Σοκαριστικά είναι τα ευρήματα γύρω από τα περιστατικά bullying στην Ελλάδα. Ένα στα τρία παιδιά, σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε το Χαμόγελο του Παιδιού, έχει πέσει θύμα bullying από συμμαθητές του.
Άκρως ανησυχητικά και τα αποτελέσματα έρευνας του ΕΚΠΑ, καθώς τα περιστατικά bullying αγγίζουν το 50-60% του εφηβικού πληθυσμού.
Στην έρευνα για το Χαμόγελο του Παιδιού συμμετείχαν συνολικά 2.293 παιδιά σε όλη την Ελλάδα για το 2022-2023, με το ποσοστό να είναι ακόμα μεγαλύτερο στις έρευνες από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Φάκελος bullying: Μοιάζει με Αγρια Δύση ο κόσμος των εφήβων
Ειδικότερα, σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας, η Άρτεμις Τσίτσικα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παιδιατρικής και Εφηβικής Ιατρικής στο ΕΚΠΑ, σημείωσε πως στις έρευνες που διεξάγει το πανεπιστήμιο Αθηνών, το ποσοστό αυτό είναι αρκετά είναι σχεδόν διπλάσιο.
Τα περιστατικά bullying, σύμφωνα με την έρευνα του ΕΚΠΑ, αγγίζουν το 50-60% του εφηβικού πληθυσμού.
Οι συχνότερες συμπεριφορές εκφοβισμού είναι τα πειράγματα λόγω της εξωτερικής του εμφάνισης και η φυσική ή λεκτική βία. Οι πιο συχνές επιλογές για βοήθεια είναι οι κηδεμόνες σε πρώτη θέση, οι φίλοι/συμμαθητές και τέλος οι καθηγητές.
Το bullying έχει φυλετικά χαρακτηριστικά, ενώ εκδηλώνεται, σύμφωνα με την έρευνα, περισσότερο σε κορίτσια και φτωχά παιδιά. Τα παιδιά που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να πέσουν θύματα bullying είναι κατά κύριο λόγο τα παιδιά που έχουν μεταναστεύσει από άλλες χώρες, τα κορίτσια, τα παιδιά που βιώνουν υλική στέρηση και τα παιδιά που διαβιούν σε μονογονεϊκό νοικοκυριό με μητέρα.
«Στις δικές μας έρευνες είναι ακόμη μεγαλύτερο το ποσοστό. Υπάρχει μεγάλη διαφορά από την περίοδο προ Covid-19. Παρατηρείται αύξηση του bullying και στο φυσικό και στον διαδικτυακό κόσμο μετά τo τέλος της πανδημίας και των περιορισμών. Είναι ένα κρίσιμο σημείο. Χρειάζεται όλοι να αφυπνιστούμε, να συνεργαστούμε και να ενδυναμώσουμε τα παιδιά», υπογράμμισε η Άρτεμις Τσίτσικα.
Ως πολύ σημαντικό ανέδειξε να υπάρξει για τα παιδιά ένα θετικό περιβάλλον στο οποίο θα μπορούσαν να εμπνευστούν και να έχουν θετικές συμπεριφορές.
Σύμφωνα με την έρευνα, το 70,6% των μαθητών αναφέρουν ότι υπήρξαν μάρτυρες εκφοβισμού στο σχολείο, γεγονός που όπως σχολίασε η Άρτεμις Τσίτσικα δείχνει πως «οι μαθητές διαμορφώνουν πλέον το σχολικό περιβάλλον». Επιπλέον πάνω από το 71% των μαθητών θεωρεί τον εκφοβισμό σημαντικό πρόβλημα.
Ως μεγάλο πρόβλημα από την έρευνα του ΕΚΠΑ αναδεικνύεται πως το 64% που υφίσταται εκφοβισμό δεν το αναφέρουν.
«Αυτό συμβαίνει και λόγω του ελλείμματος στην οικογενειακή λειτουργικότητα, καθώς η οικογένεια στην Ελλάδα από το 2008 έχει να αντιμετωπίσει κρίσεις επαναλαμβανόμενες και τα παιδιά προσπαθούν μόνα τους να λύσουν θέματα ή απομονώνονται στο διαδίκτυο. Οι ενήλικες είναι εξουθενωμένοι, έχουν αναλωθεί στο να αντιμετωπίζουν τα καθημερινά τους ζητήματα».
Τα παιδιά σε μια οικογένεια αποτελούν προτεραιότητα για τους γονείς. Ωστόσο, όπως επισήμανε η Άρτεμις Τσίτσικα, «πολλές φορές χρειάζεται να έχεις το κέφι, τη διάθεση, να μπορείς να εμπνευστείς, να δώσεις μοντέλο, να ασχοληθείς καθημερινά, να υπάρχει επικοινωνία, συζήτηση ώστε και τα παιδιά να μπορούν να απευθυνθούν στους σημαντικούς ενήλικες της ζωής τους».
Σημαντικό στοιχείο στην έρευνα είναι ότι ένα στα πέντε παιδιά, δηλαδή ένα σημαντικό ποσοστό της τάξης του 20%, απομακρύνεται ή διακόπτει το σχολείο λόγω εκφοβισμού «είναι για τα παιδιά που υφίστανται bullying πολύ δύσκολο να διαχειριστούν την κατάσταση» σημείωσε η κα Τσίτσικα.
Το αισιόδοξο είναι πως όπως ανέφερε «τελικά τα καταφέρνουν τα περισσότερα παιδιά. Είναι προσαρμοστικά, μπορούν να ανταπεξέλθουν αλλά χρειάζονται υποστήριξη»
Επιπλέον ένας στους τρεις νέους (13-14 ετών) έχει δεχθεί διαδικτυακό εκφοβισμό.
Στις ΗΠΑ το 75% των πυροβολισμών στα σχολεία έχει συνδεθεί με προηγούμενη παρενόχληση και εκφοβισμό και το 86% θεωρεί ότι οι έφηβοι στρέφονται στη θανατηφόρα βία στα σχολεία λόγω της «κοροϊδίας και του εκφοβισμού που δέχονται».
