Να σηκώσει τους τόνους απέναντι στην Τουρκία, χωρίς πάντως να ξεφεύγει από τη στάση που έχει διατηρήσει όλο το τελευταίο διάστημα, επιχείρησε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αφήνοντας έμμεσα αιχμές για τη στάση των εταίρων οι οποίοι έχουν αναλωθεί σε λόγια και όχι σε πράξεις απέναντι στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Ο έλληνας πρωθυπουργός ζήτησε κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας για την παραβατική συμπεριφορά της στην Ανατολική Μεσόγειο, πιέζοντας να τεθεί το ζήτημα στη Σύνοδο του Ιουλίου. Προφανώς, κανείς δεν περιμένει οι Βρυξέλλες να αλλάξουν στάση απέναντι στη γείτονα από τη μια στιγμή στην άλλη, ωστόσο είναι πλέον εμφανές πως η ελληνική στάση έχει αλλάξει επίπεδο, εντείνοντας τις πιέσεις και τις διπλωματικές κινήσεις.
Τους τόνους ανέβασε, δε, και ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ, στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος, στέλνοντας ηχηρό μήνυμα στην Τουρκία. Ο κ. Φλώρος υπογράμμισε σε όλους τους τόνους την ετοιμότητα των Ενόπλων Δυνάμεων να ανταποκριθούν σε όλες τις προκλήσεις, ενώ δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο στρατιωτικής αντίδρασης από την χώρα μας. Σε αυτό το πλαίσιο, επανέλαβε πως οι Ένοπλες Δυνάμεις βρίσκονται σε επιχειρησιακή ετοιμότητα με διαρκείς ασκήσεις και δεσμεύσεις περιοχών.
Απέναντι στην εντεινόμενη πίεση της Αθήνας προκειμένου να αναδειχθεί όσο το δυνατόν περισσότερο ο παραβατικός ρόλος της Άγκυρας στην περιοχή, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου συνέχισε στο ίδιο προκλητικό ύφος, υποστηρίζοντας ότι τα ελληνικά νησιά έχουν χωρικά ύδατα αλλά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα.
Λίγες ώρες αργότερα πάντως, κατά τη διάρκεια κοινών δηλώσεων με τον ιταλό ομόλογό του, Λουίτζι Ντι Μάιο, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου εμφανίστηκε πιο… διπλωματικός, στην προσπάθειά του να βρει συμμάχους στο ευρωπαϊκό στρατόπεδο. Έφτασε μάλιστα στο σημείο να χαιρετίσει τη συμφωνία Ελλάδας – Ιταλίας για τον καθορισμό της ΑΟΖ και υποστήριξε ότι αναζητά συνεργασία ακόμη και με την Ελλάδα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης συμμετείχε την Πέμπτη στην τηλεδιάσκεψη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, αφήνοντας μεταξύ άλλων αιχμές για τη στάση των εταίρων απέναντι στους χειρισμούς της Τουρκίας στην περιοχή. Ζήτησε, δε, το θέμα να συζητηθεί στη Σύνοδο του Ιουλίου, η οποία θα πραγματοποιηθεί δια ζώσης.
Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι «είναι παράδοξο να συζητούν οι ευρωπαίοι ηγέτες για την παράταση των κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας για την Κριμαία και να μην συζητούν για την παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας και της Κύπρου».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και στη Σύνοδο Κορυφής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, όπου έβαλε στην ατζέντα της συζήτησης την τουρκική προκλητικότητα στη Μεσόγειο, τονίζοντας ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να δεχτεί παραβίαση της κυριαρχίας της.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμισε μάλιστα την ανάγκη να σταλεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση κοινό αυστηρό μήνυμα προς την Τουρκία, με τη διαφορά όμως αυτή τη φορά να μην περιορίζεται σε επίπεδο δηλώσεων.
Αμείλικτος απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα εμφανίστηκε και ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ, στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος. Αναφερόμενος στις απειλές της γειτονικής χώρας για έρευνες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα προειδοποίησε πως «αν συμβούν τέτοια πράγματα, η Ελλάδα θα εξασκήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα, υπάρχει δέσμη μέτρων κλιμακούμενη».
Ο κ. Φλώρος δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο στρατιωτικής δράσης. «Αν θα φτάσουμε σε καθαρά στρατιωτική δράση είναι κι αυτή μια πιθανότητα, δεν την έχει αποκλείσει κανένας. Δεν υπάρχει σημειακή κρίση, θα εξαπλωθεί αμέσως, δεν είναι δυνατόν να γίνει κάτι στο Καστελόριζο και να μην εξαπλωθεί παντού».
Ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ απηύθυνε αυστηρή προειδοποίηση σε όποια χώρα αποπειραθεί να καταλάβει ελληνικό έδαφος. «Έχουμε τη δυνατότητα αντίδρασης εντός 5 λεπτών εφόσον διαταχθούμε. Όποιος πατήσει τα πόδια του σε ελληνικό έδαφος, πρώτα θα τον κάψουμε και μετά θα πάμε να δούμε ποιος ήτανε».
Είχε προηγηθεί νέα προκλητική δήλωση για το θέμα των θαλάσσιων ζωνών στο Αιγαίο από τον επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο οποίος υποστήριξε ότι τα ελληνικά νησιά έχουν χωρικά ύδατα αλλά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα.
Η Άγκυρα επιμένει δηλαδή στη θέση της να μην αναγνωρίζει δικαίωμα υφαλοκρηπίδας στα ελληνικά νησιά, με τον τούρκο ΥΠΕΞ μάλιστα να παρουσιάζει σε εμφάνισή του σε τηλεοπτική εκπομπή εκ νέου χάρτες στοχοποιώντας το Καστελόριζο.
«Τώρα η Ελλάδα λέει πως τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα. Κι εμείς λέμε πως κάθε νησί δεν μπορεί να έχει υφαλοκρηπίδα. Κυρίως τα νησιά τα οποία είναι μακριά από την ηπειρωτική χώρα και είναι κοντά στην Τουρκία δεν μπορούν να έχουν υφαλοκρηπίδα. Η Ελλάδα ισχυρίζεται πως το Καστελόριζο με έκταση δέκα τετραγωνικών χιλιομέτρων, το οποίο βρίσκεται απέναντι από το Κας, μπορεί να διαθέτει θαλάσσια έκταση 40.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Προσπαθούν να αφήσουν σε εμάς μια περιοχή αυτή με τα κόκκινα (βλ.χάρτη). Δημοσίευσαν έναν χάρτη της Σεβίλλης κτλ. Εμείς λέγαμε πως αυτό δεν είναι δυνατόν να συμβεί, η Ελλάδα είχε αυτά τα όνειρα. Το Καστελόριζο είναι σε απόσταση δύο χιλιομέτρων από εμάς και από την Ελλάδα απέχει 570 χιλιόμετρα» είπε χαρακτηριστικά.
Στη συνέχεια είπε, δείχνοντας τον ακόλουθο χάρτη, «εμείς καθορίσαμε και τα δυτικά σύνορα της υφαλοκρηπίδας μας. Δείτε όμως τη γραμμή αυτή, εμείς στα νησιά αυτά, δώσαμε χωρικά ύδατα έξι μιλίων. Αυτό είναι το σωστό. Εδώ τα νησιά μπορούν να έχουν χωρικά ύδατα αλλά όχι υφαλοκρηπίδα».
Λίγες ώρες αργότερα, πάντως, η Άγκυρα αποφάσισε να το «γυρίσει» στη διπλωματία, καθώς αναζητά συμμάχους μεταξύ των Ευρωπαίων. Υπό αυτό το πρίσμα μπορεί να ερμηνευθεί η δήλωση του Τσαβούσογλου κατά τη συνέντευξη Τύπου με τον ομόλογό του της Ιταλίας, Λουίτζι ντι Μάιο.
Αρχικά, ο επικεφαλής του τουρκικής διπλωματίας έτεινε χείρα φιλίας προς τη Ρώμη, λέγοντας ότι πολλές φορές λειτουργεί ως διαμεσολαβήτρια στις εντάσεις που δημιουργούνται στην περιοχή. «Στον φίλο μου Λουίτζι ανέφερα πως στα ζητήματα αυτά, είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε με όλους, κυρίως με την Ελλάδα. Διαπιστώσαμε πως η Ιταλία επιθυμεί δημιουργικό ρόλο και εμείς το αποδεχόμαστε αυτό. Η Ιταλία είναι δίκαιη, αντικειμενική και κάνει διαμεσολάβηση πολλές φορές».
Ο Τσαβούσογλου δεν δίστασε, δε, να χαιρετίσει τη συμφωνία Ελλάδας – Ιταλίας για τον καθορισμό της ΑΟΖ. «Είμαστε ικανοποιημένοι από τη συμφωνία καθορισμού ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας. Τη θεωρούμε σημαντική για την περιοχή μας. Άρα, με τον διάλογο και τη διπλωματία, τα ζητήματα επιλύονται. Αντί να αγνοούν τα δικαιώματά μας ή να μην μας υπολογίζουν, μπορούν να μοιραστούν. Θα θέλαμε, η Ελλάδα να μας προσεγγίσει με την ίδια νοοτροπία».
