Partitë opozitare në Kosovë nuk po e mbështesin kërkesën për shtyrjen e zgjedhjeve lokale, të cilat janë caktuar që të mbahen më 17 tetor të këtij viti.
Zyrtarë të Lidhjes Demokratike të Kosovës (LDK) dhe ata të Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës (AAK), kanë konfirmuar për Radion Evropa e Lirë pjesëmarrjen në takimin e së hënës, të thirrur nga presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, por të njëjtit janë shprehur kundër idesë së shtyrjes së zgjedhjeve.
Mbajtjen e takimit e kanë konfirmuar edhe nga kabineti i presidentes, duke mos dhënë komente shtesë lidhur me idenë e shtyrjes së zgjedhjeve. Kundër kësaj ideje është edhe njohësi i çështjeve juridike dhe politike, Albert Krasniqi.
Takimi i presidentes Osmani me përfaqësues të partive politike, vjen pas letrës së Institutit Kombëtar të Shëndetësisë Publike (IKSHPK), që ka rekomanduar mosmbajtjen e zgjedhjeve lokale.
Sipas letrës së IKSHPK-së, mbajtja e zgjedhjeve do të ndikonte në rritjen e rasteve me koronavirus e për pasojë do të rriste edhe rrezikun e rritjes së rasteve të vdekjeve.
“Meqenëse procesi zgjedhor mund të ketë ndikim të shtuar në përhapjen dhe rritjen e rasteve me COVID-19, rekomandojmë shtyrjen e procesit zgjedhor, përkatësisht ndalimin e aktiviteteve publike, grumbullimit të qytetarëve dhe tubimet publike të të gjitha llojeve dhe natyrave pa përjashtim, deri në vlerësimin epidemiologjik të radhës”, thuhet ndër të tjera në letrën e IKSHPK-së drejtuar presidentes, Vjosa Osmani.
Opozita e bashkuar kundër shtyrjes së zgjedhjeve
Shefi i Grupit Parlamentar të LDK-së, Arben Gashi thotë për Radion Evropa e Lirë se kërkesa për shtyrje të zgjedhjeve është e papranueshme.
“Ne do të marrim pjesë në takim dhe do të japim vërejtjet tona. Është kërkesë e paarsyeshme dhe panevojshme, ne jemi kundër si LDK. S’ka legjitimitet asnjë institucion lokal pastaj dhe mungesa e legjitimitetit do të shkaktonte problem të mëdha”, thotë Gashi.
Ai thotë se Qeveria duhet të merret me menaxhimin sa më efikas të pandemisë COVID-19 e jo të tentojë shtyrjen e zgjedhjeve.
“Nëse bëhet fjalë për çështje të sigurisë nga COVID-19 atëherë duhet të merren masa parandaluese, distanca, tubimet e vogla, mund të eliminohet fushata krejt, ka plot zgjidhje. Asnjë vend në botë nuk i ka anuluar dhe mendoj se as ne nuk mund ta bëjmë”, thotë Gashi.
Ndërkaq, deputeti i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës (AAK), Shemsedin Dreshaj, thotë për Radion Evropa e Lirë se shtyrja e zgjedhjeve nuk është zgjidhje adekuate.
“Nëse shtyhen zgjedhjet ka pasoja shumë të mëdha lidhur me pushtetin lokal. Praktikisht do të jetë një pushtet vakant, komunat do të jenë me një menaxhment në skadencë. Mundësia për të pasur edhe keqpërdorime dhe për të mos pasur menaxhim të mirë, efikas, është shumë e madhe”, thotë Dreshaj.
Sipas tij, Kosova ka mbajtur zgjedhjet e përgjithshme në pandemi dhe se do të duhej të mbaheshin sërish.
“Nuk mendoj se është një atribut i mjaftueshëm që situata aktuale me COVID-19, të jetë arsye për shtyrjen e zgjedhjeve, për shkak se aty do të bëhet një pyetje praktike dhe logjike: pas sa kohe do të organizohen zgjedhjet? Ne nuk jemi të sigurt se kur do të përfundojë pandemia nëse nuk kryhet vaksinimi masiv i popullatës”, thotë Dreshaj.
