Στις 7 Οκτωβρίου 2023 ένα νέο καταστροφικό κεφάλαιο στην ιστορία των βίαιων συναντήσεων μεταξύ Παλαιστινίων και Ισραηλινών έλαβε χώρα και έτσι έγινε η αφετηρία για τον πιο καταστροφικό πόλεμο στην ιστορία αυτών των δύο λαών. Τώρα, σχεδόν έναν χρόνο ύστερα από εκείνη τη φρικτή μέρα, πάρα πολλές χιλιάδες άνθρωποι έχουν σκοτωθεί και από τις δύο πλευρές. Η Λωρίδα της Γάζας έχει καταστραφεί, οι περισσότεροι από τους κατοίκους της έγιναν και πάλι πρόσφυγες, υπάρχουν τώρα περίπου δύο εκατομμύρια άστεγοι. Δεκάδες χιλιάδες Ισραηλινοί έχουν επίσης μείνει άστεγοι, αναγκασμένοι να εγκαταλείψουν τα κατεστραμμένα και καμένα σπίτια τους.
Δεν γνωρίζαμε ο ένας τον άλλον στο παρελθόν, όταν αμφότεροι κατείχαμε επίσημες θέσεις στην υπηρεσία των λαών μας. Οι επαγγελματικοί μας δρόμοι δεν διασταυρώθηκαν και συνεπώς ποτέ μέχρι τώρα δεν μας οδήγησαν στο να συνεργαστούμε. Μας έφερε κοντά η αμοιβαία αναζήτηση να βρεθεί ένας εταίρος στην άλλη πλευρά της σύγκρουσης για να συνεργαστούμε, με αμοιβαίο σεβασμό, για τον σκοπό της εξεύρεσης μιας διεξόδου προς τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα και την επανεκκίνηση διαπραγματεύσεων μεταξύ του Ισραήλ και της Παλαιστινιακής Αρχής με τη φιλοδοξία της επίτευξης συμφωνίας που θα θέσει οριστικό τέλος στη βίαιη σύγκρουση μεταξύ των δύο λαών μας. Γνωρίζουμε ότι αυτό θα οδηγήσει στη δημιουργία ενός μετώπου μετριοπαθών κρατών στην περιοχή, συμπεριλαμβανομένης της Σαουδικής Αραβίας, και επιπλέον μουσουλμανικών χωρών μαζί με το κράτος του Ισραήλ και το κράτος της Παλαιστίνης, καθιστώντας ολόκληρη την περιοχή μας πιο σταθερή, πιο ασφαλή και πιο ευημερούσα για όλους τους λαούς της.
Στις κοινωνίες μας, στο Ισραήλ και στην Παλαιστίνη, υπάρχει μεγάλη τάση για καταστροφή μέσω της πιο ακραίας μορφής χλευασμού και κριτικής οποιουδήποτε πολιτικού που βγαίνει έξω από την άνετη σφαίρα του πολιτικά αποδεκτού. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, το πολιτικά αποδεκτό συνίσταται στη συσπείρωση γύρω από τη σημαία και οποιαδήποτε ταλάντευση από την απόλυτη υποστήριξη της πολεμικής προσπάθειας εκλαμβάνεται και συγκρίνεται με προδοσία. Η προτροπή για ριζική αλλαγής πορείας θεωρείται ως συνθηκολόγηση ή ως παραχώρηση νίκης στην άλλη πλευρά. Αλλά η πραγματική δοκιμασία ηγεσίας δεν είναι να ακολουθείς την κοινή γνώμη, να καθοδηγείς τα λόγια σου από σφυγμομετρήσεις κοινής γνώμης, αλλά μάλλον να προσδιορίζεις την καλύτερη στρατηγική διαδρομή για το μέλλον του έθνους σου και να την παρουσιάζεις με τόλμη και χωρίς φόβο. Εμείς, δύο πρώην ηγέτες που υπηρετήσαμε πιστά τον λαό μας για δεκαετίες, συναντηθήκαμε και παρουσιάζουμε ένα κοινό όραμα και μια πρόταση που αμφισβητεί την τραγική μας πραγματικότητα και έχει τη δυνατότητα να αλλάξει τα έθνη μας, την περιοχή μας και, επί της ουσίας, τον κόσμο.
