Πόσο πιθανό είναι η πρόσφατη οργή του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και οι απειλές εναντίον του Ισραήλ να επηρεάσουν τον ελληνοτουρκικό διάλογο; Εν μέσω φόβων για γενικευμένη σύρραξη στη Μέση Ανατολή έπειτα από τη δολοφονία Χανίγια, την επιλογή Ερντογάν να τελέσει μνημόσυνο για τον πολιτικό ηγέτη της Χαμάς στην Αγία Σοφία, αλλά και το πρόσφατο περιστατικό στην Κάσο, γεννάται ανησυχία για το κατά πόσο η πολεμική ατμόσφαιρα που επικρατεί πλέον ανοιχτά στη γειτονιά μας είναι ικανή να επηρεάσει και τα βήματα που έχουν γίνει στην ελληνοτουρκική προσέγγιση. Σκιάζοντας πιθανόν τις επόμενες προγραμματισμένες συζητήσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, τόσο στο περιθώριο της ΓΣ του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο όσο και στην Τουρκία προς το τέλος του χρόνου οπότε και αναμένεται να διεξαχθεί το επόμενο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας – με την προσδοκία να συνεχίσουν να λειτουργούν επωφελώς και προς τις δύο πλευρές τα θέματα χαμηλής πολιτικής αλλά και να υπάρξουν οι προϋποθέσεις προκειμένου να ανοίξει ο διάλογος για την οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.
«Οσο μεγαλύτερη ένταση υπάρχει τόσο χρησιμότεροι είναι οι δίαυλοι επικοινωνίας», αναφέρει στα «ΝΕΑ» ο Αλέξανδρος Μαλλιάς, πρέσβης επί τιμή, σχετικά με την πιθανότητα επιβάρυνσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων από την ευρύτερη ανάφλεξη στην περιοχή. Οπως εξηγεί ο ίδιος, μέχρι στιγμής έχει καταβληθεί μια προσπάθεια οι περιφερειακές εξελίξεις να μην επηρεάσουν τον σκληρό πυρήνα των σχέσεων Ελλάδας – Τουρκίας. Οπως εξηγεί, έχουμε συνηθίσει να συναντιόμαστε ακόμα και σε περιόδους πολύ μεγάλης διμερούς έντασης. «Η εκτίμησή μου είναι, ήταν και θα παραμείνει ότι οι διμερείς επαφές σε όλα τα επίπεδα, ειδικά με τον πρόεδρο Ερντογάν, θα πρέπει να παραμείνουν ζωντανές και να λειτουργούν ακόμα και σε περιόδους μεγάλης έντασης». Από την πλευρά του, ο Αθανάσιος Πλατιάς, καθηγητής Στρατηγικής στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς, εκτιμά πως η Μέση Ανατολή δεν επιβαρύνει άλλο τις ήδη επιβαρυμένες ελληνοτουρκικές σχέσεις: «Μέχρι τώρα κάνουμε τη χαμηλή ατζέντα, το θέμα είναι τι θα γίνει τώρα που είναι να μπούμε στα δύσκολα. Θεωρώ πως και οι δύο θα κερδίζουν χρόνο και τα δύσκολα θα τα ρίχνουν συνέχεια κάτω από το χαλί».
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, τα γεγονότα στην Κάσο δείχνουν πως ο Ερντογάν ήθελε να δηλώσει πως δεν παραιτείται από τις αξιώσεις του χωρίς όμως να τραβήξει το σχοινί. Πάντως, παρά την κλιμάκωση που κατεγράφη πρόσφατα, διατυπώνεται η βεβαιότητα πως αυτή δεν θα επηρεάσει τη συνάντηση Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη. Ο ΥΠΕΞ Γιώργος Γεραπετρίτης σημείωσε πως παρά τη γενικευμένη ανάφλεξη, στην περιοχή μας επικρατεί ηρεμία, η οποία δεν είναι αυτονόητη αλλά αποτέλεσμα της επιλογής της Ελλάδας να συνομιλεί με όλους. Οπως σημειώνουν διπλωματικές πηγές, η στόχευση να προγραμματιστεί το προπαρασκευαστικό ραντεβού μεταξύ των δύο ΥΠΕΞ Ελλάδας – Τουρκίας πριν από τη συνάντηση των δύο ηγετών τον Σεπτέμβριο παραμένει ζωντανή.
Ο Ερσίν Τατάρ τινάζει στον αέρα την πρόταση για τριμερή συνάντηση μεταξύ του ίδιου, του Νίκου Χριστοδουλίδη και του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, για το Κυπριακό στις 13 Αυγούστου στη Νέα Υόρκη – πρόταση των Ηνωμένων Εθνών που ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας δήλωσε πως αποδέχεται στην ομιλία του στην αντικατοχική εκδήλωση του Δήμου Αμμοχώστου στη Δερύνεια.
«Δεν υπάρχει κοινό έδαφος», δήλωσε ο τουρκοκύπριος ηγέτης, τονίζοντας πως δεν υπάρχει πρόσκληση από τον Γκουτέρες και πως δεν συζητείται η επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό, χωρίς την αναγνώριση της κυριαρχικής ισότητας και της απόδοσης ίσου διεθνούς καθεστώτος στην τουρκοκυπριακή πλευρά. «Κανείς δεν πρέπει να περιμένει ότι οι διαπραγματεύσεις θα ξεκινήσουν από εκεί που έμειναν στο Κραν Μοντανά», ανέφερε χαρακτηριστικά σε τοπικό μέσο, μιλώντας για απόπειρα του Χριστοδουλίδη να δημιουργήσει τετελεσμένα.
«Εάν υπάρχει άρνηση από τουρκικής πλευράς στην πρόσκληση του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για τριμερή συνάντηση, αυτό αποτελεί απαξίωση του τουρκοκύπριου ηγέτη προς τον γ.γ. των ΗΕ και τους τουρκοκύπριους συμπατριώτες μας», τόνισε, μετά την απάντηση Τατάρ ο Χριστοδουλίδης – σημειώνοντας πως «βολιδοσκόπηση σημαίνει επίσημα, συγκεκριμένη ημερομηνία, 13 Αυγούστου, για να είμαστε στη Νέα Υόρκη, να συναντηθούμε, ακριβώς για αυτό το πράγμα. Και για να καταλήξουμε εκεί έγινε ολόκληρη προεργασία».
