Reuters
Ish-presidenti amerikan, Donald Trump, pritet të dalë të martën para një gjykate në Manhatan, për shkak të padisë penale, që ka pasuar hetimet për një pagesë që dyshohet t’ia ketë bërë yllit të pornografisë, Stormy Daniels.
Më poshtë mund të mësoni se çfarë do të thotë vetë padia, dhe procesi ndaj Trumpit.
Padia
Padia është një dokument gjyqësor, i cili përmban akuzat që janë miratuar nga një juri e madhe.
Juria e madhe përbëhet prej një grupi njerëzish, të cilët vendosin nëse prokurori ka të dhëna të mjaftueshme për të ndjekur dikë penalisht.
Padia e ngarkon zyrtarisht të pandehurin me krime, dhe ofron bazë për ndjekje ligjore.
Pas padisë, i pandehuri njoftohet zyrtarisht për akuzat, e drejtë që ia garanton Amendamenti i Pestë i Kushtetutës amerikane.
I pandehuri, më pas, mund të akuzohet zyrtarisht për akuzat që rëndojnë ndaj tij.
Ndërkohë, zyrtarë për zbatim të ligjit sigurojnë shenjat e gishtërinjve të të pandehurit dhe ia bëjnë atij fotografitë që mbesin në arkivin e rastit.
Leximi i aktpadisë
Leximi i aktpadisë do të thotë që i pandehuri del para gjykatës për të dëgjuar akuzat, dhe i jepet mundësia për t’u deklaruar, nëse e konsideron veten fajtor apo të pafajshëm.
Gjykatësi ose prokurori zakonisht e lexon padinë me zë të lartë.
I pandehuri zakonisht përfaqësohet nga avokatët, sidomos në rastet e profilit të lartë, apo ato që mund të rezultojnë me burgosje.
Nëse i pandehuri deklarohet i pafajshëm, gjyqtari zakonisht e pranon deklarimin dhe e cakton seancën e radhës, apo edhe datën e mundshme të gjyqit.
Nëse një i pandehur deklarohet fajtor, gjyqtari zakonisht e cakton datën për t’ia prezantuar masën ndëshkimore.
Avokatët e Trumpit kanë thënë se ai do të deklarohet i pafajshëm.
Avokatët e disa të pandehurve, që deklarohen të pafajshëm, mund të nisin negociatat me prokurorët për rezultatin e gjyqit, në rast të pranimit të fajësisë, ashtu që t’i ikin procesit gjyqësor.
Të pandehurit zakonisht deklarohen fajtorë për disa, dhe jo të gjitha akuzat me të cilat përballen.
Lirimi me kusht
Gjyqtarët në gjykatën penale të Nju Jorkut i kanë tri mundësi për lirim me kusht: mund të vendosin për lirim me kusht, të marrin vendim që i pandehuri të lirohet pa kusht, apo të urdhërojnë ndalimin e të pandehurit.
Qëllimi i masës së lirimit me kusht në Nju Jork është që të sigurojë që i pandehuri kthehet në gjykatë, pa e marrë parasysh rrezikun që i pandehuri mund të shkaktojë më shumë dëm.
Më 2019, Nju Jorku i ka dhënë fund lirimit me pagesë për shumicën e rasteve që ngjajnë me atë të Trumpit.
Gjyq larg syve të publikut
Ekziston edhe një lloj tjetër urdhri që u ndalon avokatëve, palëve dhe dëshmitarëve të flasin publikisht lidhur me rastin.
Urdhra të tillë janë të shpeshtë në rastet penale.
Diçka e tillë ndodh sidomos kur ekziston rreziku që dikush mund të bëjë deklarata që mund të nxisin dhunë, që mund të përshkruhen si kërcënim për prokurorët e dëshmitarët, apo të dëmtojnë jurinë.
Të pandehurit që thyejnë urdhrin e gjyqit larg syve të publikut, mund të dënohen në Nju Jork me një vit burgim.
Nëse një urdhër i tillë merret për rastin e Trumpit, ai mund ta apelojë vendimin, nën arsyetimin se diçka e tillë minon Amendamentin e Parë për liri të shprehjes, teksa garon për të fituar nominimin për president në zgjedhjet e vitit 2024.
Përgatiti: Krenare Cubolli