Ξεκινάμε με τα πολύ βασικά. Ο πόλεμος στη Γάζα πρέπει να τελειώσει. Οι ισραηλινοί όμηροι που κρατούνται στην αιχμαλωσία της Χαμάς πρέπει να επιστραφούν στις οικογένειές τους. Το Ισραήλ θα πρέπει να απελευθερώσει το συμπεφωνημένο αριθμό παλαιστίνιων κρατουμένων. Το Ισραήλ πρέπει να αποσυρθεί από τη Γάζα και οι Παλαιστίνιοι θα δημιουργήσουν μια νέα, υπεύθυνη και νόμιμη οντότητα στη Γάζα που δεν θα αποτελείται από πολιτικούς από καμία από τις παλαιστινιακές οργανώσεις και θα είναι οργανικά συνδεδεμένη με την Παλαιστινιακή Αρχή αλλά και αρκετά ανεξάρτητη ώστε να κερδίσει την αποδοχή του παλαιστινιακού λαού, των γειτονικών αραβικών κρατών, καθώς και της διεθνούς κοινότητας. Το επόμενο μέρος του σχεδίου μας περιγράφει τα συστατικά αυτού που θα επέτρεπε μια μακροπρόθεσμη βιώσιμη ειρήνη Ισραήλ – Παλαιστινίων. Πρέπει να βασίζεται στην ύπαρξη των κρατών του Ισραήλ και της Παλαιστίνης που ζουν δίπλα δίπλα επί τη βάσει των συνόρων της 4ης Ιουνίου 1967. Συμφωνήσαμε ότι το 4,4% της Δυτικής Οχθης, όπου υπάρχουν τα κύρια ισραηλινά συγκροτήματα εποικισμών, συμπεριλαμβανομένης της περιοχής της Ιερουσαλήμ, θα προσαρτηθεί στο Ισραήλ με αντάλλαγμα εδάφη ίσης έκτασης από το Ισραήλ που θα προσαρτηθούν στο κράτος της Παλαιστίνης ώστε να συμβιβαστούν τετελεσμένα στο έδαφος που είναι πολύ δύσκολο να αντιστραφούν. Η καρδιά της διένεξής μας είναι η Ιερουσαλήμ για την οποία προτείνουμε ένα σχέδιο που αφαιρεί την Παλιά Πόλη της Ιερουσαλήμ, το κέντρο των λατρευτικών χώρων, από τον αποκλειστικό κυρίαρχο έλεγχο του Ισραήλ και της Παλαιστίνης. Αντιμετωπίζουμε όλα τα βασικά ζητήματα, αλλά αυτό δεν είναι ένα πλήρες σχέδιο με όλες τις λεπτομέρειες. Συμφωνήσαμε για τα περιγράμματα στα οποία πρέπει να βασίζεται η γνήσια ισραηλινο-παλαιστινιακή ειρήνη. Στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον, μια νέα γενιά ισραηλινών και παλαιστίνιων ηγετών θα αναλάβει το καθήκον να διαπραγματευτεί και να μετατρέψει αυτό το όραμα σε πραγματικότητα.
