Το βασικό εργαλείο της προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ για την ανάσχεση της κρίσης βρίσκεται στο επίκεντρο μιας ισχυρής διαφωνίας μεταξύ των αξιωματούχων της τράπεζας, σε μία εξέλιξη που θα μπορούσε να δοκιμάσει την πειθαρχία στο εσωτερικό της ΕΚΤ, αναφέρει σε σημερινό του δημοσίευμα το Bloomberg.
Τα μέλη του ΔΣ αντιμετωπίζουν μια πιθανή ρήξη για το κατά πόσο το έκτακτο πρόγραμμα αγορών ομολόγων θα πρέπει να συνεχίσει να είναι προσανατολισμένο προς τις πιο αδύναμες οικονομίες, όπως η Ιταλία, αναφέρει το πρακτορείο επικαλούμενο πολλές συζητήσεις με αξιωματούχους της κεντρικής τράπεζας.
Αν και η συζήτηση παραμένει υποθετική προς το παρόν, θα μπορούσε να αποκρυσταλλωθεί καθώς οι οικονομίες βγαίνουν από την πανδημία του κοροναϊού. Ο κίνδυνος είναι οι τριβές αυτές να υπονομεύουν ένα πρόγραμμα που παρουσιάστηκε στο αποκορύφωμα της κρίσης για να καθησυχάσει τους επενδυτές όσον αφορά την αποφασιστικότητα της ΕΚΤ να υπερασπιστεί την ακεραιότητα του ευρώ.
Η διάθεση στο εσωτερικό της ΕΚΤ αντανακλάται στις διαφορετικές δηλώσεις που έχουν κάνει το τελευταίο διάστημα οι επικεφαλής των κεντρικών τραπεζών των δύο μεγαλύτερων οικονομιών της Ευρωζώνης: ο Γενς Βάιντμαν, επικεφαλής της γερμανικής Bundesbank και ο Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό, επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Γαλλίας.
Όπως αναφέρει το πρακτορείο, στο επίκεντρο των διαφωνιών είναι η λεγόμενη ευελιξία στο πρόγραμμα. Η ευελιξία αυτή, επέτρεψε στην ΕΚΤ να μετατοπίσει τις αγορές προς την Ιταλία, καθώς οι αποδόσεις των ομολόγων εκεί άρχισαν να σκαρφαλώνουν.
Αυτό ωστόσο οδήγησε επίσης σε αποκλίσεις από τον κανόνα της κλείδας κατανομής που συνδέει τα προγράμματα ομολόγων με το σχετικό μέγεθος της κάθε οικονομάς, κάτι που σημαίνει ότι οι αγορές στο γερμανικό χρέος θα είναι περισσότερες απ’ ό,τι στο ιταλικό, ανεξάρτητα από τις οικονομικές συνθήκες.
Επιπλέον, αν και η ΕΚΤ έχει επανειλημμένως αναφέρει ότι το έκτακτο πρόγραμμα είναι προσωρινό, έχει επίσης υπογραμμίσει ότι θα συνεχίσει να το υλοποιεί μέχρι «να κρίνει ότι η κρίση του κοροναϊού έχει περάσει».
Ο Βάιντμαν, πρόεδρος της Bundesbank, θέλει να περιορίσει το εύρος του προγράμματος εν μέσω ανησυχιών ότι υπερβολική ευελιξία θα μπορούσε να έχει τα αντίθετα αποτελέσματα, ενώ ο Γάλλος ομόλογος του είναι υπέρ της μέγιστης δυνατής ευελιξίας προκειμένου να κατευθύνεται η στήριξη εκεί που είναι περισσότερο αναγκαία
«Το να βασιζόμαστε στην κλείδα κατανομής για να καθορίζουμε τον όγκο των αγορών για την κάθε χώρα θα αποτελούσε έναν αχρείαστο περιορισμό που θα μείωνε την ίδια την αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων μας», ανέφερε ο Βιλερουά ντε Γκαλό στις 25 Μαΐου.
«Κάποιες εθνικές κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να είναι σε θέση να αγοράζουν σημαντικά περισσότερα ποσά, και άλλες σημαντικά λιγότερα», πρόσθεσε.
Από την πλευρά του ο Βάιντμαν, αν και υποστήριξε το πρόγραμμα λόγω της κλίμακας του οικονομικού σοκ, επιμένει ότι το πρόγραμμα θα πρέπει είτε να είναι προσωρινό, είτε εάν μετατραπεί σε άλλο ένα μακροχρόνιο εργαλείο της τράπεζας, να διέπεται από κανονισμούς όπως η κλείδα κατανομής.
Σε ομιλία του τον προηγούμενο μήνα, υποστήριξε ότι οι κυβερνήσεις δεν θα πρέπει να βασίζονται στην ΕΚΤ για να διατηρήσουν σε χαμηλά επίπεδα το κόστος της χρηματοδότησης τους για πάντα.
«Ευελιξία δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν περιορισμοί», ανέφερε. «Είναι σημαντικό για μένα η νομισματική πολιτική να μην δίνει το λάθος κίνητρο στα δημόσια οικονομικά. Σε αυτό το πλαίσιο, η κλείδα κατανομής προσφέρει στην ΕΚΤ έναν λογικό οδηγό», ανέφερε.
Η αυστηρή ερμηνεία του Βάιντμαν στους κανονισμούς έρχεται από πριν την τρέχουσα κρίση και συχνά προκαλούσε τριβές υπό την προεδρία του Ιταλού, Μάριο Ντράγκι, ωστόσο το θέμα επανήλθε στο προσκήνιο στις αρχές του Μαΐου όταν το Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας αποφάσισε ότι το προηγούμενο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ ενδεχομένως να είναι παράνομο. Το αδιέξοδο επιλύθηκε όταν το γερμανικό κοινοβούλιο κατέληξε ότι οι προσπάθειες της ΕΚΤ ήταν αναλογικές ως προς τις οικονομικές προκλήσεις.
Αν και η αιφνιδιαστική απόφαση του δικαστηρίου δεν αφορούσε την κλείδα κατανομής, οι δικαστές σημείωσαν πόσο κρίσιμη είναι η συγκεκριμένη οδηγία για την αποτροπή της νομισματικής χρηματοδότησης.
Το θέμα αυτό πάντως αναμένεται να παραμείνει στο προσκήνιο, καθώς ένα γερμανικό πολιτικό κόμμα ανακοίνωσε ότι θα κινηθεί νομικά κατά του προγράμματος της κεντρικής τράπεζας για την ανάσχεση της κρίσης της πανδημίας.
