Esed rejiminin devrildiği Suriye’de hayat yavaş yavaş normalleşirken, Türkiye başta olmak üzere çeşitli noktalarda yaşayan insanlar ülkelerine dönmeye hazırlanıyor. Ülke içinde yer değiştirmek zorunda kalanlar için de çalışmalar yapılıyor. Dünya Doktorları Derneği, İdlib’in Kah, Doaa, Salam, Killi ve Sarmada beldeleri ile Halep’in Cinderes, Celeme ve Afrin beldelerinde yaşayan 2 milyon Suriyelinin asli yerlerine dönüş niyetlerine ilişkin araştırma yaptı. Araştırmaya göre, yerinden edilen kişilerin yüzde 44’ü 6 ay ile 1 yıl içerisinde dönmeyi planlarken, yüzde 41’i tam istikrar sağlanana kadar beklemeyi tercih ediyor. Ancak yüzde 38’lik bir kesim, gerekli koşullar sağlanmadığı için dönmeyi düşünmüyor. Araştırmaya katılanların tamamı eskiden sahip oldukları evlerin yıkılmış ya da hasarlı olduğunu düşünürken su, elektrik, sağlık ve eğitim gibi temel hizmetlerin şu an yetersiz olduğuna dikkat çekiyor. Katılımcıların yüzde 97’si finansal kaynak yetersizliğinden yakınıyor. Araştırmaya konu kişilerin yüzde 66’sı salgın gibi sağlığa dair endişeler taşıyor. Suriye’de iç göç yaşayan katılımcıların yüzde 31’i güvenlik endişesi, yüzde 21’i mayın, patlayıcı kalıntıları, ailelerin dönüşü için ulaşım yetersizliği sebebiyle dönmediğini ifade ederken yüzde 7’si arsa, kat mülkiyeti gibi hukuki konuların dönüşe engel olduğunu düşünüyor.
Araştırmaya ilişkin açıklamalarda bulunan Dünya Doktorları Derneği Başkanı Hakan Bilgin, “Savaşın etkisi altındaki insanlara destek sağlamak ve Suriye’de yaşamı yeniden inşa etmek için çalışıyoruz. Halep’te 11, İdlib’de ise 5 sağlık merkezi aracılığıyla doğrudan ya da ortaklıklarımız yoluyla insani yardımlarımızı sürdürüyoruz. Ancak yıkılmış evler, altyapı eksiklikleri, sağlık hizmetlerine erişim sorunları ve patlamamış mühimmatlar gibi güvenlik riskleri, bu insanların memleketlerine dönüşlerinin önündeki en büyük engeller arasında yer alıyor” dedi. Dünya Doktorları'nın 2011’den bu yana Suriye’de faaliyet gösterdiğini belirten Bilgin, sürdürülebilir bir dönüş süreci için uluslararası iş birliğinin ve çok sektörlü desteğin hayati önem taşıdığına dikkat çekiyor. Özellikle altyapı yenileme, mayın temizliği ve kamu hizmetlerinin iyileştirilmesi konusunda acil eylem çağrısında bulunuyor.
