Πού πηγαίνουν οι μεγάλοι καλλιτέχνες όταν πεθαίνουν; Μέσα μας, φυσικά. Η μνήμη τους γίνεται κομμάτι της συλλογικής μας συνείδησης, ράβεται πάνω σε στιγμές της ζωής μας. Και επειδή η μνήμη είναι το μοναδικό υποκατάστατο της αθανασίας, μένουν κοντά μας περισσότερο από όσο οι υπόλοιποι θνητοί. Ωστόσο η λήθη τους περιμένει και αυτούς. Θα αλεστούν στον ανεμόμυλο του χρόνου και θα απομείνουν μόνο σπόροι από τη μνήμη τους. Διαβάζω ανακοινώσεις και αναρτήσεις για τον θάνατο του σπουδαίου Μίμη Πλέσσα. Λένε ότι θα είναι μαζί μας για πάντα. Ναι, θα είναι όσο βρισκόμαστε και εμείς εδώ.
Οσοι μεγαλώσαμε με τα τραγούδια του και τώρα, ακούγοντας τον Πουλόπουλο, αισθανόμαστε ότι ανοίγει ένα μουσικό κουτί και μία ανδρική φιγούρα χορεύει ελαφρύ ζεϊμπέκικο. Για πόσο καιρό, λοιπόν, ο Πλέσσας θα κυκλοφορεί, σαν αύρα από νότες, ανάμεσά μας; Προσπαθώ να μετρήσω πόσα τραγούδια γνωρίζω από εκείνα που γράφτηκαν πριν απ’ το 1950 ή, ακόμα πιο δύσκολα, πριν από εκατό χρόνια. Δεν είναι πολλά. Βέβαια τότε δεν υπήρχαν τα αντίστοιχα μέσα αναπαραγωγής και αποθήκευσης. Εχουν γραφτεί υπέροχα τραγούδια που ηχογραφήθηκαν σε πρωτόγονα, για τα σημερινά δεδομένα, μηχανήματα, αλλά χάθηκαν μαζί με τα μέσα αναπαραγωγής τους. Αργότερα τα πράγματα άλλαξαν. Θεωρητικά τα τραγούδια του Πλέσσα θα διατηρηθούν αναλλοίωτα στην αιωνιότητα καθώς και σήμερα ακούγονται σε ψηφιακή μορφή.
Ομως, δυστυχώς, λίγες δημιουργίες τρυπούν το τσιμέντο πάνω στο οποίο χτίζονται οι τάσεις των νέων καιρών. Τι λέει, για παράδειγμα, το ηχόχρωμα του Πλέσσα στις νέες γενιές; «Πόσο θα αντέξουνε ο Μάρκος και ο Τσιτσάνης; Δεν έχουν κάνει ούτε ένα βίντεο κλιπ» διαπιστώνει ο Τζίμης Πανούσης στο «Φασμπίντερ και ξερό ψωμί», ένα τραγούδι-ηθογραφία των ’80ς. Σήμερα το ίδιο ερώτημα θα μπορούσε να τεθεί ακόμα και για τον Θεοδωράκη ή τον Χατζιδάκι. Και φυσικά για τον Πλέσσα. Η ταχύτητα με την οποία τα μουσικά ρεύματα σκεπάζουν τα προηγούμενα, κατακτώντας το μυαλό και τα χείλη των νέων, είναι σαρωτική. Ενας πιτσιρικάς σήμερα δεν τους γνωρίζει καν. Και όσο γερνάμε εμείς που τους αγαπήσαμε, τόσο η μνήμη τους θα εξασθενεί. Είναι η ζωή τέτοια.
