Μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στην Ουάσινγκτον, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν παραδέχτηκε εμμέσως πλην σαφώς ότι το πρόγραμμα των μαχητικών αεροσκαφών F-16 θα περιοριστεί. Ο Τούρκος πρόεδρος τόνισε ότι ο Αμερικανός ομόλογος του υποσχέθηκε να παρέμβει τις επόμενες εβδομάδες. Κατά την διάρκεια της συνέντευξης Τύπου έστρεψε τα βέλη του κατά του Ισραήλ και του Μπενιαμίν Νετανιάχου για τον πόλεμο στη Γάζα και επιβεβαίωσε ότι η Τουρκία ζητεί την ένταξη της ως πλήρες μέλος στον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης.
Συγκεκριμένα, σε ερώτηση δημοσιογράφου για το δημοσίευμα του Bloomberg περί περικοπής του προγράμματος για τα F-16, ο Τούρκος πρόεδρος απάντησε πως έθεσε το θέμα στον πρόεδρο Μπάιντεν δύο φορές: «Κυρίως χθες το βράδυ αλλά και σήμερα το ζήτημα αυτό το συζήτησα με τον κ. Μπάιντεν, και μου είπε πως “αν συμβαίνει αυτό, εγώ θα το λύσω αυτό το θέμα”. Σήμερα πριν από την αναχώρησή του το υπενθύμισα αυτό το ζήτημα και μου είπε πως θα το λύσει το ζήτημα εντός τριών-τεσσάρων εβδομάδων. Μεταξύ μας υπήρξαν και διάφορες παρατηρήσεις. Το ζήτημα των ανταλλακτικών είναι από αυτά που συζητάμε. Εγώ λοιπόν ως φρέσκο νέο, σας μεταφέρω την απάντηση που μου έδωσε ο κ. Μπάιντεν», είπε.
Βάσει της αποκάλυψης του Bloomberg, η Τουρκία αναμένεται να μειώσει τη σχεδιαζόμενη αμυντική σύμβαση ύψους 23 δισεκατομμυρίων δολαρίων με τις ΗΠΑ για τον εκσυγχρονισμό του δεύτερου μεγαλύτερου στόλου μαχητικών αεροσκαφών F-16 του ΝΑΤΟ και θα επιδιώξει μια συμφωνία αντιστάθμισης για την τοπική παραγωγή ορισμένων εξαρτημάτων των πολεμικών αεροσκαφών.
Η Άγκυρα προσπαθεί από το 2021 να αγοράσει 40 από τα F-16 τελευταίας γενιάς της Lockheed Martin Corp. 79 κιτ για τον εκσυγχρονισμό του υπάρχοντος στόλου της καθώς και εκατοντάδες βόμβες και πυραύλους. Οι ΗΠΑ ενέκριναν την πώληση νωρίτερα φέτος, αφού η Τουρκία επικύρωσε την ένταξη της Σουηδίας στη συμμαχία.
Αλλά η Τουρκία πιέζει τώρα να αγοράσει λιγότερα κιτ αναβάθμισης και πυρομαχικά για να εξοικονομήσει δισεκατομμύρια δολάρια εν μέσω περικοπών δαπανών στο εσωτερικό της, σύμφωνα με ανθρώπους που γνωρίζουν τον σχεδιασμό, οι οποίοι μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Εκπρόσωπος της Lockheed Martin δήλωσε απαντώντας σε ερωτήσεις του Bloomberg News ότι η εταιρεία είναι «πεπεισμένη ότι το πακέτο αναβάθμισης των F-16 Block 70 και V αντιπροσωπεύει τον καλύτερο συνδυασμό προηγμένων δυνατοτήτων ασφάλειας του 21ου αιώνα, ενισχυμένης διαλειτουργικότητας του ΝΑΤΟ και προσιτού κόστους λειτουργίας και κύκλου ζωής για την Τουρκία».
Η συμφωνία για την 4η γενιά των αεροσκαφών F-16 θα ενισχύσει την πολεμική αεροπορία της Άγκυρας με τις παραδόσεις να αναμένονται γύρω στο 2030. Θα περιλαμβάνει αρκετές αναβαθμίσεις, μεταξύ άλλων στο ραντάρ, στη σουίτα ηλεκτρονικού πολέμου, στο σύστημα επικοινωνιών και στον υπολογιστή αποστολής.
«Η απόφαση της Τουρκίας να αγοράσει τα F-16 εξυπηρετούσε έναν πολιτικό στόχο για την επανεκκίνηση των σχέσεων με τις ΗΠΑ», δήλωσε ο Nihat Ali Ozcan, στρατηγικός αναλυτής στο Ίδρυμα Ερευνών Οικονομικής Πολιτικής στην Άγκυρα. «Έχοντας την έγκριση της Ουάσινγκτον, η Τουρκία αξιολογεί τώρα τις ανάγκες της από τεχνική, στρατιωτική και οικονομική άποψη».
Η συμφωνία θα επιτρέψει στην Άγκυρα να αποσύρει τα γερασμένα αεροσκάφη F-4 και να εκσυγχρονίσει τον υπάρχοντα στόλο των F-16 ως προσωρινό μέτρο μέχρι η χώρα να είναι σε θέση να αναπτύξει το δικό της πολεμικό αεροσκάφος.
Οι ΗΠΑ εμπόδισαν την Τουρκία να αγοράσει το πιο προηγμένο μαχητικό αεροσκάφος της Lockheed, το F-35, ως απάντηση στην απόφασή της να αγοράσει το ρωσικό σύστημα πυραυλικής άμυνας S-400.
Ακόμη, η Άγκυρα ήταν ένας αρχικός εταίρος του F-35 και το σχέδιό της να αγοράσει περίπου 100 αεροσκάφη την κατέστησε έναν από τους τέσσερις κορυφαίους ξένους πελάτες για το μαχητικό stealth.
Η Άγκυρα θέλει τώρα οι ΗΠΑ να άρουν τις κυρώσεις στην αμυντική της βιομηχανία, αλλά αρνήθηκε να εγκαταλείψει τους S-400, αλλά δήλωσε έτοιμη να εργαστεί για έναν συμβιβασμό με την Ουάσινγκτον. Τα μέλη του ΝΑΤΟ ανησυχούν ότι το σύστημα S-400 μπορεί να αποτελέσει κίνδυνο για τα μαχητικά αεροσκάφη F-35.
Οι ΗΠΑ ανέστειλαν 10 τουρκικές εταιρείες οι οποίες ήταν έτοιμες να κατασκευάσουν εξαρτήματα του F-35 αξίας περίπου 12 δισεκατομμυρίων δολαρίων, συμπεριλαμβανομένης της κεντρικής ατράκτου που παρήγαγε η Turkish Aerospace Industries, σύμφωνα με ανάλυση του 2018 από το Bloomberg Government.
