Modern tıbbın mikrobiyoloji, kemoterapi veya kardiyoloji gibi birçok alanda önemli gelişmeler kaydetmesine rağmen, kullanılan bileşiklerin hücrelere karşı yüksek toksisite gösterebilme ihtimali hala var olan bir sorundur. Bu nedenle, modern farmakolojinin en temel hedeflerinden biri, minimal yan etkilerle çok çeşitli etkilerde bulunabilen yeni biyolojik olarak aktif bileşikler aramaktır.
Ananas comosus, en popüler, yenilebilir tropikal meyvelerden biridir ve Tayland, Endonezya, Malezya, Hindistan, Kenya, Çin ve Filipinler dahil olmak üzere birçok tropikal ve subtropikal ülkede yetiştirilen Bromeliaceae ailesinin bir üyesidir. Ananas, uzun yıllar boyunca, lif, çok sayıda vitamin, manganez ve bakır gibi zengin besin maddelerinin yanı sıra kendine özgü tadı nedeniyle, bu meyve dünya çapında birçok insanın beslenme alışkanlıklarının ayrılmaz bir parçasıdır.
Bromelain, ananas bitkilerinde bulunan ve tıbbın birçok alanında çok sayıda aktiviteye sahip olan önemli bir sülfidril proteolitik enzimdir. Düşük toksisitesi, yüksek etkinliği, bulunabilirliği nedeniyle bilim insanlarının ilgi odağı olmuştur. 1876'dan beri kimyasal olarak bilinmektedir ve bromelain izolasyonu üzerine çalışmalar 1894'te başlamıştır. Bromelain özütünün yüzde bileşiminin %80 sap bromelain, %10 meyve bromelain, %5 ananain ve diğer bileşenlerden oluştuğu varsayılmaktadır.
Bromelain, ağrıyı, ödemi, iltihabı ve trombosit agregasyonunu azaltmadaki belirgin yeteneği ve ayrıca postoperatif iyileşmede faydalı olabilecek antibiyotikleri güçlendirme yeteneği nedeniyle plastik cerrahlar için ilgi çekici olabilir. Bromelain'in yanık debridmanı ve iskemi/reperfüzyondaki bildirilen etkinliğinin plastik cerrahide de olumlu uygulamaları olabilir. Bromelain yaygın olarak kullanılmasına ve genellikle güvenli bir madde olarak kabul edilmesine rağmen, klinik potansiyelini daha fazla açıklamak için daha fazla randomize, kontrollü klinik çalışmalara ihtiyaç vardır. Araştırmalar, bazı kişilerin bromelain kullanırken alerjik reaksiyonlar yaşayabileceğini göstermektedir. Ananasa alerjisi olan kişiler özellikle savunmasızdır. Bu tür kişilerde bromelain, nefes almada zorluk, tıkalı sinüsler, anjiyoödem, hırıltı ve öksürük şeklinde kendini gösteren solunum alerjilerine neden olabilir.
Kansere karşı antikanser etki gösterebileceği ile ilgilide çalışmalar yürütülmektedir. Aynı zamanda Covid-19 pandemisi sırasında da yapılan çalışmalar bulunmaktadır. Ama bugünlerde bromelainin en sık karşımıza çıktığı alan yağları sindirme hızını arttırmasıyla birlikte kilo verme sağlanabileceği yönündeki çalışmalardır. Her madde ve besin takviyesinde olduğu gibi bromelainde bir sağlık profesyoneline danışılmadan kullanılmamalıdır. Her insanın bünyesi farklı olması nedeniyle bir kişide yarar sağlaması maalesef ki size de aynı şekilde yarar sağlayacağını garanti etmez. Hepimize sağlıklı mutlu günler dilerim.
Referanslar:
Ramli AN, Aznan TN, Illias RM. Bromelain: from production to commercialisation. J Sci Food Agric. 2017 Mar;97(5):1386-1395. doi: 10.1002/jsfa.8122. Epub 2016 Nov 29. PMID: 27790704.
Hikisz P, Bernasinska-Slomczewska J. Beneficial Properties of Bromelain. Nutrients. 2021 Nov 29;13(12):4313. doi: 10.3390/nu13124313. PMID: 34959865; PMCID: PMC8709142.
Orsini RA; Plastic Surgery Educational Foundation Technology Assessment Committee. Bromelain. Plast Reconstr Surg. 2006 Dec;118(7):1640-1644. doi: 10.1097/01.prs.0000242503.50548.ee. PMID: 17102739.
