Dünya toplulığı Qırımnıñ askeriyleştirilüvini yalıñız Ukraina içün degil, Qara deñiz regionınıñ bütün memleketleri içün telüke olaraq köre.
Böyle bir fikirni qırımtatar halqınıñ lideri, Ukraina halq deputatı Mustafa Cemilev Qırım.Aqiqatqa bildirdi. O, BM Baş Assambleyasınıñ Qırımnıñ askeriyleştirilüvinen bağlı rezolütsiyasını izaatladı.
«Vesiqada qayd etile ki, Rusiye akimiyetleri yaqın memleketlerniñ ekologiyası içün telüke olıp, Qara deñiz regionınıñ istiqrarını boza. Metinde ayrıca qayd etile ki, Rusiye Qırımda nükleer silânı yarımadağa ketirmek içün imkânlar yarattı. Bundan ğayrı, vesiqanı imzalağan memleketler Keriç boğazında zapt etilgen Ukraina gemileri ve deñizcileriniñ şartsız azat etilmesine çağıra. Müimi şu ki, rezolütsiya Qırımdan tek askerlerniñ çıqarılmasını talap etmey, Ukraina toprağınıñ işğalini toqtatmasına çağıra», – dep qayd etti Cemilev.
Dekabrniñ 18-nde BM Baş Assambleyası Qırım, Qara ve Azaq deñizleriniñ askeriyleştirilüvinen bağlı rezolütsiyanı qabul etti. Oña 66 memleket qoltuttı, 19 – qarşı çıqtı, 72 – bitaraf oldı.
Ukraina prezidenti Petro Poroşenko BM Baş Assambleyasınıñ Qırım, Qara ve Azaq deñizleriniñ askeriyleştirilüvinen bağlı rezolütsiyasını alğışladı.
Noyabrniñ 25-nde Rusiyeniñ sıñır gemileri Odesa limanından Azaq deñizinde Mariupolge keçken Ukraina Arbiy deñiz quvetleriniñ gemilerine qarşı «açıq istilâiy areketler» kerçekleştirdi. Rusiyeniñ «Don» sıñır kateri Ukraina Arbiy deñiz quvetleriniñ «Yañı Qapu» reyd buksirine aselet çarptı.
Rusiye FSBsi Ukraina gemilerine qarşı silâ qullanğanını tasdıqladı, mında berilgen malümatqa köre, üç Ukraina cenk gemisi noyabrniñ 25-nde «Rusiye devlet sıñırından qanunsız keçti».
Aqmescit ve Keriç mahkemeleri 24 Ukraina deñizcisini apiske aldı. Olar 2019 senesi yanvarniñ 25-ne qadar apiste qalacaqlar. Ukraina deñizcileri 6 yılğa azatlıqtan marum qala bile. Qırım yalısında zapt etilgen Ukraina deñizcileri noyabrniñ 27-nde Rusiye Ceza kodeksiniñ 322-nci maddesiniñ 3-ünci qısmına istinaden (sıñırdan qanunsız keçiş) qabaatlandı. Esir alınğan Ukraina askerleri Moskvağa avuştırıldı.
Rusiyeniñ Keriç boğazında yapqanlarını bir sıra Avropa memleketi ve ABD tenqit eteler. NATO, vaziyetni ve Keriç boğazındaki adiselerni diqqatnen közetkenini bildirip, ağır-sabırlı olmağa ve vaziyetniñ daa beterine yol açmamağa çağırdı.
