Türkmenistanyň daşyna çykmak isleýän türkmen raýatlaryndan edilýän talaplaryň sany we görnüşleri artdy. Täze talap wizasy bolan raýatlara degişli bolup, daşary ýurda gitmäge doly taýýarlyk gören adam MHM-niň işgärleri bilen söhbetdeş bolmaly we psihologik testden geçmeli.
Daşary ýurtlara gitmek üçin wiza alan adamlar ýörite anketalary doldurmaly, synagdan geçmeli we daşary ýurtlara baranlarynda wiza möhleti dolmanka öz ýurduna dolanyp geljekdigi hakynda dilhaty ýazmaly. Bu barada Azatlygyň Türkmenistandaky habarçylary 29-njy awgustda maglumat berdiler.
"Balkan welaýatynyň migrasiya gullugy daşary ýurtlara wiza alan raýatlarymyzyň ählisiniň sanawyny MHM-niň edarasyna geçirýär. Soňra daşary ýurtlara wiza alan ähli raýatlar etrap häkimliginiň binasyna çagyrylýar. Mejlisler zalynda MHM-niň migrasiya işlerine seredýän ofiseri söhbetdeşlik geçirip, olardan anketa doldurmagy talap edýär, şeýle-de olara dürli psihologik testlere meňzeş 4 sahypaly kagyzlary berip, ýazylan soraglara jogap bermegi talap edýär" diýip, Balkan welaýatyndaky habarçymyz şeýle söhbetdeşlikden geçen ýerli ýaşaýjylara salgylanyp, habar berýär.
Azatlygyň habarçylary täze talaplary berjaý etmeli bolan birnäçe adam bilen söhbetdeş boldular. Olar özleriniň Türkiýä we Gazagystana barýandygyny aýtdylar.
Azatlyk bilen söhbetdeş bolan türkmenbaşyly ýaşaýjylaryň sözlerine görä, häzirki tertibe görä, haýsy-da bolsa bir ýurda syýahat etmek üçin wiza alan raýatlar söň şol wizalaryny ýerli migrasiýa gulluklarynda hasaba aldyrmaly. Indi raýatlar migrasiýa gullugyna baranlarynda olara ýerli häkimlige ýüz tutmalydygy aýdylýar we her bir raýata gün bellenýär.
"Etrap häkimligine baranyňda haýsy gün MHM-niň sorag edişliginden geçmelidigi aýdylýar. Ýurtdan çykyp-çykmazlygy MHM-niň etrabyňyzdaky ofiseri kesgitlär diýilýär. Şeýle-de, migrasiýa ofiserleri 'şondan soň bize ýene geliň, bellik edip bereris diýýärler" diýip, ýerli ýaşaýjylaryň biri gürrüň berdi.
MHM-niň işgärleriniň sorag eişliginden geçen ýaşaýlylaryň ýene biri söhbetdeşligiň geçişi barada şeýle gürrüň berdi: "Etrap häkimliginde bizi ir sagat dokuzda kabul etdiler. Bizlerden ilki anketa doldurmagy soradylar. Anketada düşnüksiz zatlar bardy. Aýal gyzlardan: 'Gyzyl şaý sepleri gowy görýäňmi? Daşary ýurtly adama durmuşa çykardyňyzmy? Neşe maddalaryna garaýşyňyz nähili? Nähili mesenjerleri ulanýaňyz we şuňa meňzeş 60-a golaý soraglary doldurmaly bolduk".
Söhbetdeşlikden geçen türkmenbaşyly ýaşaýjylaryň sölerine görä, sorag edişlikden soň adamlaryň üç arka maglumatlary barlanýar we olardan wizasynyň möhletleri dolmanka watanyna dolanjakdyklary hakynda dilhaty alynýar. Şeýle-de, raýatlaryň sözlerine görä, daşary ýurda gitmekçi bolýan adamlara öz wagtynda ýurduna dolanmadyk ýagdaýynda, sud işiniň gozgaljakdygy we olaryň "üç arka maglumatlaryna jenaýatçy diýilen maglumatyň goşuljakdygy" ýaly haýbatlar atylýar.
Azatlyk Radiosy bu täze dügünler barada migrasiýa wekillerinden resmi görnüşde maglumat alyp bilmedi. Emma habarçymyz bilen anonim gürleşen Balkan welaýatyndaky migrasiýa gulluklarynyň işgärleri raýatlardan edilýän talaplaryň köpelmegini ýurtdan gidýänleriň aglaba köpüsiniň yzyna gaýtmaýadygy bilen düşündirdiler.
"Ýurtdan gidýän uçarlar doly bolsa, gaýdyp gelende içinde 15 adam bolýar. Bu ýurdyň ýokary derejeli resmileriniň gaharyny getirýär. Olar adamlary ýurtda mejbury alyp galmagyň çäresini görjek bolýarlar" diýip, anonim gürleşen ýerli migrasiýa işgäri aýtdy.
Türkmenistanda hökümet tarapyndan resmi boýun alynmaýan sosial-ykdysady kynçylyklar ýurt raýatlaryny daşary ýurtlarda girdeji gözlemäge mejbur edýär. Resmi taýdan 200 müňden gowrak türkmen raýatyny kabul eden Türkiýe geçen ýyl wiza režimini girizensoň, başga ýurtlara gidýän türkmenistanlylaryň sany esli köpeldi.
Şu ýylyň ýedi aýynda 40 müňe golaý türkmenistanly Özbegistana syýahat edipdir. Özbegistanyň prezidentiniň ýanyndaky döwlet statistika agentligine görä, türkmenler Özbegistana barýan daşary ýurtlularyň arasynda san taýdan 6-njy ýerde.
Bu aralykda Azerbaýjanyň metbigatyna görä, Türkmenbaşydan paromly Bakuwa baryp, ol ýerden Ýewropa aşýan türkmenistanlylaryň sany köpelýär.
Rus dilinde hem okaň
Gadyrly okyjy, siz Telegram we WhatsApp tilsimleriniň messenjerleri arkaly Azatlyk Radiosy bilen howpsuz ýagdaýda habarlaşyp bilersiňiz. Telefon belgileri: +420 724 168 989 we +420 773 797 383.
Türkmenistanda VPN ulgamlary arkaly işleýär. Siz şu meýl: azathabar@derweze.net we sep arkaly biziň mugt Psiphon3 VPNulgamymyzy Android ulgamlary üçin ýükläp bilersiňiz. Azatlyk Radiosy siziň şahsyýetiňiziň doly gizlinligini kepillendirýär.
