Авыл фермеры «Челнинские известия»гә үзенең кәҗә фермасы, өйдә әзерләнгән деликатес ризыклар һәм 40 мең сумга сатып алынган йорттагы көнкүреш тормышы турында сөйләгән.
Безнең әңгәмә «Ничек яшисез?» дигән сораудан башланды.
«Алданмагыз, – дип эмоциональ җавап бирә Марина Перфильева. – Авыл хезмәте – ул батырлык, тир һәм күз яшьләре. Иртәдән кичкә кадәр эш, шулай булгач маникюр да юк, стоматологка да барырга вакыт юк, барлык чыгымнарны каплар өчен продукцияне ничек сатарга, дигән баш авыртуы бар».
Күчеп киткәнче физик хезмәткә катнашы булмаган Марина Перфильева авылда бер генә тапкыр булган, һәм менә 2017 елда аның җайга салынган шәһәр тормышы «кадәр» һәм «соң»га бүленгән. Аның сүзләренчә, алар ире белән тормышларын үзгәртергә теләгән. Шокша авылына килеп урнашканчы, ир белән хатын күп сәяхәт иткән, һәм алар, авыл безне үзе сайлады, дип саный.
«Монда без чиста, тыюлык табигате билгеләрен күрдек, Шокша авылына инде 1500 ел булу мине бигрәк тә тәэсирләндерде, – дип уртаклаша Марина. – Уйладык та, нишләп әле монда урнашмаска, дидек. Әлбәттә, авыл тормышының нәрсә икәнен күз алдына да китерә алмый идек. Шуңа күрә безгә, өченче буын шәһәр кешеләренә, күңелле һәм авыр гына булып калмады, экзотика да кирәк иде».
Яңа күченүчеләрнең авыл фермасы 2 кәҗәдән башлана. Алар әлеге хайваннарны сатып алгач, «кәҗәләрне бик өнәп бетермәгән» авыл халкы гаҗәпкә калган. Аннары ир белән хатын хуҗалары котылырга теләгән бу төр хайваннарның барысын да үзләренә җыя: кайда бушлай, кайда акчага сатып ала. Һәр ана кәҗә 2шәр бәти китерә. Марина кәҗәләрне үзе сава башлагач, сөт арткач, «Кая куярга?» дигән сорау туа.
Фото: © Марина Перфильеваның шәхси архивыннан
«Көн саен ботка һәм сыр белән бутерброд ашыйсы килми иде, – дип елмая ул. – Әйе, шәһәрдә үзеңне ресторан менюсы белән сыйларга мөмкин. Шокшада рестораннар юк, ә төрле ризык ашыйсы килә... Шуңа күрә экспериментлар ясарга туры килде: авокадо белән йомшак кәҗә сыры, ананас белән сыр, йогурт белән хөрмә. Аннары шундый уй туды: бәлки, мичтә киптерергә, катырырга, эрбет чикләвеге сибәргә? Ярдәмчеләр юк, барысын да үземә башкарырга туры килде, шул ук вакытта мин плитә янында озак басып торырга яратучы түгел. Беренче тәҗрибәм банкалардагы деликатес рецептлары булды. Кичке ашка шундый банканы ачасың – һәм бәйрәм өстәле. Кемдер елмаеп куяр, ә минем өчен әкиятләр, матур әдәбият – рецептлар хәзинәсе. Мәсәлән Карлсон кайнар шоколадлы «плюшкалар» сорый. Әгәр кемдер «Гарри Поттер»дагы хогсмид каймаклы «сыра» шешәсе турында хыялланса, без аны да уйлап таптык».
Башта фермерлар сырны өйдә пешергәннәр, ә соңрак җитештерү цехын җиһазлаганнар. Продукциянең нигезе – яңа савылган сөт.
