Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suriye’de adil bir barışın mümkün olduğunu belirterek Beşşar Esed’le görüşme konusunda çalışmaların devam ettiğini söyledi.
ABD dönüşünde uçakta gazetecilerin sorularını cevaplayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Washington’da yaptığı görüşmelerden, Tahıl Koridoruna, Suriye’deki Esed rejimi ile diyalogdan terörle mücadaleye kadar bir dizi konuda önemli mesajlar verdi. Erdoğan satır başları ile şunları kaydetti:
Müttefiklerimizden teröre karşı verdiğimiz mücadelede samimi dayanışma beklediğimizi burada bir kez daha vurguladım. Ayrıca savunma sanayi ticaretinin önündeki kısıtlamaların süratle kaldırılması gerektiğini ifade ettim. Bildiğiniz gibi NATO’nun Vilnius Zirvesi’nde bütün müttefikler bu yönde taahhüt vermişlerdi. Ancak bazı NATO üyeleri verdikleri sözlere rağmen, menfi tutumlarını değiştirmedi. Görüştüğüm liderlere bunları anlattım. “NATO müttefikleri arasında artık kısıtlamaları konuşmak istemiyoruz.” dedim.
Tahıl koridorunu yeniden açalım diyoruz. Bunun görüşmelerini hem Rusya hem Ukrayna’yla yapıyoruz. Henüz bu konuda bir netice alamadık. Rusya Devlet Başkanı Sayın Putin’le son görüşmem bunun üzerindeydi. NATO Zirvesinde Ukrayna Devlet Başkanı Sayın Zelenski ile yine bu konuları görüştük. Ukrayna tarafıyla da tahıl koridorunu çalıştırmak istiyoruz.
(Beşşar Esed’le görüşme) Görevi Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’a verdim, muhataplarıyla görüşmek suretiyle yol haritasını belirleyecekler. Ona göre de adımı atacağız. Biz Suriye’de adil bir barışın mümkün olduğunu düşünüyoruz. Suriye’nin toprak bütünlüğünün bizim de çıkarımıza olduğunu her fırsatta dile getiriyoruz. Suriye’de inşa edilecek hakkaniyetli bir barış, en çok bize fayda sağlayacak. Bu inşa sürecinin en önemli adımı da Suriye ile yeni bir dönem başlatmaktan geçtiğini söylüyoruz. Şu ana kadar bu süreç olumlu istikamette gelişti. Temenni ediyorum ki yakın bir zamanda somut adımları da atarız. ABD ve İran’ın da bu müspet gelişmelerden memnuniyet duyması ve çekilen onca acının son bulması için süreci desteklemesi gerekir. Bu süreci terör örgütleri zehirlemek için elinden geleni yapacaklardır. Provokasyonlar tertipleyip oyunlar kuracaklardır. Tüm bunların farkındayız ve hazırlıklıyız. Biz Suriye’de barış istiyoruz ve barışın yanında olan herkesi de bu tarihi çağrımıza desteğe bekliyoruz.
(NATO Genel Sekreter Yardımcılığı) Bu konudaki talebimizi kendilerine ilettik. Biz NATO’nun en önemli ülkelerinden biriyiz. Genel Sekreterlik yapılanmasında Türkiye’nin de böylesi bir makamda temsil edilmesi olağandır. Nitekim Sayın Rutte de böylesi bir makamın Türkiye’ye yakışacağını ifade etmişti.
(ABD’le yaşanan F-35 sorunu) Bizim burada önceliğimiz F-16 talebimizin karşılanması. Alt kümelerde farklı durumlar olabiliyor ama biz oradaki parasal ilişkileri pek gündeme almak istemiyoruz. Son görüşmede ABD Başkanı Biden “3-4 hafta içerisinde F-16 sorununu çözeceğim” dedi. Bizim için bu noktada önemli olan F-16 konusudur. Kısa sürede netice alabilmek için de çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
Şanghay İşbirliği Teşkilatı Zirvesi’nde Çin Devlet Başkanı Şi Cinping ile çok samimi bir havada görüştük. Kendisi bizi yeniden Çin'e davet etti. Ben de kendisini ülkemize davet ettim. "Önümüzdeki yıl iade-i ziyaretimi yapayım" dedi. Şimdi büyük ihtimalle Birleşmiş Milletler Genel Kurulu toplantısından sonra bizim bir Çin ziyaretimiz olabilir. Ama 2025'te de inanıyorum ki Sayın Şi Cinping, bize iade-i ziyaretini yapacaktır.
Irak ziyaretimizden sonra Irak yönetiminde ilk defa PKK ile mücadele konusunda sahada çok somut adımlar atıldığını gördük. Bu durum bizim açımızdan yeterli değil ama memnuniyet verici. Irak’ta Süleymaniye yönetimi ile Erbil yönetimi arasındaki gerilim de devam ediyor. Erbil'e gittiğimizde de söyledik; Süleymaniye yönetimi PKK ile aralarına mesafe koymadıkça hava sahasına yönelik ambargo devam edecek.
(Ermenistan-Azerbaycan barışı sonrasında Ermenistan sınırının açılması düşünülebilir mi?) Niye düşünülmesin. Yani biz bu konuda zaten Paşinyan'a her şeyi söyledik. Zengezur Koridoru’nun açılması da bu barış anlaşmasını taçlandıracak ve tamamlayacak adımdır. Zengezur Koridoru Azerbaycan, Ermenistan ve İran herkesin çıkarına olacaktır.
(3. Dünya Savaşı riski) Doğrusu ben görmüyorum, görmek de istemiyorum. Savaştan çok barışı konuşmalıyız. Attığımız her adımı gerilim değil barış için atmalı ve kalıcı hale getirmek üzere yapmalıyız. Bütün ülkelerin gerilim değil, barış iklimini inşa edecek çabaları hayata geçirmesi gerekiyor.
