайратын дәл қазір көрсетіп қалайын дегендей өршелене түсер еді. Читать дальше...
Ұзын бойлы қара кемпір есіктен сөйлей кірді.
Жігіт жылқыны тау аңғарына тастады да, астындағы ұшқыр қарагер атын тебініп, құбыла беттегі биік төбенің басына көтерілді. Төбе басынан айналаның бәрі алақандағыдай көрінеді екен.
Орта бойлы, аққұба жүзінен ылғи ой мен парасат лебі есіп тұратын әдемі кісі сыртын брезентпен қаптаған «УАЗ» машинасынан түскенде, көшіп жатқан үйдің үлкен-кішісі елең етті.
...Тау бөктерлеп үдере көшкен ауыл кешегі қырғын төбелестің азасынан әлі арыла алмай, көңілсіз баяу жылжып барады. Қызылды-жасылды алаша-кілемдер жабылған көш тізбегінен көрінім жер алда бір топ ауыл ақсақалдары, одан кейінгі қыз-келіншектер тобы көптен көп ұзамай жәй аяңмен келеді.
Атыраудың асау толқынына балтырын сүйгізіп, теңіз жағалауынан бастап-ақ құмдауыт жазықтық, ұшы-қиырында көз тоқтатар ноқат жоқ тегіс далада асқақ қала тұр. Сіз көз алдыңызға елестетіңізші. Үп еткен майда самал соқса да құмды боран көтеріліп, көз аштырмас ақ дауылды жапан түзде жүріп келесіз.
Мақаттан Бейнеуге қарай созылып жатқан шөл даланың кеудесін тіліп өтетін болат жол бойымен асыға басқан жолаушылар поезы ара-тұра кездесетін шоқиған жалғыз үйлі разъездерге мезгіл-мезгіл «аяқ суытып» алып, ілгері жортып барады. Бұл болат жол трассасын жұрт «өмір жолы» дейді.
...Келіншек жалғыз келеді. Айнала ақ қарға көмілген дала. Ұшқан қарға көрінбейді. Ешкімнің көрінбегенін тілеп келеді. Бірде жалғыз аяқ жолдың емескі сұлбасы білінгендей болады да, тағы да омбы қарға тап болады. Мәсінің сыртынан киген биік өкше көксауыр кебіс жүруге ыңғайсыз-ақ.
