İstanbul’da 4 Ekim Cuma günü, 19 yaşındaki Semih Çelik'in, Eyüpsultan'da 19 yaşındaki Ayşenur Halil'i, ardından Edirnekapı'daki surlarda İkbal Uzuner'i öldürdükten sonra surlardan atlayarak intihar etmesi tüm Türkiye’de büyük yankı uyandırdı.
Psikolojik sorunları olduğu ve daha önce 5 kez tedavi gördüğü öğrenilen Çelik'in telefonundaki incelemelerde, bir mesajlaşma uygulaması olan Discord aracılığıyla "incel" adı verilen bir grupla iletişimde olduğu tespit edildi.
"Incel" terimi, İngilizce’de "incels – involuntary celibates" yani 'gönülsüz bekârlar' ifadesinden türedi. Gönülsüz bekârlar hareketi, başlangıçta ilişki kuramayan insanların bir araya gelerek destek bulmaları amacıyla ortaya çıkmış bir topluluktu.
1994'te Alana adlı bir kadın tarafından kurulan bu grup, başlangıçta cinsiyet fark etmeksizin sosyal zorluklar yaşayan insanların birbirlerine empati ve yardım sunmalarını amaçlıyordu. Ancak, 2000'li yıllarla birlikte bu topluluk, özellikle çevrimiçi platformlarda erkeklerin hakimiyet kurduğu, kadınlara karşı düşmanca tutumların yayıldığı ve radikalleşen bir hareket haline gelmeye başladı.
Bu hareketin evrilmesiyle, sosyal medya platformları ve forumlar aracılığıyla yaygınlaşan ideolojik bir alt kültür oluştu. Bu kültürde, bazı bireyler kadınlara karşı öfke, toplumsal cinsiyet rollerine karşı tepki ve şiddet eğilimlerini ifade eden söylemler geliştirdiler. Özellikle Reddit, Discord ve Facebook gibi platformlar, bu toplulukların kendi aralarında bir araya geldikleri ve fikir alışverişinde bulundukları yerler haline geldi. Bu süreçte, "gönülsüz bekâr" kavramı, sadece ilişki kurmakta zorlanan insanlar yerine, toplumsal olarak dışlanmış, yalnızlık içinde yaşayan ve bu durumu kadınları suçlayarak yorumlayan bazı erkeklerin oluşturduğu daha tehlikeli bir söylemle eş anlamlı hale geldi. Bu dönüşüm, bazı radikal bireylerin şiddet olaylarına karışmasıyla daha da dikkat çekti.
İncelin 2000’li yıllardan sonra gündeme gelmiş olan bir kavram olduğunu söyleyen İstanbul Medipol Üniversitesi Psikoloji Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Duygu Buğa, incel şiddetini tüm yönleriyle ele aldı. Buğa, “Özellikle sosyal medyada kapalı gruplar üzerinden bir araya gelen bu kişiler dışlanmış, izole olmuş, toplumda bir yer bulamayan, karşı cins tarafından kendilerini ilgi çekici olarak görmeyen erkeklerden oluşan gruplardır” ifadelerini kullandı.
Sosyal medya üzerinden gruplaştıklarını belirten Dr. Buğa, “Toplum olarak erkeklere belirli kalıplar yüklüyoruz. Kendilerini toplumdan dışlanmış olarak gören bu kişiler de sosyal medya içerisinde birlikte konuşabilecekleri, paylaşım yapabilecekleri bir ortam oluşturmuş oluyorlar. Burada da kadın düşmanlığı üzerinden duygu ve düşüncelerini paylaşıyorlar. Bu her türlü cinsiyetçi söylemin, şiddet içerikli söylemlerin paylaşıldığı bir yer haline geliyor” diye konuştu.
Bu grupların oluşum nedenlerinin başında toplumsal eşitsizliklerin geldiğini dile getiren Dr. Buğa, ifadesini kullandı.
Dr. Buğa, konuşmasını şöyle tamamladı:
İstismar şantaj tehdit ne ararsanız var: Dijital sapkınların yeni adresi ifşa oldu
Şiddetin önlenmesi için net talimat: Her adımı atın
Sur canisi Semih Çelik'in annesi ifadesinde katledilen İkbal'in annesini arayarak uyardığını söyledi
Korkunç cinayetin işlendiği surlara çıkış hala açık
Fatih'teki korkunç cinayet sonrası katilin telefonundan çıktı: 'İncel' akımı ne anlama geliyor?
Caninin çizimleri de incelemede
Yarım saatte iki kadını katletti
Discord üzerinden çocuklara cinsel istismar: Tehdit edip sapkın eylemler yaptırıyorlar
Fatih'te kan donduran vahşet: İki genç kadını öldürüp intihar etti