Црна Гора го екстрадирала јужнокорејскиот државјанин Хјеонг До Квон во Соединетите Американски Држави (САД), соопшти црногорската полиција на 31 декември.
САД го бараа До Квон поради измама на пазарот на криптовалути во вредност од најмалку 40 милијарди долари.
„Денеска, на граничниот премин аеродром ’Подгорица‘, службениците на НЦБ Интерпол Подгорица, со поддршка на Специјалната полициска единица, го екстрадираа јужнокорејскиот државјанин Д.Х.К., по кого трагаа две држави, и тоа Јужна Кореја и САД“, пишува во соопштението од полицијата.
Оттаму потсетуваат дека До Квон беше уапсен во Црна Гора на 23 март 2023 година.
„Тој е предаден на надлежните органи на прогонот на САД и агентите на Федералното биро за истраги (ФБИ), а согласно решението на Министерството за правда на Црна Гора, заради водење кривична постапка во САД“, пишува во соопштението во кое се додава тој се товари за повеќе кривични дела.
Поради истото кривично дело До Квон беше баран од Јужна Кореја, но министерот за правда Бојан Божовиќ на 27 декември одлучи да го екстрадира во САД.
Тогаш тој објави дека „повеќето критериуми се во корист на барањето за екстрадиција во САД“, и дека биле земени предвид сериозноста на кривичните дела, местото на извршување, редоследот на поднесување на барањата, националноста на бараното лице, можноста за понатамошна екстрадиција во друга земја и други околности.
Т.н. „крал на криптовалутите“ До Квон, беше уапсен на аеродромот во Подгорица во март 2023 година со неговиот деловен партнер Чанг Џун, кога се обиделе да отпатуваат во Дубаи со фалсификувани пасоши.
Откако беа осудени на по четири месеци затвор, Чанг Џун во февруари беше екстрадиран во Јужна Кореја, а До Квон одлуката за екстрадиција ја чекаше во прифатилиштето за странци во Подгорица.
За тоа време беа донесени различни одлуки за барањата на двете земји за негова екстрадиција.
Низа судски одлуки
Судовите во Црна Гора за неговата екстрадиција одлучуваа осум пати во период од една година и девет месеци. Адвокатот на До Квон, Горан Родиќ, ова претходно во изјава за РСЕ го нарече „судси срам“.
Откако во февруари беше поништена одлуката на Вишиот суд за негова екстрадиција во САД, истиот суд во март одлучи да го екстрадира во Јужна Кореја, со образложение дека барањето за екстрадиција од оваа земја било примено пред американското.
Во август Врховниот суд објави дека се исполнети условите за екстрадиција и дека министерот за правда Бојан Божовиќ ќе одлучи во која земја ќе биде испорачан.
Во меѓувреме, во САД започна судењето на До Квон во негово отсуство.
Во април, судот во Њујорк ги прогласи Д Квон и неговата компанија „Тераформ лабс“ за виновни за граѓанска измама бидејќи, според американската Комисија за хартии од вредност, инвеститорите биле доведени во заблуда поради што изгубиле околу 40 милијарди долари.
Иако во граѓанска спогодба „Тераформ Лабс“ се согласи да плати околу 4,5 милијарди долари, САД не се откажаа од барањето за екстрадиција.
Во Јужна Кореја, пак, До Квон е обвинет за измама и кршење на законите за пазарот на капитал.
Според налогот за апсење издаден од локалните власти во септември минатата година, До Квон бил на црвена потерница од Интерпол по пропаѓањето на криптовалутите Тера и Луна и компанијата Тераформ Лабс, во која тој е косопственик.
Случајот До Квон и политичката сцена во Црна Гора
До Квон стана дел и од црногорската политичка сцена, бидејќи премиерот Милојко Спајиќ беше обвинет дека од него добивал донации за неговата партија „Движење Европа сега“.
Спајиќ за ова даде изјава во својство на граѓанин пред Специјалното државно обвинителство кое оформи предмет.
Документите на американската Комисија за хартии од вредност покажаа дека Спајиќ, како еден од првите инвеститори во компанијата на До Квон, „Термаформ Лабс“, како физичко лице, инвестирал 75.000 долари во таа компанија во 2018 година.
За обвинувањата дискутираше и Советот за безбедност пред изборите во јуни 2023 година, кој објави дека Спајиќ и До Квон се сретнале во Белград, во време кога јужнокорејскиот државјанин веќе бил по црвена потерница од Интерпол.
Адвокатот на Квон, Горан Родиќ, изјави дека тој е „увезен“ во Црна Гора за да биде злоупотребен за внатрешно-политички борби пред изборите.
Причината за доаѓањето на Квон во Црна Гора, како и неговиот престој во Србија, до ден денес не е разјаснета.
