Ministri i Brendshëm i Kosovës, Xhelal Sveçla, ka thënë të martën se beteja e vazhdueshme e autoriteteve të Kosovës për shtirje të sovranitetit në pjesën veriore të vendit, ka demaskuar aspiratat e Serbisë për territorin e Kosovës, dhe që pjesëtarë të Listës Serbe – partisë më të madhe të serbëve në Kosovë – kanë qenë të përfshirë në trazira të vazhdueshme në veri.
Pretendimet e Sveçlës janë hedhur poshtë nga Lista Serbe, e cila tha se kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, e ka nisur një “konfrontim” me këtë parti, në mënyrë që t’i “futë serbët e tij” të preferuar në Kuvendin e Kosovës pas zgjedhjeve të 9 shkurtit.
Sveçla nuk ka përmendur ndonjë emër në mënyrë specifike dhe deri më tani autoritetet e drejtësisë nuk kanë ngritur ndonjë aktakuzë ndaj zyrtarëve të lartë të Listës Serbe, ndonëse disa janë ftuar për intervistim për pjesëmarrje në protesta.
Ai ka thënë se mungesa e shtrirjes së plotë të institucioneve vendore në pjesën veriore në të kaluarën, ka mundësuar terren plotësisht të lirë për grupet kriminale dhe çdolloj aktiviteti ilegal.
Ministri Sveçla i ka bërë këto deklarata pas prezantimit të një raporti të Institutit për Siguri dhe Reziliencë – PREVENT, për sigurinë në veri, pas sulmeve në Banjskë të Zveçanit vitin e kaluar, dhe atë në kanalin e Ibër-Lepencit në Zubin Potok në nëntor të këtij viti.
Kosova fajëson Serbinë për këto sulme që i konsideron terroriste, ndërsa Beogradi mohon gjithçka.
“Nuk mund të thotë Lista Serbe se nuk ka qenë e përfshirë në sulmin ndaj pjesëtarëve të KFOR-it, kur asistentë, shoferë, truproje, zyrtarë të Listës Serbe, kanë qenë pjesë aktive e sulmit, janë identifikuar dhe tash një pjesë e tyre janë në arrati”.
Në maj të vitit 2023, protestuesit serbë në Zveçan janë përleshur me pjesëtarë të misionit të NATO-s në Kosovë, KFOR, duke lënë të plagosur mbi 90 paqeruajtës të misionit, disa të plagosur rëndë.
Lista Serbe tha se ministri Sveçla i ka akuzuar pjesëtarët e saj pa asnjë provë për sulm ndaj KFOR-it.
“Të vetëdijshëm se ky nuk është sulmi i parë, e as i fundit ndaj Listës Serbe dhe popullit serb, bëjmë të qartë se si përfaqësues të popullit kemi ndarë gjithmonë fatin e bashkëkombësve tanë, se gjithmonë jemi angazhuar për paqe, dialog dhe demokraci dhe se deklarata të tilla që vijnë nga Prishtina nuk do të na frikësojnë apo ndalojnë, por përkundrazi, do të na motivojnë të japim maksimumin tonë dhe të fitojmë të dhjetë mandatet e parapara për serbët në parlament”, thuhet në njoftim.
Sipas ministrit Sveçla, integrimi i strukturave paralele serbe në institucionet e Kosovës, sipas marrëveshjes së Brukselit, ka mundësuar instalim të strukturave që i kanë raportuar Serbisë dhe presidentit serb, Aleksandar Vuçiq.
“Kjo faktohet jo vetëm me dorëheqjen e orkestruar të pjesëtarëve serbë nga Policia e Kosovës dy vjet më parë, të cilët me uniformë policore, me pagë të Policisë së Kosovës, dhe me armë zyrtarë të policisë u kanë shërbyer politikave destabiluzuese të Serbisë”.
Ai u është referuar dorëheqjeve kolektive të pjesëtarëve serbë nga institucionet e Kosovës, në nëntor të vitit 2022, si shenjë pakënaqësie me vendimet e Qeverisë së Kosovës në veri.
Lista Serbe, në mes të vitit 2022, pati konfirmuar se zyrtarë të saj të lartë, duke përfshirë edhe kryetarin e atëhershëm, Goran Rakiq, kanë qenë në listën e të dyshuarve për "rrëzimin e rendit kushtetues të Republikës së Kosovës".
Atëbotë pati reaguar edhe Zyra për Kosovën në Qeverinë e Serbisë, duke deklaruar se për këtë ka njoftuar Bashkimin Evropian, që ndërmjetëson dialogun për normalizimin e marrëdhënieve mes dy vendeve.
Zyrtarë të lartë të Listës Serbe zakonisht kanë mbështetur të gjitha protestat ose barrikadat e serbëve në veri të Kosovës, të cilat kishin për qëllim kundërshtimin e vendimeve të Qeverisë së Kosovës ose zbatimin e tyre në terren.
Sveçla ka thënë se po punohet vazhdimisht në rritjen e efikasitetit të Policisë në reagim, pasi sfidat në veri janë të mëdha.
“Ne asnjëherë nuk do të themi se ja kemi dalë, se nuk do të ketë sulme të reja, për aq kohe sa kemi përpara një Serbi jodemokratike, kemi një Serbi paramilitare, e qeverinë e saj fashiste”.
Lista Serbe - parti që gëzon mbështetjen e Beogradit zyrtar - ka konfirmuar se do të marrë pjesë në zgjedhjet parlamentare të 9 shkurtit në Kosovë.
Autoritetet e Kosovës kanë ndërmarrë një mori veprimesh këtë vit në veri, përfshirë ndalimin e dinarit serb për kryerje të pagesave të para të gatshme dhe mbylljen e disa institucioneve paralele serbe, për siç kanë thënë, shtirje të sovranitetit.
Disa prej tyre janë kritikuar nga faktori ndërkombëtar, duke u konsideruar si të njëanshme dhe i kanë kërkuar Qeverisë së Kosovës koordinim më të mirë.
