Η πρόσφατη απόφαση γερμανικού δικαστηρίου που καταδίκασε διαδηλώτρια για το σύνθημα «από το ποτάμι μέχρι τη θάλασσα», χαρακτηρίζοντάς το αντισημιτικό επανέφερε στο προσκήνιο μια συζήτηση που κρατάει χρόνια. Η επιχειρηματολογία γνωστή: το σύνθημα αυτό θεωρείται ότι παραπέμπει στην ύπαρξη μόνο ενός παλαιστινιακού κράτους σε όλη την έκταση της ιστορικής Παλαιστίνης (αυτή που παραδοσιακά περιγράφεται ως η έκταση ανάμεσα στη Μεσόγειο και τον Ιορδάνη), άρα στην καταστροφή του κράτους του Ισραήλ και την εκδίωξη των Εβραίων, άρα μια αντισημιτική προτροπή που περιλαμβάνεται και στο καταστατικό της Χαμάς (αν και οι προσεκτικοί παρατηρητές του Παλαιστινιακού γνωρίζουν ότι η πιο «πραγματιστική» πτέρυγα της οργάνωσης, αυτή που εκπροσωπούσε ο πρόσφατα δολοφονημένος Ισμαήλ Χανίγια, είχε μετατοπιστεί αρκετά προς μια παραλλαγή «λύσης δύο κρατών»).
Βεβαίως, θα μπορούσε κανείς να αντιτάξει ότι εάν σήμερα επιστρέφει η συζήτηση για μία λύση «ενός κράτους», με συνύπαρξη Εβραίων και Παλαιστινίων, ακόμη και από Εβραίους, όχι μόνο της διασποράς, αλλά και του Ισραήλ (ενδεικτικά αναφέρω τους Ιλαν Παπέ και Ούντι Αλόνι), είναι επειδή η προοπτική μιας λύσης δύο κρατών υπονομεύτηκε στην πράξη πρωτίστως από την ισραηλινή πλευρά με τους εποικισμούς και μια πρακτική που μόνο με το απαρτχάιντ έχει αναλογίες. Αλλωστε, εάν κάποιος πληθυσμός σήμερα απειλείται με βίαιη εξώθηση είναι μάλλον οι Παλαιστίνιοι, εάν δούμε αυτό που εξελίσσεται στη Γάζα.
Ομως, πέραν της συζήτησης για τη μορφή της λύσης, που προφανώς ως αφετηρία έχει τον τερματισμό μιας πολεμικής επιχείρησης που ήδη έχει στοιχίσει πάνω από 39.000 ζωές, το βασικό είναι ότι δεν μπορεί παρά να είναι μία λύση που να αφορά όλη την ιστορική έκταση της Παλαιστίνης/Ισραήλ. Να το πούμε πολύ απλά: για να υπάρξει ειρήνη σε όλη αυτή την περιοχή, θα πρέπει να υπάρχει δικαιοσύνη, ευημερία, δημοκρατία και βασικές ελευθερίες για όλους και όλες σε όλη αυτή την έκταση. Από το ποτάμι μέχρι τη θάλασσα.
