Οταν η Κάμαλα Χάρις πήγαινε στο γυμνάσιο η μητέρα της μαζί με εκείνη και την αδελφή της Μάγια μετακομίζουν στο Μόντρεαλ, όπου πιάνει δουλειά στο πανεπιστήμιο McGill. Η Κάμαλα κάνει όλα όσα κάνουν τα παιδιά στο γυμνάσιο – διαβάζει, διασκεδάζει, παίρνει μέρος και σε μια χορευτική ομάδα. Μία από τις συμμαθήτριες και φίλη της, η Γουάντα Κέιγκαν, της εκμυστηρεύεται ότι την κακοποιεί ο πατριός της. Σύσσωμη η οικογένεια Χάρις προσφέρει τη βοήθειά της ενώ παίρνουν και το κορίτσι σπίτι με τη μητέρα Χάρις να επιμένει να λάβει η Γουάντα από τις Αρχές κάθε βοήθεια. Τα χρόνια περνούν, η Κάμαλα Χάρις έχει γίνει πια εισαγγελέας στο Σαν Φρανσίσκο και εμφανίζεται σε μια εκπομπή της Οπρα Γουίνφρι. Η Γουάντα την προσεγγίζει και αναζωπυρώνουν τη φιλία τους.
Κάνουμε ένα άλμα στο 2020, όταν οι New York Times γράφουν ένα άρθρο γι’ αυτό το επεισόδιο. Τότε η Κάμαλα κάνει ένα τηλεοπτικό σποτ – υπάρχει στο YouTube – και μιλάει για εκείνο το επεισόδιο της παιδικής της ηλικίας: λέει για το παιδί που είχε κακοποιηθεί, πως η όλη υπόθεση τη διαμόρφωσε και αυτός ήταν ο λόγος που θέλησε να γίνει εισαγγελέας, ώστε να μπορεί να προστατέψει τέτοια παιδιά.
Περνάνε άλλα τρία χρόνια και το περιοδικό Atlantic δημοσιεύει ένα πολύ ενδιαφέρον ρεπορτάζ για την αντιπρόεδρο Χάρις, τον Νοέμβριο του 2023. Αναφέρει ότι έπειτα από τρία χρόνια διακυβέρνησης, ο Λευκός Οίκος ακόμα ανακαλύπτει πράγματα για την Κάμαλα. Κανείς από τους στενούς συνεργάτες του προέδρου Μπάιντεν, ούτε και ο ίδιος, δεν γνώριζαν κάτι για την υπόθεση Κέιγκαν, για το άρθρο στους New York Times, ούτε για το τηλεοπτικό σποτ και ότι το περιστατικό βρισκόταν στη βιογραφία που είχε γραφτεί για εκείνη. Οπως έγραψε χαρακτηριστικά η δημοσιογράφος Ελάινα Καλάμπρο «κόντευε να ολοκληρωθεί η θητεία Μπάιντεν και δεν είχαν καταλάβει ακόμα τι θησαυρός ήταν η Κάμαλα».
Η βιογραφία στην οποία αναφερόταν το περιστατικό ήταν το Kamala’s Way (Με τον τρόπο της Κάμαλα), που έχει κυκλοφορήσει και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Παπαδόπουλος. Συγγραφέας ο βετεράνος ρεπόρτερ των εφημερίδων Los Angeles Times και Sacramento Βee, Νταν Μορέιν, ο οποίος είχε παρακολουθήσει από κοντά όλη την πορεία της Κάμαλα Χάρις στην Καλιφόρνια. Στη βιογραφία που κυκλοφόρησε το 2021 εξερεύνησε την πορεία της από φοιτήτρια Νομικής μέχρι τον Λευκό Οίκο. Με τη Χάρις να είναι πλέον, μετά την αποχώρηση του Τζο Μπάιντεν από την εκ νέου διεκδίκηση του Λευκού Οίκου, η υποψήφια πρόεδρος των Δημοκρατικών, μιλήσαμε με τον Μορέιν για άγνωστες στιγμές της πορείας της, το τι την ορίζει ως πολιτικό και γιατί ακόμα και σήμερα πολλοί Αμερικανοί γνωρίζουν ελάχιστα για εκείνη.
Ας αρχίσουμε από αυτό. Οι Αμερικανοί είναι σαν τώρα να αρχίζουν να τη γνωρίζουν. Γιατί συνέβη αυτό; «Οι αντιπρόεδροι λειτουργούν πάντα στη σκιά του προέδρου και λίγοι κερδίζουν μεγάλη προσοχή. Είναι η φύση της δουλειάς. Οι αντιπρόεδροι δεν είναι το αφεντικό».
