Την περίοδο 2010 – 2018 στην ΕΕ, οι θάνατοι όσων επέβαιναν σε μηχανοκίνητα οχήματα μειώθηκαν κατά μέσο όρο κατά 3,1% ετησίως κατά την περίοδο αυτή, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό όσον αφορά στους ποδηλάτες μειώθηκε κατά μέσο όρο μόνο κατά 0,4% – δηλ. συγκριτικά οκτώ φορές πιο αργά.
Το ποσοστό των θανάτων στην Ε.Ε. από το 2010 όσον αφορά στους ποδηλάτες μειώθηκε οκτώ φορές πιο αργά σε σχέση με το ποσοστό των επιβατών οχημάτων που χάνουν τη ζωή τους στο δρόμο.
Το σημαντικό αυτό στοιχείο παρουσιάζεται στη νέα έκθεση που έχει συντάξει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ασφάλειας Μεταφορών (ETSC), μέλος του οποίου είναι το Ινστιτούτο Οδικής Ασφάλειας (Ι.Ο.ΑΣ.) «Πάνος Μυλωνάς».
Γι’ αυτό χρειάζεται επειγόντως να πραγματοποιηθούν συντονισμένες ενέργειες για την αντιμετώπιση των θανάτων πεζών και ποδηλατών και να διασφαλιστεί ότι οι εναλλακτικοί τρόποι μετακίνησης, όπως το περπάτημα και η ποδηλασία, θα προσφέρουν μεγαλύτερη ασφάλεια στους χρήστες του δρόμου.
Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι τουλάχιστον 51.300 πεζοί και 19.450 ποδηλάτες έχασαν τη ζωή τους στους δρόμους της Ε.Ε. μεταξύ 2010 και 2018.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ενώ οι θάνατοι όσων επέβαιναν σε μηχανοκίνητα οχήματα μειώθηκαν κατά μέσο όρο κατά 3,1% ετησίως κατά την περίοδο αυτή, το αντίστοιχο ποσοστό όσον αφορά στους ποδηλάτες μειώθηκε κατά μέσο όρο μόνο κατά 0,4% – δηλ. συγκριτικά οκτώ φορές πιο αργά.
Η αργή μείωση του ποσοστού αυτού αντικατοπτρίζει τόσο την αύξηση της χρήσης των ποδηλάτων σε πολλές χώρες της Ε.Ε., όσο και την αποτυχία της Ε.Ε., καθώς και πολλών εθνικών κυβερνήσεων, τοπικών αρχών και κατασκευαστών οχημάτων να επενδύσουν περισσότερο σε μέτρα προστασίας για τους ευάλωτους χρήστες της οδού.
Το ποσοστό των θανάτων ανάμεσα στους πεζούς και τους ποδηλάτες αντιστοιχούσε στο 29% του συνόλου των καταγεγραμμένων θανάτων που σημειώθηκαν στην Ε.Ε. το 2018.
Το 99% των θανάτων όσον αφορά στους πεζούς και το 83% των θανάτων όσον αφορά στους ποδηλάτες οφείλονται σε σύγκρουση με μηχανοκίνητο όχημα. Οι ομάδες αυτές, από την άλλη πλευρά, είναι οι λιγότερο πιθανές να βλάψουν άλλους χρήστες του οδικού δικτύου.
Η έρευνα αποκάλυψε ότι οι μισοί από όλους τους ποδηλάτες και τους πεζούς που χάνουν τη ζωή τους στους δρόμους της Ε.Ε. είναι άνω των 65 ετών. Οι ηλικιωμένοι είναι πιο ευάλωτοι και λιγότερο ικανοί να ανακάμψουν από σοβαρούς τραυματισμούς.
Ωστόσο, ο γηράσκων πληθυσμός της Ευρώπης πρέπει να παραμείνει ενεργός και δραστήριος για λόγους υγείας και ευημερίας. Το ETSC αναφέρει ότι η πρόκληση είναι να βρεθούν οι τρόποι να βελτιωθεί η ασφάλεια κατά το περπάτημα ή την ποδηλασία, ιδιαίτερα για ομάδες υψηλού κινδύνου όπως οι ηλικιωμένοι και τα παιδιά.
