Τα δύο σενάρια για μικρότερο «ψαλίδι»

Δύο λύσεις για την άμβλυνση των επιπτώσεων στο καυτό θέμα των περικοπών στις συντάξεις χηρείας εξετάζει το υπουργείο Εργασίας την ίδια ώρα που με το υπό κατάρτιση νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο (θα κατατεθεί το φθινόπωρο στη Βουλή) έρχονται και άλλες τέσσερις αλλαγές σε συντάξεις – Ασφαλιστικό.

Για το μεγάλο θέμα των αλλαγών στις συντάξεις χηρείας τα δύο σενάρια που βρίσκονται στο τραπέζι του υπουργείου Εργασίας προβλέπουν τα εξής:

1 Ο δικαιούχος να επιλέγει τη σύνταξη που θα περικοπεί κατά 50% μετά την πάροδο της τριετίας. Ετσι θα μπορεί να επιλέξει τη μείωση της μικρότερης σύνταξης.

2 Η περικοπή να αφορά μόνο την εθνική σύνταξη (426,17 ευρώ) και όχι την αναλογική σύνταξη.

Τονίζεται ότι η περικοπή στις συντάξεις χηρείας εφαρμόζεται ήδη για τους συνταξιούχους του Δημοσίου και του ΟΓΑ και ακόμη δεν έχει επεκταθεί στους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα.

Οι δικαιούχοι συντάξεων χηρείας μετά την τριετία, σύμφωνα με τον νόμο, θα πρέπει να χάνουν τη μισή παροχή σε περίπτωση ανάληψης εργασίας ή συνταξιοδότησης (από το 70% της σύνταξης του άμεσα ασφαλισμένου, στο 35%). Η εν λόγω περικοπή εφαρμόζεται ήδη στο Δημόσιο και ακόμη δεν έχει επεκταθεί στους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα. Πρόκειται για μία διάταξη που σύμφωνα με πληροφορίες έχει προβληματίσει ιδιαίτερα την κυβέρνηση, η οποία φοβούμενη το πολιτικό κόστος δεν έχει ακόμη αποφασίσει πότε θα τη φέρει.

Σύμφωνα με νομικούς, η κυβέρνηση θα κληθεί να καταθέσει τη ρύθμιση, καθώς αν προσφύγουν οι δημόσιοι υπάλληλοι και οι αγρότες δικαστικά θα πρέπει να τους επιστρέψει αναδρομικά τα ποσά της παρακράτησης.

Νέο νομοσχέδιο

Εξάλλου το φθινόπωρο με το ασφαλιστικό νομοσχέδιο έρχονται οι εξής αλλαγές:

• Νέα ρύθμιση για τον τρόπο υπολογισμού των αυξήσεων των συντάξεων για το 2025. Από την επόμενη χρονιά οι συντάξιμες αποδοχές των ασφαλισμένων που αποτελούν τη βάση υπολογισμού της ανταποδοτικής σύνταξης παύουν να αυξάνονται με τον πληθωρισμό και θα αυξάνονται με το ποσοστό αύξησης του δείκτη μισθών όλων των εργαζομένων. Αν το 2024 ο δείκτης μισθών καταγράψει αύξηση 3,5%, αυτό το ποσοστό θα αυξήσει και τον μισθό που θα ληφθεί υπόψη για την ανταποδοτική σύνταξη όσων αποχωρήσουν το 2025.
• Νέος Ενιαίος Κανονισμός Παροχών ΕΦΚΑ. Θα τεθούν αυστηρότερες προϋποθέσεις χορήγησης, που αναμένεται να οδηγήσουν σε περικοπές παροχών, ειδικά για δικαιούχους που προέρχονται από τα πρώην «ευγενή Ταμεία», δηλαδή ΟΤΕ, ΔΕΗ, Τράπεζες, ΔΕΚΟ.
• Βελτίωση της εισφοράς αλληλεγγύης συνταξιούχων – ΕΑΣ. Το μέτρο αφορά περισσότερους από 400.000 δικαιούχους, οι οποίοι αναμένεται να συνεχίσουν να καταβάλλουν τη συγκεκριμένη επιβάρυνση, αλλά με διαφορετικό τρόπο. Η ΕΑΣ θα πάψει να αποτελεί εισφορά που προκύπτει από το πρώτο ευρώ, αλλά θα ενεργοποιείται μόνο για ποσά άνω των 1.400 ευρώ, που είναι σήμερα το κατώτατο όριο. Ωστόσο θα υπάρξει αναμόρφωση στα κλιμάκια (σήμερα είναι 3%-10%, ανάλογα με το ύψος του μηνιαίου εισοδήματος από συντάξεις), αφού το μέτρο που θα εφαρμοστεί πρέπει να είναι δημοσιονομικά ουδέτερο.
• Νέα ρύθμιση για τη λήψη επικουρικής σύνταξης με εξαγορά πλασματικών ετών. Eάν κάποιος ασφαλισμένος δεν είχε τις ελάχιστες προϋποθέσεις για τη λήψη επικουρικής σύνταξης, πλέον θα έχει την ευκαιρία να εξαγοράσει πλασματικά έτη για τη συμπλήρωση του ελάχιστου ορίου των 15 ετών με βάση της διατάξεις του νόμου 5078/2023.