Μετά την αποχώρηση του Τζο Μπάιντεν από τη διεκδίκηση της επανεκλογής του, ο Μορέιν έγραψε ότι «υπάρχουν θεμελιώδη πράγματα που δεν γνωρίζουμε για αυτήν ως άνθρωπο». Ο αμερικανός δημοσιογράφος εξηγεί πως η Κάμαλα «βρίσκεται διαρκώς υπό το φως των προβολέων. Αλλά σπάνια μιλάει για τον εαυτό της. Είναι δημόσιο πρόσωπο αλλά κρατά και την ιδιωτική της ζωή όσο περισσότερο μπορεί μακριά από τα φώτα». Οι αναλυτές αναρωτιούνται γιατί η αντιπρόεδρος είναι τόσο κλειστή. Ακόμα και ο Λευκός Οίκος δεν γνώριζε γεγονότα που τη διαμόρφωσαν, όπως η υπόθεση της Γουάντα Κέιγκαν.
Αραγε αυτό το χαρακτηριστικό της, ότι δηλαδή είναι κλειστός χαρακτήρας και δεν δημοσιοποιεί προσωπικές λεπτομέρειες, είναι καλό ή κακό για μια υποψήφια πρόεδρο; «Εάν αναφέρεστε στην επιθυμία της να κρατήσει ιδιωτικές πτυχές της ζωής της, δεν με ενοχλεί. Αυτή είναι η προσωπικότητά της. Είχα ρωτήσει έναν στενό συνεργάτη της σχετικά και μου είπε: “Μπορεί να εργάζεσαι με την Κάμαλα σε μια ομιλία, να την ξαναγράφετε συνέχεια και τότε στη δέκατη εκδοχή να αποκαλύψει κάτι για τον εαυτό της”. Αρα ακόμα και οι πιο στενοί της συνεργάτες ανακαλύπτουν ακόμα νέα πράγματα για εκείνη. Δεν ανοίγεται εύκολα. Ομως σημασία έχουν οι θέσεις της σε σημαντικά θέματα. Πιστέψτε με, για εκείνα τα θέματα που έχουν τη μεγαλύτερη σημασία για τους ψηφοφόρους των ΗΠΑ βγαίνει και μιλάει πολύ και δημόσια».
Ο Νταν Μορέιν έχει γίνει περιζήτητος αυτό τον καιρό από τα αμερικανικά Μέσα μιας και είναι ένας άνθρωπος που έχοντας παρακολουθήσει από κοντά την άνοδο της Κάμαλα Χάρις στην πολιτική ζωή της Καλιφόρνιας έχει μια αίσθηση για όλη την πορεία της. Πρόσφατα σε συνέντευξη στο New Yorker μίλησε για ένα προσωπικό θέμα για το οποίο δεν έχει μιλήσει ποτέ η ίδια η Κάμαλα – την περίπλοκη σχέση με τον πατέρα της. «Δείτε τις φωτογραφίες από την ημέρα της ορκωμοσίας του Μπάιντεν και της Χάρις. Η αδελφή της, η Μάγια, ήταν εκεί. Η κόρη της αδελφής της, Μίνα, με τον σύζυγό και τα παιδιά της είναι εκεί στη σκηνή δίπλα στους Μπάιντεν. Πού ήταν ο πατέρας της; Ο πατέρας της είναι ακόμα ζωντανός, από όσο ξέρω, και ίσως ήταν στην ορκωμοσία. Ομως στις φωτογραφίες δεν διακρίνεται κάπου. Πού είναι;».
Η Χάρις έχει επανειλημμένα μιλήσει για το πώς είναι να μεγαλώνει με μητέρα Ινδή και πατέρα Τζαμαϊκανό – κόρη μεταναστών. «Η Κάμαλα Χάρις κατανοεί τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες και επίσης τις ευκαιρίες που έχουν στις Ηνωμένες Πολιτείες. Σίγουρα θα καλωσόριζε τη νόμιμη μετανάστευση, κατανοώντας ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ένα έθνος μεταναστών και αυτή είναι η ρίζα της δύναμης αυτού του έθνους. Η μητέρα της είχε τεράστιο αντίκτυπο πάνω της, όπως γράφω στο Kamala’s Way. Μιλάει για τη μητέρα της συχνά και επαναλαμβάνει τακτικά φράσεις και σκέψεις που χρησιμοποιούσε η μητέρα της. Χωρίς αμφιβολία, ο πατέρας της είχε επίσης σημαντικό αντίκτυπο, αλλά η αντιπρόεδρος μιλάει λιγότερο γι’ αυτόν».
