Сўнгги пайтларда телефон ва компьютер ўйинларига муккасидан кетиш натижасида болаларда кўз ялқовлиги ортиб бормоқда. Бу ҳақда «Кўз куни» касалликлари клиникаси бош шифокори Ҳикматулла Содиқов «Дарё» мухбирига берган интервьюсида айтиб ўтди.
Ҳикматулла Содиқовнинг айтишича, компьютер ва телефонлар билан кўп мулоқотда бўлиш болаларнинг кўриш қобилиятига таъсир кўрсатмоқда.
«Мана, ҳозир келган болалар нимадан шикоят қилади? Кўпчилиги шикоят қилмайди. Ота-онасидан сўрасангиз, қандайдир нотабиий ҳолат сезяпмиз – кўзини сал сиқиб, ёнбош билан телевизорнинг ёнига бориб қарайдиган бўлди ёки партадошидан кўчиряпти, дейишади. Ўқитувчиси «Болангиз досканинг ёнига бориб кўчиряпти», деган гапларни айтади. Орқа ёки ўрта парталарда ҳам ўзлаштириш даражаси паст бўлади. Лекин бола ўзидаги биронта муаммони сезмайди. Одатда бир кўзи хира кўради. Ҳаёт шундай экан деб, тасаввур қилади холос. Яхши кўрмаслиги йиллар ўтган сари боланинг билим савиясининг пасайишига ҳамда бошида оғриқ пайдо бўлишига сабаб бўлади. Бу келажакда кўзнинг кўриш нерви яхши ривожланмаслиги ҳисобига кўриш анализатори тўлиқ ишламайди. Бунинг натижасида кўз ялқовлиги ривожланади. Кўзойнак тақса ҳам яхши кўрмайди. Менинг худди шунақа беморим бор. У бола тайинли кўзойнак тақмаган, кўзи ялқов. Бу ҳолатда вақтида аниқлаб кўзойнак берилса, тўғри кўзойнак берилса, 50-60 ҳатто 70 фоизгача кўзойнакда кўришини тикласа бўлади. Келажакда 18 ёшдан кейин, лазерли коррексия қилиб туриб, кўришини кўзойнаксиз тикласа бўлади», – деди мутахассис.
Кўз шифокоринг алоҳида таъкидлашича, нотўғри кўзойнак тақиш натижасида болалардаги кўз хиралиги акс таъсир кўрсатмоқда.
«Баъзида беморлар 13, 14 ва 15 ёшларида келади. Аввал ҳам текширувдан ўтиб, кўзойнак тақиб юрган бўлади. Лекин нотўғри берилиши натижасида кўриш 4-5 фоизга тушиб кетади. Яъни кўзойнаксиз кўриш ёмон, кўзойнак билан эса кўриши яхши. Нега кўриши хиралашяпти? Минус кўпайгани йўқ. Бундай ҳолатда асосий сабаб беморга узоқни кўрадиган кўзойнак ёзиб берилган, бу кўзойнак билан кўп ўқиган. Ота-она билмаганки, узоқни кўришга алоҳида, ўқиш учун эса алоҳида ёки прогрессив кўзойнак олиш керак эди. Бундай ҳолатда беморга узоқ ва яқинга алоҳида кўзойнак берамиз. Уч ёки олти ойдан кейин кўзойнаксиз кўриш қобилиятининг кўтарилгани кўрамиз. Ҳеч қандай муолажа керак эмас. Тўғри кўзойнак танлаш билан натижага эришса бўлади», – деди Ҳикматулла Содиқов.
Унинг қўшимча қилишича, боланинг кўзи хиралигини шифокорга олиб бормасдан ҳам билиш мумкин.
«Ўзингиз ўқий оладиган узоқдаги предметни ўқитасиз. Бир кўзини ёпиб, телевизордаги ёзувларни 5-6 метрдан ўқитиб кўрса бўлади. Агар бола сиз кўрган нарсани кўра олмаяптими, бу ёмон. Одатда 6-7 ёшга кирган бола сиз қатори кўриш қобилиятига эга бўлиши керак», – деди шифокор.
