Црна Гора ќе го екстрадира во Соединетите Американски Држави (САД) јужнокорејскиот државјанин Хјеонг До Квон, кој беше уапсен во Подгорица пред година и девет месеци.
Ова го одлучи министерот за правда Бојан Божовиќ на 27 декември.
До Квон, таканаречениот „крал на криптовалутите“, беше баран од САД и Јужна Кореја за кривични дела измама со криптовалути „тешки“ од најмалку 40 милијарди долари, сума на која се проценува дека е причинета на инвеститорите по колапсот од неговите криптовалути Луна и Тера.
Според соопштението, Министерството за правда ги разгледало сите факти и ги оценило критериумите како тежината на кривичните дела, местото на извршување, редоследот на поднесување на барањето, државјанството на бараното лице, можноста за натамошна екстрадиција во друга земја.
„Повеќето критериуми се во прилог на барањето за екстрадиција во Соединетите Американски Држави, а министерот за правда донесе решение со кое дозволува екстрадиција во САД, а во исто време одбива екстрадиција во Република Кореја“, се наведува во соопштението.
На 23 март 2023 година, До Квон беше уапсен на аеродромот во Подгорица со неговиот деловен партнер Чанг Џун, кога со фалсификувани пасоши се обиделе да летаат за Дубаи во Обединетите Арапски Емирати.
Поради ова тие се осудени на по четири месеци затвор.
По отслужувањето на казната, До Квон бил во прифатилиштето за странци во Подгорица и чекал решение за екстрадиција, додека Чанг Јун на почетокот на февруари годинава бил екстрадиран во Јужна Кореја.
До Квон претпочиташе екстрадиција во Јужна Кореја.
Низа судски одлуки
Судовите во Црна Гора досега постојано одлучуваа по барањата на две земји за екстрадиција на До Квон.
Високиот суд прво одлучи да го екстрадира во САД. Откако таа одлука беше поништена, истиот суд одлучи да го екстрадира во Јужна Кореја, наведувајќи дека нејзиното барање за екстрадиција дошло пред американското.
Врховниот суд во август годинава утврди дека се исполнети условите за негова екстрадиција, а одлуката во која од двете земји ќе биде екстрадиран ќе донесе министерот за правда Бојан Божовиќ.
Тоа што во текот на годината и девет месеци од неговото апсење, судовите осум пати одлучуваа за екстрадиција, адвокатот на До Квон, Горан Родиќ, претходно го оцени како „судска срамота“ за Радио Слободна Европа.
Обвиненијата во Њујорк и Сеул
Судењето за До Квон веќе започна во Америка во негово отсуство.
На 5 април оваа година, поротата во Њујорк ги прогласи До Квон и неговата компанија „Тераформ Лабс“ одговорни за граѓанска измама, согласувајќи се со американската Комисија за хартии од вредност дека тие ги доведоа во заблуда инвеститорите кои изгубија околу 40 милијарди долари.
По одлуката на њујоршкиот суд, „Тераформ Лабс“ се согласи да плати околу 4,5 милијарди долари во граѓанска спогодба со Комисијата.
И покрај фактот дека компанијата на До Квон постигна договор, САД останаа на барањето Црна Гора да го екстрадира јужнокорејскиот „крал на криптовалутите“.
Јужнокорејските власти го обвинија и за измама и кршење на законот за пазарот на капитал, поради што се најде на црвената потерница на Интерпол.
До Квон и врски со црногорски политичари
А престојот на До Квон во Црна Гора стана дел од политичката борба во која премиерот Милојко Спајиќ беше обвинет дека примил донации од него за неговото движење „Европа сега“.
Специјалното државно обвинителство по тој повод отвори предмет, а премиерот се огласи во својство на граѓанин.
Обвинувањата кулминираа во пресрет на изборите во јуни 2023 година, кога за ова прашање расправаше Советот за безбедност, кој објави дека Спајиќ и До Квон се сретнале во Белград, во време кога јужнокорејскиот државјанин веќе бил по црвена потерница на Интерпол.
Адвокатот на До Квон, Горан Родиќ, претходно изјави дека тој е „увезен во Црна Гора“ за да биде злоупотребен за внатрешно-политички борби пред изборите.
Доаѓањето на До Квон од Србија во Црна Гора сè уште е обвиткано во тајност.
Документите на Комисијата за хартии од вредност покажаа дека црногорскиот премиер бил еден од првите инвеститори во компанијата на До Квон Термаформ лабс.
Документите покажуваат дека Спајиќ како физичко лице во таа компанија во 2018 година инвестирал 75.000 долари.
Во документот Спајиќ под број 16 е наведен како еден од првите инвеститори.
