Ολυμπιακοί Αγώνες: Καμπανάκι για μετάδοση λοιμωδών νοσημάτων

Αντίστροφα μετράει ο χρόνος για την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων, με το Παρίσι να βρίσκεται στο επίκεντρο των πιο δημοφιλών τουριστικών προορισμών εφέτος το καλοκαίρι. Οσοι όμως έχουν ήδη προγραμματίσει να επισκεφθούν την Πόλη του Φωτός θα πρέπει να επικοινωνήσουν με τον γιατρό τους ώστε να ενημερωθούν για απαιτούμενα εμβόλια και φάρμακα αλλά και να εφοδιαστούν με τα απαραίτητα μέσα προφύλαξης – από αντηλιακά και καπέλα έως εντομοαπωθητικά και αντισηπτικό χεριών.

Και αυτό διότι όπως προειδοποιούν οι επιστήμονες του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) η συμμετοχή σε μαζική συγκέντρωση, όπως είναι οι αθλητικές διοργανώσεις, «αυξάνει την πιθανότητα μετάδοσης λοιμωδών νοσημάτων, όπως νοσήματα που μεταδίδονται με τσίμπημα εντόμων και νοσήματα των οποίων η μετάδοση ευνοείται από τις συνθήκες συνωστισμού όπως γρίπη, COVID-19, ιλαρά, ιογενείς ηπατίτιδες, διάρροια των ταξιδιωτών. Επίσης, αυξάνεται ο κίνδυνος πρόκλησης σοβαρών ατυχημάτων και τραυματισμών».

Για τους παραπάνω λόγους συστήνουν στους ταξιδιώτες να ενημερωθούν πριν από το ταξίδι τους αναφορικά με τους κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια στη χώρα στην οποία θα συμμετέχουν σε μαζική συγκέντρωση. «Επισκεφθείτε τον προσωπικό σας γιατρό τουλάχιστον έναν μήνα πριν από την αναχώρηση, ο οποίος θα σας ενημερώσει για τα απαιτούμενα εμβόλια ή/και τα φάρμακα που πρέπει να λάβετε ανάλογα με τον προορισμό».

Γενικές οδηγίες

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες έχουν δικαίως χαρακτηριστεί η απόλυτη γιορτή του αθλητισμού, με τους τυχερούς που παρακολουθούν αγωνίσματα διά ζώσης να είναι οι πλέον τυχεροί, καθώς βιώνουν στο ζενίθ την αγωνία, την ένταση και τον ενθουσιασμό. Ωστόσο οι μαζικές συναθροίσεις κρύβουν και πολλούς κινδύνους. Στο πλαίσιο αυτό, ο ΕΟΔΥ αναφέρει τα εξής:

• Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού αποφεύγετε τη συμμετοχή στη μαζική εκδήλωση εάν δεν αισθάνεστε καλά.
• Εάν εγκλωβιστείτε σε πλήθος, τοποθετήστε τα χέρια σας στο στήθος σαν πυγμάχος και πατάτε σταθερά στο έδαφος. Μην αντιστέκεστε στη δύναμη του πλήθους. Οταν η μετακίνηση είναι πιο χαλαρή, κινηθείτε διαγώνια προς την άκρη της εκδήλωσης.
• Προσπαθήστε να μένετε σε όρθια θέση, αλλά αν πέσετε, κουλουριαστείτε σαν μπάλα, μείνετε ήρεμοι και σηκωθείτε το συντομότερο δυνατόν.
• Σε περίπτωση πυρκαγιάς, επειδή η θερμοκρασία και ο καπνός έχουν την τάση να ανεβαίνουν, σκύψτε χαμηλά για να εισπνέετε περισσότερο οξυγόνο.
• Εντοπίστε τις εξόδους κινδύνου και ορίστε ένα σημείο συνάντησης με τους συνταξιδιώτες ή τα μέλη της οικογένειάς σας στην περίπτωση που χωριστείτε.
• Αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο και στα τσιμπήματα εντόμων χρησιμοποιώντας αντίστοιχα αντηλιακό και εντομοαπωθητικό. Εφαρμόζετε το αντηλιακό πριν από την εφαρμογή του εντομοαπωθητικού. Χρησιμοποιείτε καπέλο ή ομπρέλα τις θερμότερες ώρες της ημέρας.
• Εφαρμόζετε συχνά την υγιεινή των χεριών (πλύσιμο με σαπούνι και νερό ή/και αλκοολούχο αντισηπτικό) και καταναλώνετε εμφιαλωμένο νερό σε επαρκή ποσότητα και καλά μαγειρεμένο φαγητό.
• Ακολουθήστε ασφαλείς σεξουαλικές πρακτικές.
• Φροντίστε για την προσωπική σας ασφάλεια όλο το διάστημα της παραμονής σας.
• Εξασφαλίστε τα στοιχεία επικοινωνίας της Ελληνικής Πρεσβείας/Προξενείου, καθώς και των νοσοκομείων/κλινικών.
• Σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης καλέστε το 112 ή εναλλακτικά τις εκάστοτε αστυνομικές αρχές.

