«Πού πήγαν αλήθεια όλες οι υποσχέσεις για ποδηλατόδρομους, ξεχωριστές λωρίδες ποδηλάτου, για μια ασφαλή διαδρομή που ενώνει το Σύνταγμα με την Ομόνοια και άλλα πολλά;. (…).Πώς είναι δυνατόν, στην εποχή της κλιματικής αλλαγής και με τόσα προβλήματα κινητικότητας και ρύπανσης που αντιμετωπίζει η Αθήνα, να γίνει μια μελέτη που δεν προβλέπει ειδικό χώρο για αυτούς που υποστηρίζουν τη βιώσιμη κινητικότητα επιλέγοντας το ποδήλατο και άλλα μέσα μικρής κινητικότητας για τις μετακινήσεις τους;. (…)».
Αυτά τα λόγια χρησιμοποιεί η Έλλεν βαν Βίνγκερντεν διαχειρίστρια της ομάδας Bicycle Commuters of Greece - που κατάγεται από την Ολλανδία και ζει τα τελευταία 30 χρόνια στην Αθήνα – στην ανοιχτή επιστολή της προς τον Δήμο Αθηναίων με στόχο να εκφράσει την έντονη απογοήτευσή της, διότι στο νέο σχέδιο ανάπλασης της Πανεπιστημίου δεν περιλαμβάνεται ποδηλατόδρομος, δηλαδή μία ξεχωριστή λωρίδα για το ποδήλατο.
Οι συνήθεις «αρνητές» των αλλαγών και της προόδου μπορεί να αναρωτηθούν «μα τι θέλει μία...Ολλανδή και ασχολείται με την Αθήνα;». Όμως η Έλλεν Βαν Βίνγκερντεν δεν είναι απλώς μία Ολλανδή που έτυχε να ζει στην Αθήνα και επειδή είχε συνηθίσει τον ολλανδικό τρόπο ζωής θέλει κι εδώ, σώνει και καλά, να κυριαρχήσει το ποδήλατο. Είναι μία ενεργός πολίτης που παρατηρεί και μελετά τι κάνουν οι άλλες πόλεις του εξωτερικού για το ποδήλατο. Αλλά και μία ενεργός πολίτης που αγαπάει την Αθήνα, όπως επισημαίνει, στην επιστολή της προς τον Δήμο. Χρησιμοποιεί το ποδήλατο για τις μετακινήσεις της και προωθεί το ποδήλατο ως μέσο μετακίνησης στην Ελλάδα. Μάλιστα αυτό το κάνει μέσα από μία συλλογική προσπάθεια. Διαχειρίζεται στο Facebook την δραστήρια ομάδα «Bicycle Commuters of Greece» που αριθμεί 2.046 μέλη! Πρόκειται για ανθρώπους που προσπαθούν να χρησιμοποιήσουν όσο γίνεται περισσότερο το ποδήλατο για τις ατομικές τους μετακινήσεις. Αλλά και να εμπνεύσουν και να στηρίξουν κάθε συμπολίτη τους που σκέφτεται να χρησιμοποιήσει το ποδήλατο ως μέσο μετακίνησης αλλά δεν το έχει τολμήσει ακόμα.
Η Έλλεν αλλά και οι Νίκος Αντωνιάδης (επίσης διαχειριστής της ομάδας Bicycle Commuters of Greece) και Νίκος Σταυρόπουλος (συντονιστής της ομάδας Bicycle Commuters of Greece) που συνυπογράφουν την ανοιχτή επιστολή προς τον Δήμο Αθηναίων θεωρούν πως το ποδήλατο είναι μέρος της λύσης και μπορεί να συμβάλλει στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και του κυκλοφοριακού στην Πρωτεύουσα. Όπως εξηγούν, αυτό έχουν κάνει οι Δημοτικές Αρχές στο Παρίσι, το Βερολίνο και σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις με την προώθηση της χρήσης ποδηλάτου. Γι’ αυτό εκφράζουν την απογοήτευσή τους και απορούν γιατί και ο Δήμος Αθηναίων δεν κάνει κάτι ανάλογο.
Όλοι σχολίασαν και αναπαρήγαγαν το τρολάρισμα στον Δήμο για τα «αειθαλή πλατάνια» που αποτελούν μέρος της «αστική πανίδας. Αντίθετα, ελάχιστοι ασχολήθηκαν με το γεγονός ότι σε μία αστική ανάπλαση μίας μεγάλης λεωφόρου το 2021, της Πανεπιστημίου, το ποδήλατο δεν αποτελεί προτεραιότητα. Ε, λοιπόν αυτή η ανοιχτή επιστολή επιχειρεί να υπενθυμίσει στον Δήμο ότι σήμερα το ποδήλατο, δεν μπορεί και δεν πρέπει να αγνοείται.
Προς: Δημοτική αρχή Δήμου Αθηναίων
Ονομάζομαι Έλλεν βαν Βίνγκερντεν, κατάγομαι από την Ολλανδία και ζω τα τελευταία 30 χρόνια στην Αθήνα. Σε αυτά τα 30 χρόνια είδα την πόλη να εξελίσσεται σε μια σύγχρονη Ευρωπαϊκή πόλη για την οποία αισθανόμουν περήφανη, μια πόλη που με γέμιζε αισιοδοξία για το μέλλον της και που πάντα την υπερασπιζόμουν στο εξωτερικό.
