Batman'daki Raman sahasında 1945 yılında kazılan ve 1948 yılında üretime alınan Batı Raman 8 kuyusu 76 yıldır Türkiye'nin petrol üretimine katkı sağlıyor. Söz konusu sahada şu ana kadar toplam 310 kuyu kazıldı. Bu kuyulardan 210'unda üretim devam ediyor. 210 kuyuda günlük 7 bin varil ham petrol üretiliyor. Raman 8 kuyusu ise Türkiye'nin ilk üretim kuyusu olduğu için önemli görülüyor. Kuyuda üretim düşmüş olsa da ilk olma özelliği sebebiyle devre dışı bırakılmıyor. 'Old faithful' yani emektar kuyu olarak nitelendirilen kuyu bir müze havasında. Kuyudan, 2024 yılına kadar toplam 1 milyon varilden fazla ham petrol elde edildi. Şu anda günlük yaklaşık 150 varil ham petrol üretiliyor.
Raman sahasında üretimde olan kuyularda farklı pompalar kullanılıyor. Raman-8'de en ilkel pompa yöntemi olan atbaşı pompası kullanılıyor. Kuyunun üretim potansiyeline göre bu pompalar belirleniyor. Raman -8, üretimin en düşük olduğu kuyu olduğu için atbaşı kullanılıyor.
Raman sahasında bazı bölgelerde birden fazla kuyubaşı vanası görmek mümkün. Hem zamandan hem de maliyetten dolayı yakın noktalardaki kuyular yan yana çalışılıyor. Bazı kuyular yatay giderken bazıları ise dikey gidiyor. Coğrafi anlamda çalışması zorlu alanlarda yatay olarak yönlendirmeli sondaj yapılıyor. Ziyaret ettiğimiz Batı Raman sahasında iki farklı noktada toplam 6 kuyubaşı aynı anda sondaj yapıyor.
Türkiye’nin günlük petrol tüketimi 1 milyon varil. Batman'daki üretim 40 bin varilken Raman'daki üretim ise 7 bin varil. Sondaj çalışmaları durmaksızın devam ediyor.
Batman'da hala çalışma yapılmamış birçok bölge olduğu belirtiliyor. Petrol üretiminde ilk keşif yapıldığında sınırlar belirleniyor. Raman sahasında da bu sınır belirleme çalışmaları devam ediyor. Her sene iki ya da üç tane yeni sondaj kuyusu kazılıyor. Son olarak Raman'ın 5 km kuzeyindeki Dağyolu sahası keşfedildi.
Raman sahasındaki 210 kuyunun üretimi 2 istasyonda birleşiyor. Ardından AP2 istasyonuna gidiyor. Oradan da BOTAŞ'ın hattına bağlanıyor. Güneydoğu'nun pek çok şehrinde petrol üretimi yapılıyor. Bu sebeple Güneydoğu, tıpkı vücuttaki dolaşım sistemi gibi borular ile kaplı. Petrol, bu boru hatları ile taşınıyor. Boru hattı olmayan kısımların petrolü ise istasyona tanklar ile taşınıyor.
Petrol kuyularında atbaşı vanasının yanı sıra PCP ve ESP de kullanılıyor. Atbaşı vanası üretimin en düşük olduğu noktalarda kullanılıyor. Bir üst seviyede PCP, daha üst seviyede ise ESP kullanılıyor. ESP, sadece tek bir kuyuda 100 bin varile kadar üretim yapabiliyor. Sondajın ardından bazı testler yapılarak üretilebilirlik hesaplanıyor ve ardından pompa dizaynı yapılıyor. Kuyu üretime geçtikten sonra sürekli takip ediliyor. Kuyulardan her gün numune ve seviye alınıyor. Kuyuda seviye yoksa o kuyu, o gün dinlendiriliyor. Petrol kuyularında yer üstünde olduğu gibi yer altında da pompa bulunuyor. Kuyuda seviye olmadığında pompa çalışmıyor.
Yerli yazılım Mania ihracat yolunda
