با سردتر شدن هوا، بسیاری از خانواده ها در ولایت پروان می گویند به دلیل افزایش ناداری نمی توانند خود و فرزندانشان را گرم نگهدارند.
آنان می گویند در سالهای پیش از بازگشت طالبان به قدرت، در زمستان عمدتا از زغال سنگ کار می گرفتند، اما حال توان خرید زغال سنگ را هم ندارند.
شکیلا٬ بانوی چهل ساله٬ در بازار مزدحم شهر چاریکار مرکز ولایت پروان دست فروشی می کند. او در هوای سرد کلاه های دست باف طفلانه میفروشد. از سردی هوا دستانش میلرزد و کوشش میکند دستان خود را زیر چادری نگهدارد.
او مثل صدهاهزار نفر دیگر حیران است که در زمستان امسال بین غذا و گرما کدام یکی را انتخاب کند که فرزندانش زنده بمانند. شکیلا شوهر خود را از دست داده است، او یگانه نان آور خانواده خود است.
"نُه نفر اعضای فامیلم است. مواد خوراکی به خوردن نداریم. پلاستیک و پارچه های تکه ها را از روی سرک ها و کوچه ها جمع می کنیم و خانه میبرم و می سوزانیم. عواید روزانه من همین قدر است که خانواده من با آن نه می میرند و نه درست زنده می مانند. روزگار تلخ است از خاطر اولاد های خود کار می کنم، همین حالا دو طفلم سینه و بغل است."
شکیلا می گوید که در زمستان های زمان جمهوری مخلوع می توانست زغال سنگ بخرد اما حال نمی تواند چنین کند.
پاچاخان هجده ساله با شکیلا موافق است.
"من کراچی ران هستم. از صبح که در کار آمدیم نه نان خورده ام و نه آب نوشیده ام. هیچ کار و بار نیست در این بازار. از صبح تا پیشین حتی ده افغانی کار نکرده ام. با این حال چطور می توانم به خانه خود زغال سنگ بخرم. من نمی توانم به خانواده خود نان بخرم. طرف خانه که می روم چرم ، کاغذ و خس و خاشاک را از مسیر راه جمع کرده به خانه می برم و آن را می سوزانیم."
عطامحمد شصت و شش ساله باشنده اصلی بامیان است. او در شهرچاریکار دکان زغال سنگ فروشی دارد. عطا محمد به رادیو آزادی می گوید که نسبت به سال گذشته بهای زغال سنگ افزایش یافته.
"قیمت زغال سنگ نسبت به پارسال دو چند بلند شده، امسال یک سیر زغال سنگ به ۱۵۰ افغانی رسیده. اما پارسال یک سیر زغال سنگ ۷۰ الی ۷۵ افغانی بود. مردم بیچاره به خود یک چاره پیدا می کنند اما زغال سنگ خریده نمی توانند."
اما چرا بهای زغال سنگ امسال افزایش یافته؟
"دلیل بلند رفتن قیمت زغال سنگ این است که زغال سنگ به پاکستان صادر می شود. سابق به پاکستان زغال سنگ صادر نمی شد، اما امسال به آن کشور صادر می شود به همین دلیل قیمت زغال سنگ در کشور بلند رفته. "
عبدالصبور فرهمند آگاه مسائل اقتصادی است. او برای بیرون رفت از مشکل موجود پیشنهادی دارد این چنین:
"بخاطر جلوگیری از قیمت ها ، دولت می تواند که راه های متعددی را در نظر داشته باشد. از جمله داشتن برنامه های مدون اقتصادی، اولویت بندی کالا ها از سوی دولت، سهمیه بندی ها، مداخله کردن دولت در بازار ها و همچنان باید عرضه زغال سنگ را با درنظر داشت شرایط اقتصادی مردم در نظر داشته باشد. این ها راه هایی است که دولت می تواند از قبل تعیین کند تا باشد قیمت ها کنترول گردد و باعث جلوگیری از افزایش قیمت ها در بازار های کشور شود. "
یک گزارش مفصل شبکه تحلیلگران افغانستان نشان میدهد که آمارهای جمهوری مخلوع افغانستان حاکی از آن است که تقریباً یک میلیون متریک تن زغال سنگ سالانه به پاکستان صادر می شد. اما در ادامه گزارش این سازمان پژوهشی مستقل آمده که صادرات زغال تحت حاکمیت طالبان به پاکستان افزایش یافته و ممکن است که سالانه به بیش از چهار میلیون متریک تن برسد.
شاید افزایش صادرات زغال سنگ به پاکستان برای حکومت طالبان سودآور باشد. اما مردم عادی مثل شکیلا و پاچاخان می گویند که توان خرید یک سیر زغال سنگ را ندارند و به این فکر می کنند که خود و اعضای خانواده هایشان از زمستان سخت امسال چگونه جان سالم بدر خواهند برد؟