Σύμφωνα με την έκθεση προτείνεται να εφαρμοστεί μια ιεράρχηση στον πολεοδομικό σχεδιασμό που να δίνει προτεραιότητα στο περπάτημα, το ποδήλατο και τις δημόσιες συγκοινωνίες σε σχέση με τη χρήση Ι.Χ. αυτοκινήτων, καθώς και στα όρια ταχύτητας των 30 χλμ./ώρα που να υποστηρίζονται από επεμβάσεις στην υποδομή και αστυνόμευση σε περιοχές με μεγάλη πυκνότητα πεζών και ποδηλατών.
Οι συντάκτες της έκθεσης καλούν επίσης την Ε.Ε. να διοχετεύσει κονδύλια σε βελτιώσεις της οδικής ασφάλειας, όπως είναι οι τροποποιήσεις υποδομής που απαιτούνται για την υποστήριξη ασφαλέστερων δρόμων στις πόλεις και να παρουσιάσουν μια στρατηγική για ενεργή κινητικότητα με ασφάλεια.
Το ETSC επίσης θεωρεί απαραίτητη τη βελτίωση της συλλογής δεδομένων, καθώς πολλοί θάνατοι και σοβαροί τραυματισμοί ποδηλατών και πεζών εξακολουθούν να μην καταγράφονται, καθώς και τη θέσπιση Σημαντικών Δεικτών Απόδοσης (Key Performance Indexes) για την παρακολούθηση της προόδου σε ολόκληρη την ΕΕ όσον αφορά στη βελτίωση της ασφάλειας για αυτές τις ομάδες.
«Η Ε.Ε. αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις: την κλιματική αλλαγή, τα τροχαία δυστυχήματα και τους σοβαρούς τραυματισμούς, την ατμοσφαιρική ρύπανση και την παχυσαρκία. Οι πολιτικές που βελτιώνουν την ασφάλεια της χρήσης ποδηλάτου και του τρόπου μετακίνησης πεζή, μπορούν επίσης να συμβάλουν σημαντικά στην αντιμετώπιση όλων αυτών των προκλήσεων. Ορισμένες χώρες της Ε.Ε., ειδικότερα οι Κάτω Χώρες και η Δανία, δείχνουν την πορεία προς το μέλλον. Εάν μπορούν να το κάνουν αυτές οι χώρες, τότε μπορούν και οι υπόλοιπες χώρες της ΕΕ.»
«Το περπάτημα και το ποδήλατο ως εναλλακτικοί τρόποι μετακίνησης μπορούν να έχουν πολύ σημαντικά οφέλη, εφόσον βέβαια οι χρήστες παραμένουν ασφαλείς ώστε να χαίρονται τις μετακινήσεις τους. Γι’ αυτόν το λόγο, δημιουργήσαμε ένα ενημερωτικό βίντεο με σαφείς οδηγίες για το πώς πρέπει να κινούμαστε πεζή στο δρόμο, που στόχο έχει την ενημέρωση των πολιτών, μικρών και μεγάλων, με ευχάριστο και δημιουργικό τρόπο. Ταυτόχρονα, χιλιάδες μαθητές Δημοτικών σε όλη τη χώρα εκπαιδεύονται στην ασφαλή χρήση του πρώτου τους οχήματος, του ποδηλάτου, με το πιστοποιημένο και εγκεκριμένο πρόγραμμα του Ινστιτούτου «Ασφαλώς Ποδηλατώ» που υλοποιούμε με την υποστήριξη εταιρειών με κοινωνική ευαισθησία. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα με μεγάλο θετικό αντίκτυπο και ενθουσιώδη ανταπόκριση από τους μικρούς μας φίλους και την εκπαιδευτική κοινότητα, κάτι που μας χαροποιεί ιδιαίτερα.»
