Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki ile 6 Şubat depreminde en fazla yıkımın yaşandığı Hatay Antakya’nın ana caddelerinde, ara sokaklarında yapılan çalışmalarda gelinen noktayı gözlemledik. Deprem ve sonrasında da birkaç kez gittiğim Antakya, tek tük binalar dışında dümdüz bir araziye dönüşmüş. Enkazın yüzde 99,3’ü kaldırılmış. Bu da 17,1 milyon metreküpe tekabül ediyor. Antakya şu an adeta dev bir şantiye gibi. Bazı binalar yükselirken bazı binaların temelleri atılıyor.
Depremde dümdüz olan Emek Aksaray Mahallesi’ne uğruyoruz. Bu mahalle
2017 yılında kentsel dönüşüm programına
alınmış ancak protestolar, gerilimler yüzünden tamamlanamamış. Emek Aksaray Mahallesi’nde gelinen son durumda ise binalar hızla yükselmiş, kendini göstermeye başlamış.
Hatay’da yeniden inşa edilen Tarihi Uzun Çarşı’daki çalışmaları da yerinde gözlemledik. Uzun Çarşı için hendek operasyonlarından sonra Diyarbakır’da Sur'a uygulanan çalışmalar model alınacak. Aslına uygun inşa edilecek çarşıda 650 dükkan bulunacak. Antakya’nın kalbi yeniden bu çarşıda atacak. Çarşıda çalışmalar etaplar halinde ilerliyor. “Yık-yap-yerleştir” modeli uygulanıyor. Esnafın mağduriyet yaşamaması için birinci etapta dükkanlar inşa edildi, buraya esnaf yerleşti. Daha sonra ikinci etaba geçildi. Çarşıdaki çalışmalar 6 etabın sonunda
2 yılda tamamlanacak.
Depremden hasar gören şehirlerin merkez ve ana caddeleri bizzat Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yapılıyor. Şehirlerin meydanları yıllarca o şehrin kimliği olduğu için bakanlık bu konuda hassas bir çalışma yürütüyor. Şehirlerin altyapıları için belediyelere 64 milyar TL hibe desteği sağlandı. Bunun için belediyelere herhangi bir borçlandırma da yapılmıyor.
Bakanlık, 130 bin 363 konut ve 12 bin 392 ticari alan olmak üzere toplam 142 bin 995 bağımsız bölümün yapımını sürdürüyor. Şu ana kadar Hatay’da afetzedelere 10 bin 889 konutun teslimi gerçekleştirildi.
Bir yandan vatandaşların bir an önce evlerine yerleşmesi için çalışılırken diğer taraftan da tarihi yapılar aslına uygun olarak yeniden inşa ediliyor. Hatay Devleti Millet Meclisi, Hatay’ın Türkiye Cumhuriyeti’ne katılma kararının alındığı tarihi valilik binası, Habib-i Neccar Camii, Antakya Müzesi, Ulu Camii, Atatürk ve Cumhuriyet Caddeleri, Künefeciler Meydanı’nda yoğun çalışma hakim. Çalışma alanlarında öncelikle kültür molozlarından ayrıştırma işlemleri tamamlandı. Yapıların sağlam temel üzerine inşa edilmesi için mimari ve statik projeler, Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’na sunuldu. Eserlerin büyük kısmı, uzunlukları 24 metreyi bulan fore kazıklar üzerine yeniden inşa edilerek 2025’te hizmete sunulacak.
140 bin kişi 1 yılda evine kavuşacak