Ως μέρος της δέσμευσής μας, επενδύουμε τώρα τον χρόνο και την προσπάθειά μας για να δημιουργήσουμε υποστήριξη για την πρότασή μας από τον ισραηλινό και παλαιστινιακό λαό, διαμορφωτές κοινής γνώμης και πολιτικούς ηγέτες τόσο στην περιοχή όσο και πέρα από αυτήν. Παρουσιάζουμε την αναπόφευκτη αλήθεια ότι αυτή η διένεξη πρέπει να επιλυθεί διπλωματικά για να δημιουργήσουμε μια πορεία για ένα διαφορετικό αύριο. Εργαζόμαστε ακούραστα για να εξηγήσουμε τα σχέδιά μας και να εξασφαλίσουμε την υποστήριξη του κοινού όσο το δυνατόν ευρύτερα. Στο μυαλό μας, αυτό δεν είναι απλώς ένα έγγραφο, αλλά ένα ζωντανό όραμα ενός διαφορετικού μέλλοντος για το Ισραήλ, την Παλαιστίνη και τον κόσμο. Σε μια περίοδο τόσο τρομακτικού σκοταδιού, επιλέξαμε να ανάψουμε ένα φως ελπίδας και να δείξουμε προς το μονοπάτι που οι δύο λαοί μας οφείλουν να ακολουθήσουν.
Ακολουθεί η πρόταση στην οποία έχουμε βάλει τα ονόματά μας:
Ο πρώην πρωθυπουργός του Ισραήλ, κ. Εχούντ Ολμέρτ, και ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Παλαιστινιακής Αρχής, κ. Νάσερ αλ Κίντουα, συμφώνησαν να εργαστούν από κοινού για να προωθήσουν την επίτευξη ειρήνης μεταξύ του παλαιστινιακού και του ισραηλινού λαού καθώς και της ειρήνης στη Μέση Ανατολή γενικότερα διά μέσου μιας συμφωνίας που προνοεί για την ίδρυση παλαιστινιακού κράτους πλάι στο κράτος του Ισραήλ με βάση τα σύνορα του 1967, όπου οι δύο λαοί θα διαβιούν ειρηνικά και με ασφάλεια επί τη βάσει της αμοιβαίας αναγνώρισης. Οι δύο άνδρες συμφώνησαν στην εδαφική λύση που παρουσιάστηκε από τον κ. Ολμέρτ κατά τη διάρκεια της θητείας του στον πρωθυπουργικό θώκο, η προτεινόμενη λύση περιλαμβάνει την προσάρτηση του 4,4% του συνολικού εδάφους της Δυτικής Οχθης από το Ισραήλ σε περιοχές που θα συμφωνηθούν, λαμβάνοντας υπόψη το ζήτημα της ασφάλειας καθώς και πρακτικά ζητήματα με αντάλλαγμα γη ίσης έκτασης από το εσωτερικό του κράτους του Ισραήλ. Η ανταλλαγή θα περιλαμβάνει έναν διάδρομο που θα συνδέει τη Λωρίδα της Γάζας και τη Δυτική Οχθη ως μέρος της ανταλλαγής του 4,4% της γης από το κράτος του Ισραήλ που θα προσαρτηθεί στο κράτος της Παλαιστίνης.
Οι δύο ηγέτες, σε σύμπνοια και αρμονία με το σχέδιο που παρουσίασε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάιντεν καθώς και το ψήφισμα 2735 (2024) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, αναγνώρισαν την ανάγκη να μπει γρήγορα τέλος στον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας, πράγμα που συνεπάγεται επίτευξη συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός· την απελευθέρωση όλων των ισραηλινών ομήρων στη Γάζα καθώς και τον συμπεφωνημένο αριθμό παλαιστίνιων κρατουμένων από τις ισραηλινές φυλακές· μια πλήρη αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τη Λωρίδα της Γάζας και τη δημιουργία μιας παλαιστινιακής οντότητας για τη διοίκηση και ανοικοδόμηση της περιοχής με τη μορφή ενός Συμβουλίου Επιτρόπων που θα συγκροτηθεί από επαγγελματίες τεχνοκράτες και όχι από πολιτικά πρόσωπα. Αυτό το Συμβούλιο θα πρέπει να είναι οργανικά συνδεδεμένο με την Παλαιστινιακή Αρχή και, από κοινού με το Υπουργικό Συμβούλιο, θα πρέπει να προετοιμάσει τόσο τη Δυτική Οχθη όσο και τη Λωρίδα της Γάζας για γενικές εκλογές εντός 24 έως 36 μηνών. Συμφώνησαν για την ανάγκη ανάπτυξης μιας δύναμης Προσωρινής Αραβικής Παρουσίας Ασφαλείας (TASP) σε συντονισμό με την απόσυρση των ισραηλινών δυνάμεων με σκοπό τη σταθεροποίηση της κατάστασης σε συνεργασία με την Παλαιστινιακή Δύναμη Ασφαλείας η οποία θα πρέπει να συσταθεί από το Συμβούλιο των Επιτρόπων. Η Προσωρινή Αραβική Παρουσία Ασφαλείας θα επωμιστεί την εντολή της αποτροπής επιθέσεων εναντίον του Ισραήλ από τη Γάζα. Αμφότεροι οι ηγέτες εξέφρασαν την ελπίδα ότι όλα αυτά θα ήταν αποδεκτά από τα ενδιαφερόμενα αραβικά μέρη. Τέλος, συμφώνησαν στην ανάγκη μιας Διάσκεψης Δωρητών για την ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας με τη σοβαρή συμμετοχή πλούσιων χωρών.
