Zemaneviy Ukrainanıñ ilk prezidenti Leonid Kravçuk, Rusiyeniñ Ukrainağa qarşı alıp barğan cenkini toqtatmaq içün, eki devlet yolbaşçıları doğrudan-doğru öz arasında añlaşmaq kerekler. Bu aqta o Azatlıq Radiosına bergen intervyusında söz yürsetti.
«Birinciden, ne qadar qıyın olsa da, Ukraina ve Rusiye ükümetleri arasında birge-bir şeklinde yapılacaq körüşüv keçirilmesine irişmeli. Donbassta olıp keçkenlerde – Kremlniñ eli bar. Ancaq biz Rusiyenen... biz ve Rusiye ne yapıp olacağı, bizim neler yapıp olamaycaqlarımız – mesela, aytayıq ki, topraq bütünligi ve mustaqillik aqqında laf etip olamammız, qalğan şeylerni muzakere etmek mümkün, degen meselelerde añlaşmağance... Yollarnıñ biri budır», – dep saya o.
Kravçuknıñ sözlerine köre, ekinciden, «Minsk formatını» deñiştirmek kerek: ya «Budapeşt formatına» keçmeli, ya da «Minsk» formatını qaldırıp, «oñı başqa bir mundericenen toldurmalı».
Ukrainanıñ sabıq prezidenti, «cenkniñ bitmesi» şekliy olaraq, Rusiye prezidenti Vladimir Putinnen bağlı, lâkin «o Rusiyeni diñley», dep saya.
«Rusiye 150 yıldan berli cenkleşip kele, anda cenk elitası şekillendi. Olarnıñ felsefesi farqlı – olarda insan, şahıs degen şey yoq, olarda devlet degen şey bar. Bizim ukrain demokratik sistemamız daa mükemmelleşmedi, amma biz insannıñ intiyacı, taqdiri, insannın yaşama, tüşünme ve yaratma ihtiyaçları aqqında tüşünemiz. Buña keçmek pek qıyın, lâkin biz artıq bu yolğa kirdik. Rusiye daa bu yolğa kiralmadı, Putin de bunı bile. Onıñ reytingi iqtisadiyat degil de, Rusiyeniñ ne derece küçlü, qudretli, er kes Rusiyeniñ istegine köre areket etkeninen bağlı. Felsefesi farqlı. Rusiye hususiy bir devlet olaraq, er kesni özüniñ felsefiy tabirine bağlamaq istey», – dep saya Leonid Kravçuk.
Leonid Kravçuk, Ukraina mustaqilligi tiklengen soñ 1991-94 seneleri onıñ prezidenti olıp, 2015 senesi sentâbr ayında yañıdan teşkil etilgen «Ukrainanıñ NATOğa kirmesi içün areket» adlı ictimaiy areketke yolbaşçılıq yapıp başlağan edi.
Ukrainanıñ cari tiş siyaseti 2017 senesi qabul etildi. Ukraina milliy menfaatlarınıñ «Ukrainanıñ Avropa Birligine aza olmaq maqsadınen, Avropa siyasiy, iqtisadiy ve uquqiy meydanına ve Şimaliy Atlantika Şartnamesi Teşkilâtına aza olmaq içün Avro-Atlantika meydanına integratsiyası» üstünlikler arasındadır. Lâkin em Kyiv, em de Avropa, Ukraina NATOğa kirmege azır olmağanı ve aza olmaq içün davet etilmege yaqın olmağanını tanımaqta.
NATO - Ukraina, buña azır olğanınen, er angi bir Avropa devleti kibi, Şimaliy Atlantik şurasına kirebilecegini ve NATOğa kiriş meselesine, üçünci bir taraf iştirak etmeden, Ukraina özü qarar berecegini beyan etmekte. Rusiye ise aksine, Ukrainanıñ NATOğa kirmesine bütünley qarşı çıqa ve şuradan «Ukrainanıñ anda qabul etilmeycegine dair garantiya» berilmesini talap ete.