Δυστυχώς αυτή η αισιοδοξία έχει αρχίσει να δίνει τη θέση της σε απογοήτευση και, πολύ φοβάμαι, απαισιοδοξία. Η απογοήτευση ξεκίνησε όταν είδα τις συνθήκες της πανδημίας να μένουν ανεκμετάλλευτες, σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές πόλεις, για την προώθηση του ποδηλάτου και κορυφώθηκε μετά την δημοσίευση του νέου σχεδίου ανάπλασης της Πανεπιστημίου. Βλέπω εικόνες χωρίς ποδηλατόδρομους, ούτε καν ποδήλατα, εικόνες που δείχνουν ότι η Πράσινη Συμφωνία και η βιώσιμη κινητικότητα μάλλον δεν ανήκουν στις προτεραιότητες του Δήμου Αθηναίων!
Και ειλικρινά αναρωτιέμαι: Πώς είναι δυνατόν, στην εποχή της κλιματικής αλλαγής και με τόσα προβλήματα κινητικότητας και ρύπανσης που αντιμετωπίζει η Αθήνα, να γίνει μια μελέτη που δεν προβλέπει ειδικό χώρο για αυτούς που υποστηρίζουν τη βιώσιμη κινητικότητα επιλέγοντας το ποδήλατο και άλλα μέσα μικρής κινητικότητας για τις μετακινήσεις τους; Με ποια λογική σκεφτήκατε να στριμώξετε στην κεντρικότερη αρτηρία της πόλης ποδήλατα και άλλα μέσα μικρής κινητικότητας σε μια λωρίδα μικτής χρήσης, μαζί με πεζούς και τουρίστες; (Και αυτό μόνο όταν και αν το επιτρέψει η νομοθεσία!) Πού πήγαν αλήθεια όλες οι υποσχέσεις για ποδηλατόδρομους, ξεχωριστές λωρίδες ποδηλάτου, για μια ασφαλή διαδρομή που ενώνει το Σύνταγμα με την Ομόνοια και άλλα πολλά;
Δεν μπορώ παρά να λυπάμαι όταν διαβάζω ότι συγκρίνετε την Αθήνα με άλλες μεγάλες Ευρωπαϊκές πόλεις όπως το Βερολίνο και το Παρίσι όταν σε αυτές τις πόλεις δεν γίνονται μόνο υποσχέσεις αλλά προχωρούν στα απαραίτητα μέτρα για την αποσυμφόρηση των αστικών κέντρων και την προώθηση της χρήσης ποδηλάτου και άλλα μέσα φιλικά προς το περιβάλλον. Όταν εκεί έχουν πάψει να βλέπουν το ποδήλατο σαν παιχνίδι για παιδάκια και αργόσχολους αλλά αντιθέτως, το βλέπουν σαν μέρος της λύσης, ένα εργαλείο που συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και στη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης στους δρόμους.
Αγαπώ την Αθήνα και πολύ θα ήθελα να συνεχίσω να αισθάνομαι περήφανη για την πόλη που τη θεωρώ σπίτι μου, αλλά αυτή τη στιγμή νιώθω μόνο απογοήτευση. Απογοήτευση για τις κενές υποσχέσεις, απογοήτευση για άλλη μια φορά για τις χαμένες ευκαιρίες.
Ο μόνος λόγος για να αισιοδοξούμε είναι ότι γινόμαστε όλο και περισσότεροι εμείς που επιλέγουμε το ποδήλατο ως μέσο μετακίνησης. Και να γνωρίζετε ότι είναι μια συνειδητή επιλογή από ενεργούς πολίτες. Είναι παρελθόν οι εποχές που μόνο κάποιοι γραφικοί, περιθωριακοί κυκλοφορούσαν με ποδήλατα. Είμαστε καθημερινοί άνθρωποι της διπλανής πόρτας, άνθρωποι από διάφορες κοινωνικές τάξεις που ο καθένας ξεχωριστά και όλοι μαζί θέλουμε να συνεισφέρουμε σε μια πιο όμορφη, ανθρώπινη και πράσινη Αθήνα για όλους. Αυτός είναι και ο λόγος που θα συνεχίσουμε να αυξανόμαστε και να καβαλάμε, σαν σύγχρονοι Δον Κιχώτιδες, το ποδήλατό μας στους επικίνδυνους δρόμους της Αθήνας. Μέχρι να μας αναγνωρίσετε και να φροντίσετε για τις απαραίτητες υποδομές. Η ελπίδα πεθαίνει τελευταία δεν λένε;
Με εκτίμηση,
Ellen van Wingerden
Διαχειρίστρια ομάδας Bicycle Commuters of Greece
Συνυπογράφoυν
Νίκος Αντωνιάδης
Διαχειριστής ομάδας Bicycle Commuters of Greece
Νίκος Σταυρόπουλος
Συντονιστής ομάδας Bicycle Commuters of Greece