Ο Νταν Μορέιν παρακολουθεί δημοσιογραφικά την πορεία της 60χρονης πολιτικού εδώ και περίπου τρεις δεκαετίες. Τον ρωτούν συχνά εάν υπάρχει κάποια φιλοσοφία ή συγκεκριμένη προσέγγιση που εντόπισε ως βιογράφος της. «Η Καμάλα Χάρις είναι μια ισχυρή Δημοκρατική πολιτική προσωπικότητα. Βρίσκεται αριστερά του Κέντρου αλλά όχι στην Ακρα Αριστερά. Υπήρξε για πολλά χρόνια εισαγγελέας. Κυνήγησε υποθέσεις ανθρώπων που διέπραξαν εγκλήματα και συνέβαλε στο να οδηγηθούν στη φυλακή για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Ολα αυτά αντανακλώνται στην προσωπικότητά της. Είναι σίγουρα μια ικανή και φιλόδοξη πολιτικός. Αλλά ποιος πολιτικός δεν είναι φιλόδοξος; Για μένα, ένα πράγμα που ισχύει για την Κάμαλα Χάρις είναι ότι την υποτιμούν. Ηρθε σχεδόν από το πουθενά για να γίνει εισαγγελέας. Οταν έθεσε υποψηφιότητα για εισαγγελέας δεν ήταν ιδιαίτερα γνωστή. Ο αντίπαλός της προερχόταν από εξέχουσα νομική οικογένεια. Κι όμως κέρδισε.
Το ίδιο συνέβη και όταν έθεσε υποψηφιότητα για γενική εισαγγελέας το 2010 – ήταν το αουτσάιντερ απέναντι στον Ρεπουμπλικανό Στιβ Κούλεϊ, ο οποίος ήταν εισαγγελέας στο Λος Αντζελες για τρεις θητείες. Θυμηθείτε ότι το 2010 ήταν η χρονιά που διέπρεπε το υπερσυντηρητικό κίνημα Tea Party, μια χρονιά που οι Ρεπουμπλικανοί σε όλη τη χώρα κέρδισαν βουλευτικές έδρες. Οι Ρεπουμπλικανοί ξόδεψαν πολλά χρήματα στην καμπάνια εναντίον της – διότι καταλάβαιναν ότι εάν κέρδιζε θα ήταν μια σημαντική δύναμη στην πολιτική τα επόμενα χρόνια. Στο βιβλίο μου παραθέτω μια φράση του διευθυντή της εκστρατείας του Κούλεϊ, Κέβιν Σπιλέιν, που είπε στο αφεντικό του ότι εκείνος ο αγώνας «δεν αφορούσε τη θέση του γενικού εισαγγελέα, αλλά την αντιπροεδρία της χώρας». Ο Κέβιν μπορούσε να δει το 2010 ότι η Κάμαλα Χάρις θα μπορούσε να είναι μια ιδανική επιλογή για αντιπρόεδρος».
Τι είχε δει ο Σπιλέιν; «Οι έξυπνοι Ρεπουμπλικανοί γνώριζαν ότι η Κάμαλα Χάρις ήταν ένα ανερχόμενο αστέρι και προσπάθησαν να τη σταματήσουν πριν κερδίσει μια κούρσα που αφορούσε όλη την πολιτεία. Ηταν και είναι μια πολύ καλή πολιτικός, έξυπνη και με χάρισμα. Οπότε φυσικά οι Ρεπουμπλικανοί ήθελαν να τη σταματήσουν πριν αποκτήσει πρόσθετη δυναμική».
Πόσο εύκολο ήταν για εκείνον να μιλήσει με τους ανθρώπους γύρω της; «Ως δημοσιογράφος που εργάστηκα στην Καλιφόρνια περισσότερο από τέσσερις δεκαετίες, γνωρίζω πολλούς ανθρώπους. Υποθέτω λοιπόν ότι η εμπειρία μου άνοιξε τις πόρτες καθώς έγραφα τη βιογραφία της. Η αντιπρόεδρος Χάρις έχει πολλούς φίλους που είναι πρόθυμοι να μιλήσουν και μερικούς επικριτές που τη γνωρίζουν και επίσης είναι πρόθυμοι να μιλήσουν, αν και όχι απαραίτητα, με το όνομά τους».