Η Ιερουσαλήμ, η πρωτεύουσα του κράτους του Ισραήλ, θα περιλαμβάνει όλα τα κομμάτια της Ιερουσαλήμ που ανήκαν στο Ισραήλ πριν από τις 5 Ιουνίου 1967 συν όλες τις εβραϊκές συνοικίες που χτίστηκαν μετά τον Ιούνιο του 1967 στην Ιερουσαλήμ. Οι εβραϊκές συνοικίες που χτίστηκαν μετά τον Ιούνιο του 1967 θα συμπεριληφθούν στο 4,4% της ισραηλινής προσάρτησης. Ολες οι αραβικές συνοικίες που δεν ήταν μέρος του δήμου της ισραηλινής Ιερουσαλήμ πριν από το 1967 θα αποτελέσουν μέρος της Ιερουσαλήμ, της πρωτεύουσας του κράτους της Παλαιστίνης. Η Παλιά Πόλη της Ιερουσαλήμ θα διοικείται από μια Επιτροπεία πέντε κρατών στα οποία θα συμπεριλαμβάνονται το Ισραήλ και η Παλαιστίνη. Η Επιτροπεία θα έχει εξουσία σε όλες τις περιοχές της Παλιάς Πόλης σύμφωνα με τους κανόνες που ορίζονται από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Σε αυτό το πλαίσιο, οι δύο ηγέτες αναγνωρίζουν τον ειδικό ιστορικό ρόλο του βασιλιά της Ιορδανίας. Δεν θα υπήρχαν περιορισμοί στη λατρεία ή την κίνηση στο Ιερό Λεκανοπέδιο (Παλαιά Πόλη της Ιερουσαλήμ και τα περίχωρά της). Εβραίοι, μουσουλμάνοι και χριστιανοί θα απολαμβάνουν από κοινού ελευθερία πρόσβασης στους ιερούς λατρευτικούς τους τόπους. Και δεν θα υπάρχει αποκλειστική πολιτική κυριαρχία από κανένα κράτος επί του Ιερού Λεκανοπεδίου.
Το παλαιστινιακό κράτος θα είναι ένα μη στρατιωτικοποιημένο κράτος εκτός από την ανάγκη της εσωτερικής αστυνόμευσης – δύναμης ασφαλείας.
Οι δύο ηγέτες καλούν τα ενδιαφερόμενα μέρη και στις δύο πλευρές, με την αρωγή των ενδιαφερόμενων χωρών, να διαπραγματευτούν πρόσθετα σημαντικά στοιχεία μιας τελικής συμφωνίας, όπως το καθεστώς των εποικισμών και των εποίκων, το θέμα των προσφυγών καθώς και πρόσθετα μέτρα ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένου του ενδεχομένου στάθμευσης διεθνούς δύναμης κατά μήκος του ποταμού Ιορδάνη. Οι επίσημοι εκπρόσωποι των μερών θα πρέπει να υιοθετήσουν αυτά τα ζητήματα με την προοπτική μιας συνολικής συμφωνίας.