Τελικά ο κύκλος έκλεισε με τον ίδιο πρόεδρο στο ΠΑΣΟΚ αλλά και με διακριτές πια διαφορές με το 2021. Ηταν ασθενές το ρεύμα εντός της παράταξης που ήθελε αλλαγή στο τιμόνι, ή ήταν μη επαρκείς οι αντίπαλοι του Νίκου Ανδρουλάκη; Στο πρώτο ναι, για το δεύτερο όχι. Το ότι μια σειρά στελεχών βγήκαν αμέσως μετά τις ευρωκάλπες να αμφισβητήσουν τον Νίκο δεν συνεπαγόταν πως συγχρονίστηκαν και με τη βάση του κόμματος. Ισως μόνον με κάποιους της παλιάς φρουράς.
Παρ’ όλα αυτά καλά έκανε εγκαίρως ο Ανδρουλάκης και εκκίνησε τις διαδικασίες – να μια διαφορά με τον Κασσελάκη που δεν έπραξε έγκαιρα το ίδιο για τον δικό του χώρο. Πάμε στο δεύτερο. Ας δούμε το παράδειγμα της Αννας Διαμαντοπούλου. Η ίδια φαίνεται πως απενοχοποίησε ένα μέρος του κεντρώου κοινού να ξαναδεί ελκυστικό το ΠΑΣΟΚ. Αρα μόνον προσέθεσε. Ο Παύλος Γερουλάνος από την άλλη, επίσης πέτυχε ένα δικό του rebranding και ανανέωσε έναν προγραμματικό λόγο α λα σκανδιναβικού μοντέλου. Και βέβαια ο Χάρης Δούκας, ας μην ξεχνάμε πως προσωποποιεί τη μοναδική ήττα της Κεντροδεξιάς μετά το 2015. Αρα οι αντίπαλοι του Ανδρουλάκη είχαν το ειδικό τους βάρος. Εδώ προσθέστε τον Μιχάλη Κατρίνη που έκανε μια εξαιρετικά σοβαρή καμπάνια κοντά στον πυρήνα και την ψυχή του λαϊκού ΠΑΣΟΚ – σε μένα πολύ σεβαστό.
Οι υποψήφιοι του ΠΑΣΟΚ κινητοποίησαν τον Ανδρουλάκη και σε μια στρατηγική χαμηλών τόνων να επιδοθεί αλλά και πιο στοχευμένα να κινηθεί στη βάση του. Εδώ επίσης φαίνεται πως εντόπισε τα κενά των άλλων, με βασικότερο όμως ότι «διάβασε» καλά πως ο κόσμος του ΠΑΣΟΚ είναι ακόμη και σταθερά σε mood αυτονομίας και όχι περιπετειών. Διάβασε κάτι βαθύτερο. Πως το ΠΑΣΟΚ παραμένει ένα κόμμα με οργανωτική αναφορά, κοινωνική βάση και συνδέσεις με αυτό που λέμε «μεσαία κοινωνία». Ιδιότυπο μα ο Ανδρουλάκης ταυτίστηκε στη μέση αίσθηση των ψηφοφόρων ως ο πιο ΠΑΣΟΚ από τους ΠΑΣΟΚ υποψηφίους.
Στη νίκη του παίζει ρόλο και το αντιπαράδειγμα του ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά και η διάχυτη επίσης άποψη πως χρειάζεται κάποιος να αντιπολιτευθεί την κυβέρνηση έστω και με όρους συστήματος. Βεβαίως ο χρόνος για τον Ανδρουλάκη θα είναι πιεσμένος. Και προφανώς έχει ένα μεγάλο στοίχημα που ακούει σε έναν μοντέρνο μα όχι ανεδαφικό όρο: Τη συμπερίληψη. Ο Ανδρουλάκης του 2024- 2025 δεν θα έχει το κόμμα του 2021. Θα έχει μια νέα πραγματικότητα με πόλους διακριτούς εντός και με την επίσης πιεστική απαίτηση ενός κόσμου να μεγαλώσει ο χώρος. Οι επόμενες εβδομάδες είναι κρίσιμες λέγαμε στην πανδημία αλλά ισχύει απόλυτα πια για τη Χαριλάου Τρικούπη.
