Çуртра лифт пур, анчах та çынсем 9-мĕш хута та çуран хăпараççĕ. Картлашка хыççăн картлашка парăнтарса хваттере çитесcипе çыхăннă тĕрĕслеве кунсеренех аслă ăрурисем те, коляска туртса çÿрекен амăшĕсем те хутшăнаççĕ. Çак мыскара сывлăх енчен çирĕп пулса физкультура тăвассипе çыхăнман. Сăлтавĕ – лифт япăх ĕçлени е хăрушă пулни. Çак пăтăрмах Шупашкарти чылай хваттер хуçине канăç памасть. Çивĕч ыйтăва республикăри судьясем хăйсен тимлĕхне илнĕ. Пирĕн пултарулăх ушкăнĕ те лару-тăрăва вырăна çитсе тишкерчĕ. Нумай хутлă çуртра пурăнакансемшĕн лифт – чи кирлĕ пулăшу хатĕрĕсенчен пĕри. Анчах та унпа усă куриччен, усă курманни лайăхрах, палăртаççĕ Кăнтăр-хĕвел анăç бульварĕнче пурăнакансем. ВАЛЕРИАН АЛЕКСЕЕВ: «Лифт пирки каласассăн, вĕсем пирĕн аран-аран. Час-час çĕмрĕлеççĕ. Пирĕн подъездра ватти нумай, коляскăсемпе тепĕр чухне пирĕн подъездра çÿреççĕ, йывăр, чарăнсассăн та тепĕр чухне хупăнса ларакансем те пулкаласа». Кăнтăр-хĕвел анăç бульварĕнчи çуртсене пĕрремĕш ура ярса пуснă çынсем те çак кабинăсене аван астăваççĕ. 30 çул каялла лифтсем лайăхах пулнă пулсан, халĕ вара вĕсем самай кивелнĕ. Тĕрлĕ хăрушă сас пани, пăсăлса ларни час-часах пулкалать иккен. Лифта кĕрсен вара, çаврăнса тухма та йывăр. Пăтăрмахсем сиксе тухма пултарнине пĕлсе çынсем те çивĕч ыйтăва – хăйсем пултарнă пек татса пама, мелне шыраççĕ. Акă, сăмахран, лифт хуçалăхĕн ĕçченĕсене стационар телефонĕ çине мар, тӳрремĕнех пулăшакансем патне, шăнкăравлаççĕ. – Кунта пирĕн лифтра алăкĕ кăштах уçă тăрать, никам та çук. Лифт çӳремелле туса парăр-ха. – Ăнлантăм, эпир механикпа тин çеç унта пулнăччĕ. Кăнтăр-хĕвел анăç бульварĕнчи чылай çуртри хăтлăхшăн «Вертикаль» пĕрлешӳ яваплă. Вăл хваттер хуçисенчен тĕплĕ юсав ирттерессипе çыхăннă ĕçсемшĕн укçа-тенкĕне ятарлă счет çине пухнă. ВЛАДИМИР ДОЛГОВ: «Вĕсем укçи çитмест тесе калаççĕ, 4-мĕш подъезд турĕç, 1 подъезд 4, пирĕн 3 подъезд ремонт тумалла, лифт улăштармалла. Управляющи компани «Вертикаль» вĕсем пĕчĕк ремонтсем кăна тăваççĕ, а вăт лифтсене кам улăштарать халь?» Тĕплĕ юсав ĕçĕсем ирттерекен фонда Кăнтăр-хĕвел анăç бульварĕнче пурăнакансем вăхăтра тата тĕрĕс-тĕкел тÿлесе тăраççĕ. 2021-мĕш çулччен вара вĕсен укçи-тенки ятарлă счет çинче пухăнса пынă. Çав тапхăрта управляющи компани лифтсене улăштармалла пулнă та, анчах «Вертикаль» хайсен ĕçĕн çуррине çеç пурнăçланă. Сăмахран, Граждан урамĕнчи 66-мĕш çуртра 6 лифт вырăнне 3-шне çеç çĕнетнĕ. Çавăнпа та Шупашкар хула администрацийĕн ятарлă счет çинчи нухрата регион счечĕ çине куçарма тивнĕ. ВИКТОР КОЧЕТКОВ: «Çапах та «Вертикаль» компани лифт улăштаракан подряд организацийĕсемпе килĕшÿ çирĕплетме ĕлкĕрнĕ. Управляющи компанийĕн укçа-тенкĕ пулман. Çакна ăнланса, «Вертикаль» ертÿлĕхĕ малашне тăвакан ĕçсемшĕн хваттер хуçисенчен укçа пуçтарса подрячиксене парăмĕсене татса пĕтересшĕн пулнă». «Вертикаль» управляющи компанин вара тĕрĕслĕх хăйсен енче тесе шухăшлать. Лифтсене темиçе срока тăсмалли тÿлевпе улăштарма пулать. Çак çĕнĕлĕх хваттер хуçисене нимĕнле те витĕм кÿмелле мар. СВЕТЛАНА ЛЯСИНА: «Мана лифт тăвакан завод вĕсене темиçе срока тăсмалли тÿлевпе парать. Эпĕ вĕсене улăштартăм. Çынсем çак пулăшăва тивĕçрĕç. Тарифсем те паянхи кун мĕнле пур, çавăн пеккисемех пулнă, вĕсен хакне ÿстермен. Эпĕ хамăн ĕçе пурнăçланă, малалла та пурнăçланă пулăттăм енчен те манăн финанспа-хуçалăх ĕçне хутшăнман пулсан». Хваттерсенче пурăнакансем каланă тăрăх, çивĕч ыйтăва татса пама «Вертикаль» управляющи компани хăй те халăх умне хушупа тухнă – çуртсенче пурăнакансен икĕ миллион тенке яхăн укçа пуçтармалла иккен. Управляющи компани лифтсене паян тесен паян улăштараять, анчах ун пек тусан çуртсенчи ытти калăпшлă ĕçсем çинчен манмалла пулать, Пĕрлешĕвĕн парăма кĕнĕ кивçенĕсене татса пĕтериччен. Анчах Чăваш Енри патшалăх çурт-йĕр инспекцийĕн ертÿçи Виктор Кочетков пĕлтернĕ тăрăх, управляющи компанийĕн укçи çук, çав вăхăтра тĕп юсав фончĕ лифтсене пĕлтĕрех улăштарма пултарнă. Сăмах май, хула администрацийĕн укçа пухмалли мелĕн йышăнăвне управляющи компани çулталăк ентĕ терĕс мар тесе кăтартасшăн. Чăваш Енри патшалăх çурт-йĕр инспекцийĕ çуртра пурăнакансен килĕшĕвне пысăк çитменлĕхсемпе илнĕ тесе çине тăрать. ВИКТОР КОЧЕТКОВ: «Çурт-йĕр фончĕн управленине хваттер хуçисен хушма йышăнăвне тăратрĕç. Вĕсен оригиналĕсем те, ку ыйтупа хваттер хуçисен йышăнăвĕ те çук. Ĕçсене 25-мĕш çула куçармалла тесе йышăннă. Пĕр-пĕрне хирĕçлекен йышăнусем, пĕри 20-мĕш çул, тепри – 25-мĕш». Шупашкарти вун-вун çуртри хăтлăхшăн яваплă «Вертикаль» управляющи компани патне хваттер хуçисен пĕр ыйту çеç мар иккен. Элкер урамĕн 1-мĕш çуртĕнче тахçантанпах юсав ĕçĕсем пулман. 2019-мĕш çулта «Вертикаль» пĕрлешÿ вĕсен çуртне хăйсен яваплăхне илсен пĕтĕмпех йĕркене кĕртме шантарнă. Анчах кăлăхах. Хальлĕхе подъездсем авалхи çĕр хăвăлне аса илтереççĕ. Пурăнакансем юсав ĕçĕсем ирттерме ыйтсан та – управляющи компани «çуртсене пăхса тăнăшăн» статьяпа хаксене çеç ÿстернине палăртать халăх. Çак вăхăтра вара «çӳлелле» сăмах та çынсене хăратать. Юлия Адюкова, Екатерина Никитко, Николай Скворцов, Павел Иритков, Никита Павлов