Radio Evropa e Lirë ka tentuar të marrë përgjigje edhe nga Partia Demokratike e Kosovës, por zyrtarë të kësaj partie nuk janë përgjigjur.
Derisa në zyrën për informim të Lëvizjes Vetëvendosje, parti që udhëheq me Qeverinë e Kosovës, thonë se institucionet shëndetësore janë ato të cilat e japin vlerësimin e duhur për këtë çështje.
Krasniqi: Presidentja s’ka kompetencë për të shtyrë zgjedhjet
Albert Krasniqi nga organizata Demokraci Plus (D+), thotë se me këtë kornizë ligjore që ka Kosova, zgjedhjet nuk mund të shtyhen, pa marrë parasysh vullnetin që mund të ketë presidentja ose ndonjë prej partive politike.
Krasniqi thotë për Radion Evropa e Lirë se Kushtetuta e as ligjet nuk ia kanë përcaktuar si kompetencë presidentes anulimin apo shtyrjen e zgjedhjeve. Sipas tij, presidentja e ka për kompetencë vetëm shpalljen e zgjedhjeve.
“E vetmja mundësi për t’i shtyrë zgjedhjet është nëse shpallet gjendje e jashtëzakonshme, e aty pastaj zgjatet edhe mandati i kuvendeve komunale dhe kryetarëve të komunave ose nëse partitë politike të gjitha që janë në parlament pajtohen që të shtyhen zgjedhjet. Kështu krijohet një kornizë përkohshme ligjore që i jep kompetencë presidentes për t’i shtyrë zgjedhjet”, thotë Krasniqi.
Nëse veprohet jashtë këtyre rrethanave, sipas Krasniqit, do të ishte në kundërshtim me kompetencat kushtetuese dhe ligjore të presidentes dhe nuk do të ishte shtyrje valide e zgjedhjeve.
Në mars të vitit 2020, kur në Kosovë kishte filluar pandemia, ish-presidenti Hashim Thaçi kishte marrë vendim për shtyrjen e zgjedhjeve për kryetar të Podujevës.
Derisa në maj të viti të kaluar, kryeministri i tanishëm Albin Kurti kishte kërkuar që të mbaheshin zgjedhjet.
Edhe në këtë rast sipas Albert Krasniqit, nuk është respektuar korniza ligjore dhe ka qenë në kundërshtim me kompetencat e presidentit. Sipas tij, ky rast nuk do të duhej të merrej si precedent që të shtyhen sërish zgjedhjet.
Ndërkaq, infektologu Hamdi Ramadani thotë për Radion Evropa e Lirë se Kosova duhet të fokusohet në luftën kundër pandemisë, pasi aktualisht numri i të vdekurve nga COVID-19, është shumë i lartë.
“Çështja e shtyrjes së zgjedhjeve për disa ditë ose disa javë, është krejtësisht politike për çka subjektet politike duhet të merren vesh. Por, mendoj se çdo institucion, çdo qytetar, çdo politikan, duhet të fokusohet si të luftohet pandemia COVID-19”, thotë Ramadani.
Prej muajit të kaluar, Kosova ka regjistruar numra të lartë të infektimeve ditore, por edhe të viktimave. Vetëm gjatë dhjetë ditëve të fundit, në Kosovë janë regjistruar 237 viktima.
Zgjedhjet e 17 tetorit janë zgjedhje të rregullta, të cilat, sipas legjislacionit në fuqi, mbahen çdo katër vjet.
Zgjedhjet e fundit lokale në Kosovë ishin mbajtur më 22 tetor 2017.
Ligji për zgjedhjet lokale, në nenin katër, pika dy, thotë se zgjedhjet lokale “nuk mund të mbahen më herët se 60 ditë para përfundimit të mandatit dhe jo më vonë se 30 ditë pas përfundimit të mandatit”.
Po ashtu ky ligj përcakton se është në kompetencë të presidentit të shtetit që të shpallë zgjedhjet, por në këtë legjislacion nuk flitet për shtyrjen e zgjedhjeve.