«Без һәр сезонда шевр (кәҗә сөтеннән әзерләнә торган француз сыры) ясыйбыз, – дип сөйли Марина. – Киләсе сезонга йогурт сырлары әзерлибез. Әче сөтле «кырт», «курут»ны төрки халыклар яхшы белә. Бу вариантларны үзебезнең цехта җитештерәбез. Безнең принцип: яңа савылган сөт һәм раритет – һинд, төрки, Европа, Африка рецептлары».
Фото: © Марина Перфильеваның шәхси архивыннан
Идеяләребезне тормышка ашырырга краудфандинг проекты ярдәм итте, гади итеп әйткәндә, халык финанславы: теләүчеләрдән интернет аша акча җәлеп итү. Проект 2 эш урыны булдырган. Авыл халкына да ярдәм итәләр – сөтне эшкәртүгә кабул итәләр. Чаллылылар шулай ук социаль контрактка алынган һәм үзмәшгульләр сыйфатында үз эшләрен үстерүгә 250 мең сум акча алган.
Маринаның кул астында зур дәфтәр бар, анда ул кайсы кәҗәләрне савуын яза. 30 кәҗәгә саву аппаратлары бар. Ләкин, аның фикеренчә, иң чиста савым – кул белән. Бу процессны «Мардарики әкиятләре туры» проекты кунаклары бәяли ала. Аларга мөгезле терлекне ашатырга, истәлеккә фотога төшәргә һәм матрешка-антистресс сатып алырга, ә тагын үләнле чәй белән сыр татып карарга тәкъдим итәләр. Кызыксынучыларга су тутырылган резина перчаткалар рәвешендәге тренажерлар тәкъдим итәләр. Ә кыюлар кәҗә янына килеп, кружкага сөт савалар, шунда ук сөт татып карыйлар.
Марина һәм Маратның йорты – 1953 елда төзелгән йорт. 25 квадрат метрлы торак мәйданның яртысын зур мич – 2 кеше йоклый алырлык җылы урын алып тора. Дөрес, аңа барып җиткәнче, миллион эш көтеп тора.
Фото: © Марина Перфильеваның шәхси архивыннан
Ире Марат – доктор Айболит, хайваннарны дәвалый. Сүз уңаеннан, ир белән хатынның бердәнбер кызы – шулай ук ветеринар, Казанда эшли. Шәһәрдә Марат өчен релаксация күбекле ванна булса, хәзер ритм башка: ишегалдын кардан чистартырга, кәҗәләргә печән саларга, су китерергә, утын кисәргә, мич ягарга кирәк. Барысын да санап бетергесез. Кичләрен ул башка төрле эштә – гаилә хисапчы-бухгалтеры. Тагын «фермерлар мәктәбе», психология буенча квалификация күтәрү курслары узган.
«Кышын без үзебез дә ял итәбез, кәҗәләргә дә ял бирәбез, – ди Марина. – Нәрсә белән шөгыльләнәм? Укыйм, әкиятләр язам, өйдә тәртип урнаштырам, чөнки җәй көне монда йокларга гына керәбез».
Элеккеге «ТВ» йолдызы үзгәрешләрне радикаль дип санамый.
Фото: © Марина Перфильеваның шәхси архивыннан
«Әгәр юл Шокшага борылган икән, бу – мин тормышымны кискен үзгәрттем дигән сүз түгел, – ди ул. – Бу – шул ук юл, һәм аның буенча барырга кирәк. Бәхет елмая икән – янәшәдә юлдашлар һәм уңыш булачак. Бәхет елмаймаса да, юл барыбер кала. Миңа гадәттә бәхет елмая, башкача була да алмый. Минем исемем «диңгез» дигәнне аңлата, шулай булгач, дулкыннар, давыл, начар һава торышын җиңеп чыгу характерыма салынган».
Шул ук вакытта журналистлык оеткысы да үзен сиздерә: Марина Перфильева «авыл блогеры» номинациясендә Бөтенроссия конкурсының финалисты булган һәм бүләк алырга Мәскәүгә барган.
«Челнинские известия» сайтыннан тәрҗемә.