ELİF HAYVALI
Birçok kişi; gözlerindeki sorunlardan, sürekli yorgun olmaktan, uyuyamamaktan, saçlarının dökülmesi ve tırnaklarının çabuk kırılmasından şikayet eder ve kansızlıktan dem vurur. Ancak tüm bu sorunların arkasında vücut için çok önemli bir role sahip olan A vitamini eksikliğinin olabileceğini göz ardı eder. Günlük hayatta yaşadığımız birçok sağlık probleminin temelinde A vitamini eksikliğinin olabileceğini vurgulayan Avrasya Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Sedat Işık, bu vitaminin eksikliğinde ortaya çıkabilecek sorunları anlatıyor.
Hayati öneme sahip güçlü bir antioksidan; A Vitamini
Retinol, retinal ve retinil esterler gibi yağda çözünebilir retinoidin genel adı olan A vitamini, vücut sağlığı için çok önemlidir. Vücut için hayati bir rol üstlenen A vitamini, yağda çözülebilen ve bağışıklık sistemini destekleyen güçlü bir antioksidandır.
Doğada iki şekilde bulunan A vitamini; hayvansal gıdalardan elde edilebileceği gibi pigmentli bitkiler tarafından dönüştürülür. Hayvanlardan elde edilen gıdalarda bulunan A vitamini, önceden oluşturulmuş vitamin A veya retinol olarak adlandırılır. Bitkilerde bulunan A vitamini ise provitamin A karotenoid olarak isimlendirilir.
A vitaminin faydaları nelerdir?
A vitamininin en bilinen faydası bağışıklık sistemi üzerindeki etkisidir. Güçlü bir antioksidan olan A vitamini, bağışıklık sistemini güçlendirerek vücudu hastalıklara karşı korur. Bunun yanı sıra;
- Akciğer, kolon, prostat gibi kanser türlerine yakalanma riskini azaltır,
- Tip 2 diyabetin tedavisinde yararlanılır,
- Vücut dokularının büyüme ve gelişmesini sağlar,
- Sağlıklı saç ve cilt hücrelerinin oluşumunu destekler,
- Gece körlüğüne yakalanma riskini önler,
- Ağız, diş sağlığına ve diş etlerine iyi gelir,
- Ağız, burun, akciğer ve boğazdaki mukoz mebranları koruma görevini üstlenir,
- Serbest radikallerin hücrelere ve DNA’ya zarar vermesini önler.
A vitamini eksiliği neden olur?
* Yetersiz ve dengesiz beslenme,
* A vitamininin yetersiz alınması,
* Çeşitli karaciğer hastalıkları,
* Ateşli enfeksiyon hastalıkları,
* Hipotroidi,
* Pankreasta meydana gelen tıbbi rahatsızlıklar,
* Aşırı alkol tüketimi,
* Safra yolu tıkanıklıkları,
* Yağ emiliminde bozukluklar,
* Kistik fibrozis, çölyak, crohn hastalığı gibi metabolik hastalıklar,
* Safra asidi yetersizliği gibi durumlar vücutta A vitamini eksikliğinin gelişmesine neden olabilir.
A vitamini eksikliğinin belirtileri nelerdir?
Vücutta A vitamininin yetersiz olması çeşitli semptomların oluşmasına neden olur. Semptomların yanı sıra bazı hastalıkların oluşmasına da zemin hazırlar. Bu noktada oluşan bazı belirtileri şu şekilde sıralamak mümkündür;
* Gözlerde kuruluk,
* Gece körlüğü,
* Kornea üzerinde yaralar,
* Göz enfeksiyonları,
* Gözde bulanıklık,
* Kornea yumuşaklığı,
* Bitot lekesi,
* Bağışıklık siteminin zayıflaması nedeniyle kolay hastalanma,
* Yaraların iyileşmesinde gecikme,
* Sağlıksız saçlar,
* Ciltte kuruluk,
* Sağlıksız ve cansız saçlar,
* Uyku kalitesinde bozulmalar,
* Sindirim sisteminde bozulmalar,
* Saç dökülmesinde artış,
* Tırnakların çabuk kırılması,
* Epitel dokunun sertleşmesi,
* İdrar yolu iltihabı vb.
A vitamini eksikliği nasıl giderilir?
A vitamini eksikliğinin giderilebilmesi için öncelikle iç hastalıkları uzmanının hastayı detaylı olarak muayene etmesi ve A vitamini eksikliğinin neden kaynaklandığını belirlemesi gerekir. Eğer beslenme ile ilgili bir durumsa A vitamini yönünden zengin bir diyet programı oluşturulabilir.
A vitamini yönünden zengin hayvansal besinler; karaciğer, keçi sütü ve inek sütü, yoğurt, peynir, kırmızı et ( koyun eti, sığır eti), balık ve balık yağı, tereyağı, yumurta sarısı, tavuk etidir. A vitamini yönünden zengin bitkisel besinler; patates, kavun, kayısı, mango, domates, biber, havuç, ıspanak, marul, lahana, nane, brokolidir.
