Τα δεξαμενόπλοια του «σκιώδους στόλου» που μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο έβαλαν στο στόχαστρό τους οι ευρωβουλευτές. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με χθεσινό ψήφισμά του καλεί για πιο στοχευμένες κυρώσεις από την ΕΕ κατά του «σκιώδους στόλου» της Ρωσίας, ο οποίος αποτελεί σανίδα οικονομικής σωτηρίας για τη Μόσχα μετά την επίθεσή της στην Ουκρανία.
Το ψήφισμα που ενέκρινε το Κοινοβούλιο την Πέμπτη δι’ ανατάσεως της χειρός καταγγέλλει πως η Ρωσία χρησιμοποιεί παλιά δεξαμενόπλοια, συχνά ανασφάλιστα και με ασαφή ιδιοκτησία, για να εξάγει το αργό πετρέλαιο και τα πετρελαϊκά προϊόντα της στο εξωτερικό, παρά τις κυρώσεις της ΕΕ, του G7 και της διεθνούς κοινότητας. Οι δραστηριότητες αυτές έχουν επιπλέον δημιουργήσει ανησυχία για πιθανές σοβαρές περιβαλλοντικές καταστροφές, συμπεριλαμβανομένων διαρροών και πετρελαιοκηλίδων. Υπό το πρίσμα των συστηματικών προσπαθειών για την υπονόμευση των περιοριστικών μέτρων της ΕΕ, αυτός ο «σκιώδης στόλος» αποτελεί σανίδα οικονομικής σωτηρίας για τη Ρωσία στο πλαίσιο του παράνομου και αδικαιολόγητου επιθετικού πολέμου της κατά της Ουκρανίας, τονίζουν οι ευρωβουλευτές.
Σε ψήφισμα που εγκρίθηκε την Πέμπτη, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητά να ληφθούν πιο στοχευμένα μέτρα κατά των εν λόγω πλοίων στις επόμενες δέσμες κυρώσεων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων όλων των πλοίων ξεχωριστά, καθώς και των πλοιοκτητών, των φορέων εκμετάλλευσης, των διαχειριστών, των λογαριασμών, των τραπεζών και των ασφαλιστικών εταιρειών τους. Ζητά επίσης τη συστηματική επιβολή κυρώσεων στα πλοία που διαπλέουν ευρωπαϊκά ύδατα χωρίς να γνωστοποιούν αν είναι ασφαλισμένα και καλεί την ΕΕ να ενισχύσει τις ικανότητες επιτήρησης, ιδίως την παρακολούθηση με μη επανδρωμένα αεροσκάφη και δορυφόρους, αλλά και να διενεργήσει στοχευμένες επιθεωρήσεις στη θάλασσα. Οι ευρωβουλευτές ζητούν από τα κράτη – μέλη της ΕΕ να ορίσουν ποια λιμάνια είναι ικανά να χειρίζονται πλοία που μεταφέρουν αργό πετρέλαιο και υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) και να κατάσχουν το παράνομο φορτίο χωρίς αποζημίωση.
Το ψήφισμα καλεί επίσης τις χώρες του G7 να επιβάλουν αποτελεσματικότερα το ανώτατο όριο τιμών που επιβάλλεται στο ρωσικό πετρέλαιο το οποίο μεταφέρεται διά θαλάσσης, να μειώσουν σημαντικά το πλαφόν αυτό και να εξαλείψουν τα «παραθυράκια» που χρησιμοποιεί η Ρωσία για την ανασυσκευασία και πώληση του πετρελαίου και των πετρελαιοειδών της σε τιμές αγοράς. Τονίζοντας ότι η αποτελεσματικότητα των υφιστάμενων κυρώσεων και η οικονομική και στρατιωτική στήριξη στην Ουκρανία θα εξακολουθήσουν να υπονομεύονται όσο η ΕΕ εισάγει ρωσικά ορυκτά καύσιμα, οι ευρωβουλευτές καλούν την ΕΕ και τα κράτη – μέλη της να απαγορεύσουν όλες τις εισαγωγές ρωσικών ορυκτών καυσίμων, συμπεριλαμβανομένου του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG). Επισημαίνοντας την ανάγκη για πολύ αυστηρότερη επιβολή των σημερινών κυρώσεων της ΕΕ, το κείμενο αναφέρει επίσης ότι η ΕΕ θα πρέπει να επαναξιολογήσει σοβαρά τη διμερή συνεργασία της με τρίτες χώρες που βοηθούν τη Ρωσία να παρακάμψει τα ισχύοντα περιοριστικά μέτρα της ΕΕ, εάν οι διπλωματικές προσπάθειες αποτύχουν.
Τονίζεται ότι, σύμφωνα με το ψήφισμα, ο «σκιώδης στόλος» φέρεται να χρησιμοποιεί περίπου 160-200 δεξαμενόπλοια μηνιαίως για τη μεταφορά πετρελαίου, από έναν εκτιμώμενο συνολικό στόλο 600 πλοίων που διαδραματίζουν βασικό ρόλο στη συνέχιση των ρωσικών εξαγωγών αργού πετρελαίου.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις ναυλομεσιτικών οίκων, σχεδόν το 63% όλων των δεξαμενόπλοιων (άνω των 25 χιλ. dwt) που κατασκευάστηκαν πριν από το 2009 ή παλαιότερα, είτε εμπορεύονται πετρέλαιο που εμπίπτει στις κυρώσεις κατά του Ιράν ή της Βενεζουέλας ή έχουν ασχοληθεί αποκλειστικά με το ρωσικό εμπόριο πετρελαίου κατά τους τελευταίους έξι μήνες.
Επιπλέον σημειώνεται ότι τα ρωσικά «δεξαμενόπλοια – φαντάσματα» πραγματοποιούν τακτικά μεταφορτώσεις από πλοίο σε πλοίο ρωσικού αργού πετρελαίου και προϊόντων πετρελαίου στα χωρικά ύδατα χωρών – μελών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Μεσογείου, χωρίς να ελλιμενίζονται σε κανένα λιμάνι. Η γειτνίαση αυτών των επιχειρήσεων με τις ακτές ενέχει υψηλό κίνδυνο περιβαλλοντικής ζημιάς. Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι σήμερα έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 50 περιστατικά με πλοία του σκοτεινού στόλου. Σε αυτά συμπεριλαμβάνονται πυρκαγιές, συγκρούσεις, απώλεια συστήματος πρόωσης πλοίου, αλλά και πετρελαιοκηλίδες, υπογράμμισε η Allianz σε πρόσφατη έκθεσή της.