Κατανάλωση τροφίμων και ποτών

Ο κίνδυνος μετάδοσης τροφιμογενών ή υδατογενών λοιμώξεων αυξάνεται τους καλοκαιρινούς μήνες. Επιπρόσθετα οι μαζικές συγκεντρώσεις αυξάνουν περαιτέρω τον κίνδυνο λόγω συνθηκών κακής υγιεινής και ευκαιριακών πωλήσεων τροφίμων και ποτών.

Για την ασφαλή κατανάλωση τροφίμων και ποτών, ο ΕΟΔΥ δίνει τις εξής οδηγίες προστασίας:

• Πλένετε πάντα τα χέρια σας πριν από την κατανάλωση φαγητού ή ποτού ή χρησιμοποιείτε εναλλακτικά αλκοολούχο αντισηπτικό.
• Καταναλώνετε μόνο καλά μαγειρεμένο φαγητό που σερβίρεται αχνιστό, ζεστό.
• Προτιμάτε φρούτα και λαχανικά που μπορείτε να ξεφλουδίσετε ή τα πλένετε οι ίδιοι, με εμφιαλωμένο νερό ή νερό που έχει απολυμανθεί, πριν τα καταναλώσετε.
• Προτιμάτε συσκευασμένα ή κονσερβοποιημένα τρόφιμα που συνήθως είναι ασφαλή.
• Αποφεύγετε την κατανάλωση ωμών τροφίμων, όπως κρέας, θαλασσινά, φρούτα, λαχανικά, ωμές σαλάτες.
• Αποφεύγετε να καταναλώνετε τρόφιμα που βρίσκονται για αρκετές ώρες σε θερμοκρασία περιβάλλοντος (π.χ. σε μπουφέ).
• Αποφεύγετε την κατανάλωση κρύων σαλτσών (dressings) που παρασκευάζονται συνήθως από ωμά υλικά (φρούτα, λαχανικά, αβγά).
• Αποφεύγετε το φαγητό από πλανόδιους πωλητές (streetfood).
• Καταναλώνετε εμφιαλωμένο νερό ή νερό που έχει απολυμανθεί, ακόμα και για το βούρτσισμα των δοντιών.
• Προτιμάτε τα ποτά σε μεταλλικές συσκευασίες ή τα εμφιαλωμένα.
• Καταναλώνετε παστεριωμένο γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα (τυρί, γιαούρτι, παγωτό).
• Καταναλώνετε εμφιαλωμένα αλκοολούχα ποτά (κρασί, μπίρα).

Τσιµπήµατα εντόµων

Σε παγκόσμιο επίπεδο, καταγράφεται τα τελευταία δύο χρόνια (2023, 2024) μια πρωτοφανής αύξηση κρουσμάτων δάγκειου πυρετού, έχοντας σημάνει συναγερμό στην παγκόσμια κοινότητα δημόσιας υγείας. Επιπρόσθετα όμως και όπως προσθέτουν οι ειδικοί του Οργανισμού, «η μετακίνηση ανθρώπων από ενδημικές χώρες για τους ιούς Zika και Chikungunya, στις χώρες διεξαγωγής των αθλητικών διοργανώσεων, αυξάνει τον κίνδυνο τοπικής μετάδοσης αυτών των νοσημάτων».

Συνεπώς και μεταξύ άλλων οι ταξιδιώτες δεν θα πρέπει να αμελούν τη χρήση εντομοαπωθητικών στο ακάλυπτο δέρμα. Στη λίστα όμως των εν δυνάμει κινδύνων είναι και η κροτωνογενής εγκεφαλίτιδα, η οποία μεταδίδεται κυρίως με τσίμπημα τσιμπουριού και σπανιότερα μέσω κατανάλωσης μη παστεριωμένων γαλακτοκομικών προϊόντων.

Μέτρα πρόληψης για ασθένειες που μεταδίδονται με σταγονίδια ή αερογενώς

Συστήνεται η εφαρμογή των βασικών κανόνων ατομικής υγιεινής για την προστασία των ταξιδιωτών από τον SARS-CoV-2, τον ιό της γρίπης κ.ο.κ.

• Συχνό πλύσιμο των χεριών με νερό και σαπούνι ή εφαρμογή αλκοολούχου αντισηπτικού όταν τα χέρια δεν είναι εμφανώς λερωμένα.
• Κάλυψη του στόματος και της μύτης σε περίπτωση φτερνίσματος ή βήχα με χαρτομάντιλο και άμεση απόρριψη. Αν δεν υπάρχει διαθέσιμο χαρτομάντιλο, συστήνεται κάλυψη του στόματος από τον αγκώνα.
• Παραμονή στο σπίτι στην εμφάνιση συμπτωμάτων.
• Χρήση μάσκας από τα άτομα που ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου.
• Αποφυγή επαφής με άτομα που εμφανίζουν συμπτώματα από το αναπνευστικό σύστημα.

Μετά την επιστροφή

Τέλος, οι επιστήμονες του ΕΟΔΥ συστήνουν να παρακολουθούν οι ταξιδιώτες την υγεία τους για δύο εβδομάδες μετά την επιστροφή τους. «Εάν αρρωστήσετε, ενημερώστε τον γιατρό σας για το πρόσφατο ταξίδι και τις δραστηριότητές σας. Τα συχνότερα θέματα που απασχολούν τους ταξιδιώτες μετά την επιστροφή είναι ο πυρετός, η διάρροια και δερματολογικά προβλήματα» καταλήγουν.