Μπορείτε να σκεφθείτε γεγονότα ενώ βρισκόταν στην Καλιφόρνια που την καθόρισαν ως πολιτικό; «Η Καλιφόρνια είναι η πιο ποικιλόμορφη πολιτεία στο πιο ποικιλόμορφο έθνος στον κόσμο. Είναι μια πολιτεία που έχει ιστορία καινοτομίας και ελεύθερης σκέψης. Είναι επίσης μια πολιτεία που έχει προβλήματα όπως η εισοδηματική ανισότητα και η έλλειψη στέγης. Η Κάμαλα Χάρις ξέρει καλύτερα από τους περισσότερους πολιτικούς πώς αντιμετωπίζονται όλα αυτά».
Η Χάρις ήταν πάντα κατά της θανατικής ποινής. Αραγε τα θέματα ποινικής Δικαιοσύνης είναι εκείνα που την ενδιαφέρουν περισσότερο; «Δεν μπορώ να πω ότι τα θέματα ποινικής Δικαιοσύνης είναι αυτά που την ενδιαφέρουν περισσότερο. Νομίζω ότι η δικαιοσύνη και η ισότητα είναι θέματα που έχουν μεγαλύτερη σημασία για εκείνη».
Μία από τις πιο αμφιλεγόμενες αποφάσεις της Χάρις ήρθε το 2004 όταν αρνήθηκε να επιβάλει τη θανατική ποινή εναντίον του άνδρα που δολοφόνησε τον αστυνομικό του Σαν Φρανσίσκο, Ισαάκ Εσπινόζα. Στην κηδεία, η γερουσιαστής Νταϊάν Φάινστιν εκφώνησε νεκρολογία στην οποία επέκρινε τη Χάρις, η οποία βρισκόταν στο ακροατήριο, προκαλώντας χειροκροτήματα από τους εκατοντάδες αστυνομικούς που ήταν παρόντες. Η Χάρις είχε δύσκολες σχέσεις με τα αστυνομικά συνδικάτα την επόμενη δεκαετία. Αυτό δείχνει πόσο προσκολλημένη είναι στις αρχές της; «Η Κάμαλα Χάρις στάθηκε στο ύψος της. Αυτό είναι κάτι που οι ψηφοφόροι πρέπει να εκτιμούν σε κάθε πολιτικό». Είναι μια γυναίκα αρχών, αλλά ο Μορέιν αναφέρει ότι η οικοδόμηση σημαντικών σχέσεων είναι επίσης βασικό για εκείνη. «Ολοι οι πολιτικοί οφείλουν την άνοδό τους σε όσους τους βοηθούν στην πορεία. Κανείς δεν σηκώνεται μόνος του. Η Κάμαλα Χάρις δεν αποτελεί εξαίρεση».
Ενα νέο κεφάλαιο
Το 2022 το βιβλίο Αυτό δεν θα περάσει: Τραμπ, Μπάιντεν και η μάχη για το μέλλον της Αμερικής, από δύο δημοσιογράφους των New York Times αποκάλυψε εντάσεις μεταξύ των ομάδων του προέδρου Μπάιντεν και της αντιπροέδρου Χάρις. Ορισμένοι αναλυτές είπαν επίσης ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν θα μπορούσε να της είχε δώσει πιο σημαντικό ρόλο. Ποια είναι η γνώμη του για όλα αυτά; «Ξέρω για την Κάμαλα Χάρις όσο βρισκόταν στην Καλιφόρνια. Δεν κάλυψα τον Λευκό Οίκο επί Μπάιντεν. Αφήνω τις μηχανορραφίες και τις ίντριγκες του Λευκού Οίκου σε ανθρώπους που γράφουν για τέτοια θέματα. Τελικά, ό,τι συνέβαινε τα πρώτα χρόνια της κυβέρνησης Μπάιντεν – Χάρις έχει μικρή σημασία σήμερα. Εκείνη είναι η προεδρική υποψήφια των Δημοκρατικών».
Κάποιοι την αποκαλούν «θηλυκό Ομπάμα». Την αδικεί αυτό; «Υπάρχει ένας Μπάρακ Ομπάμα. Η Χάρις δημιουργεί τη δική της κληρονομιά». Λέει συχνά ότι το βασικό μότο της προέρχεται από τη μητέρα της: «Μπορεί να είσαι η πρώτη, αλλά φρόντισε να μην είσαι η τελευταία». Πιστεύετε ότι αν εκλεγεί, η Χάρις θα κάνει τη διαφορά; «Χωρίς αμφιβολία, η Κάμαλα Χάρις θα είναι συνεπής πρόεδρος εάν εκλεγεί». Πώς θα αντιμετωπίσει τη διαίρεση και την πόλωση που βλέπουμε τώρα στις ΗΠΑ; «Δεν ξέρουμε τι είδους πρόεδρος θα είναι. Γνωρίζουμε ότι υπόσχεται να είναι πρόεδρος για ολόκληρο το έθνος».
