Ministrica vanjskih poslova Bosne i Hercegovine Bisera Turković saopštila je u ponedjeljak, 17. maja, da ne postoji saglasnost Bosne i Hercegovine za izgradnju hidroelektrane Buk-Bijela.
U Foči, opštini na istoku Bosne i Hercegovine (BiH), u ponedeljak 17. maja položen je kamen temeljac za izgradnju hidroelektrane Buk-Bijela na rijeci Drini, čiju gradnju će finansirati elektroprivrede Srbije i Republike Srpske (RS) u iznosu 220 miliona eura.
Kamen temeljac položili su premijerka Vlade Srbije Ana Brnabić i premijer RS Radovan Višković.
“Vlasti Republike Srbije moraju znati da ulaskom u projekt izgradnje hidroelektrane „Buk Bijela“, koji nema saglasnost države i koji se protivi odlukama Ustavnog suda Bosne i Hercegovine rizikuju, ne samo ekonomske štete, nego i ne doprinose dobrosusjedskim odnosima”, poručila je Turković.
U saopštenju za javnost se navodi kako ‘Bosna i Hercegovina podržava međunarodne i regionalne projekte koji su urađeni u skladu sa zakonom i međunarodnim pravom’
“Bosna i Hercegovina je spremna na sve investicije i zajedničke projekte koji su u interesu građana obje zemlje, ali samo uz poštivanje ustava, zakona i institucija države Bosne i Hercegovine. Pozivamo vlasti Republike Srbije da saradnju vrate u međudržavne okvire i u okvire deklariranih stavova o međusobnom poštivanju suvereniteta i teritorijalnog integriteta”, navodi se u saopštenju iz kabineta ministrice vanjskih poslova BiH.
Dodaje se da vlasti entiteta Republika Srspka ‘već duže vrijeme odbijaju provoditi presude Ustavnog suda BiH i nastavljaju s raspolaganjem državnom imovinom, odnosno potencijalima rijeke Drine’
“Želim vjerovati da Srbija ne podržava takve protivzakonite aktivnosti, te da neće novac svojih poreskih obveznika ulagati u projekte kojima se krše zakoni i odluke Ustavnog suda“, ističe se u saopštenju za javnost.
Radovan Višković, predsjednik Vlade Republike Srpske izjavio je u ponedjeljak, 17. maja u Istočnom Sarajevu, kako Bosna i Hercegovina nije nadležna za izgradnju hidroelektrane (HE) Buk-Bijela. Višković je ovo izjavio nakon zajedničke sjednice Vlade Republike Srpske i Vlade Srbije.
„Granica između Republike Srbije, Crne Gore i Bosne i Hercegovine nije Drina u Brodu na Drini, nego je to isključivo teritorija Republike Srpske i koncesija je u nadležnosti Komisije za koncesije Republike Srpske. Vlada Srbije nije imala potrebe da razgovara sa nekim drugim, izuzev Vlade Republike Srpske“, kazao je Višković na onferenciji za novinare u Istočnom Sarajevu.
Brnabić je rekla kako Srbija u projektu izgradnje nastupa 'kao strani, direktni investitor', koji ulaže u Republiku Srpsku.
„Uradili smo analizu svih pravila, zakona, Ustava, da bi naša investicija bila zaštićena. Po svim analizama koje smo uradili u poslednjih 20 godina na teritoriji Bosne i Hercegovine je izdato oko 280 različitih koncesija. Sve ove koncesije su izdavali entiteti ili kantoni i ni ujednoj nije postojao prpblem. Ukoliko bi se pokazalo da je naša investicija problematična, to bi značilo da iz svih ovih prethodnih investicija je, također, problematično. Mislim da bi se tu ušlo na jednu pravnu nesigurnost na nivou Bosne i Hercegovine, kako, kada je moguće investirati, ko daje te dozvole. Mi smo nastupili kao strani investitor u najboljoj mogućoj veri“, izjavila je Brnabić.
Izgradnja HE Buk-Bijela je pred Ustavnim sudom BiH nakon što su krajem 2020.godine 24 parlamentarca pokrenula postupak, tražeći od te pravosudne institucije da stavi van snage odluku Republike Srpske o davanju koncesije za izgradnju hidroelektrana na Gornjoj Drini. U apelaciji je navedeno kako odluke u vezi s državnom imovinom, poput rijeka na međunarodnim granicama, mogu biti donijete isključivo na nivou BiH.
Izgradnju hidroelektrane Buk-Bijela će zajedno finansirati Elektroprivreda Srbije i Elektroprivreda Republike Srpske u iznosu od oko 220 miliona eura.
U zajedničkom preduzeću Hidroenergetski sistem "Gornja Drina" Elektroprivreda Srbije imaće udio od 51 odsto, a Elektroprivreda RS 49 odsto.
Projektom hidroelektrana u gornjem toku Drine predviđena je gradnja tri hidrocentrale, Buk Bijela, Foča i Paunci.
