Predsjedavajući Predsjedništva BiH Milorad Dodik izjavio je u subotu, 10. aprila da ne vidi nijedan razlog zbog kojeg je Tužilaštvo BiH formiralo predmet na osnovu prijave udruženja „Žena žrtva rata“ povodom najave održavanja "Obilježavanje Dana ruskih dobrovoljaca" u Višegradu, gradu na istoku BiH.
Održavanje skupa Višegradu, u bosanskohercegovačkom entitetu Republika Srpska (RS), najavljeno je za ponedjeljak, 12. april, a kako se navodi na web stranici Opštine Višegrad, ovaj je datum uvršten u kalendar značajnih istorijskih događaja RS.
"Zašto ne može neko to da organizuje, šta je u pitanju? Povrijeđenost ovih tamo? Pa i mi ne možemo da gledamo razne mudžahedine koji prave razne svoje svetkovine, pa šta," rekao je Dodik novinarima.
Naveo je da smatra da svaki slobodan neometan skup treba da se održi i da on ne može da vrijeđa i da bude usmjeren protiv ljudi druge vjeroispovjesti.
Obilježavanje se organizuje svake godine na dan kada su 1993. godine kod Višegrada poginula tri ruska vojnika, a više ih je ranjeno.
Riječ je o vojnicima iz Ruske Federacije koji su se na širem području tog grada borili na strani Vojske RS tokom rata u BiH od 1992. do 1995. godine.
Istovremeno iz Stranke demokratske akcije (SDA) 10. aprila su pozvali na zabranu održavanja ovog skupa “zbog krivičnog djela izazivanje nacionalne, rasne, vjerske mržnje, razdora i netrpeljivosti”.
“Ukoliko odgovorne osobe iz Ministartsva unutrašnjih poslova (MUP) RS to ne učine, bit će zajedno sa organizatorima suodgovorne za počinjenje ovog krivičnog djela,” navodi se u saopštenju SDA.
Tužilaštvo BiH konačno mora početi da radi posao iz svoje nadležnosti, a prestati zamazivati oči javnosti tzv. „formiranjem predmeta“, koji ne znači ništa, dodaju iz ove stranke.
"S obzirom na to da postoje brojni dokazi da su ruski dobrovoljci počinili niz ratnih zločina na području Višegrada, Tužilaštvo BiH mora, uz angažman SIPA (Državna agencija za istrage i zaštitu), privesti na saslušanje sve ruske državljane koji se evetualno pojave u Višegradu", zaključuje se u saopštenju.
Predsjednica Udruženja “Žena žrtva rata” Bakira Hasečić za Radio Slobodna Evropa (RSE) je rekla kako su prijavu poslali 9. aprila, te da očekuju da Tužilaštvo BiH reaguje.
„Ovo obilježavanje predstavlja vrijeđanje žrtava koje su preživjele strašne zločine u Višegradu, a u kojima su učestvovali i ruski dobrovoljci“, kazala je Hasečić.
U dopisu upućenom Tužilaštvu BiH udruženje traži da se hitno zaustavi i zabrani „okupljanje i veličanje ratnih zločinaca koji vrijeđaju preživjele žrtve članove porodica ubijenih, prognanike i povratnike“.
Također podsjećaju Tužilaštvo BiH i na optužnicu protiv pripadnika Ravnogorskog pokreta, a koja je podignuta u decembru 2020. godine zbog izazivanja rasne, nacionalne ili vjerske mržnje i netrpeljivosti u Višegradu 2019. godine protiv Dušana Sladojevića zvanog Krvce i Čiča, Slavka Aleksića zvanog Vojvoda i Riste Lečića.
Tužilaštvo ih tereti da su na području Višegrada i okolice, u martu 2019. godine, svojim djelima, radnjama i postupcima, javno izazvali i raspirivali nacionalnu, vjersku mržnju, razdor i netrpeljivost među konstitutivnim narodima u BiH.
Oko 200 pripadnika i simpatizera pokreta okupilo se tada u Višegradu da oda počast Draži Mihailoviću, te su, kako se to navodi u optužnici, uz gusle pjevali i prijeteće stihove: "Biće opet pakao i krvava Drina, evo idu četnici sa srpskih planina".
Uz podizanje optužnice: Četničko izazivanje straha u Višegradu
Ruskim dobrovoljcima u blizini Višegrada je 2017.godine podignut spomenik, donatora iz Rusije i Vlade Republike Srpske, a u organizaciji udruženja građana srpsko-ruske zajednice Zavet iz Bijeljine.
Prema podacima Vlade RS u redovima Vojske RS od 1992. do 1995. godine ratovalo je oko 700 ruskih državljana, a 37 je poginulo.
Prema presudama Međunarodnog krivičnog suda za bivšu Jugoslaviju, Višegrad je bio podvrgnut "jednoj od najopsežnijih i najnemilosrdnijih kampanja etničkog čišćenja tokom rata u BiH, a u zločinima koji su se desili u Višegradu i okolini ubijeno je oko 3.000 Bošnjaka, uključujući oko 600 žena i više od stotinu djece”.
