استفاده از پابند الکترونیک به منظور کاهش جمعیت کیفری زندان‌ها و جلوگیری از کاهش آسیب‌های حبس بر زندانیان و خانواده‌های آنان در سال‌های اخیر مورد توجه ویژه دستگاه قضایی قرار گرفته است. از همین رو مرکز مراقبت الکترونیک زندانیان در تمامی استانهای کشور دایر شده تا زندانیانی که واجد شرایط لازم هستند با دریافت پابند از زندان آزاد شوند.
خبرگزاری میزان– استفاده از پابند الکترونیک یکی از ابتکارات جدید دستگاه قضایی در سال‌های اخیر است که به زندانیان این امکان را می‌دهد که به دور از فضای زندان مدت محکومیت خود را سپری کنند.
در این روش زندانیان به جای حضور در زندان می‌توانند در جامعه حاضر شوند و به زندگی روزمره خود مشغول شوند، اما تا پایان زمان تعیین شده از سوی قاضی باید پابند الکترونیک را همراه خود داشته باشند.
درباره این روش اظهار نظر‌های زیادی از سوی کارشناسان، روانشناسان و جامعه شناسان مطرح شده است. عده‌ای بر این باورند که استفاده کردن از این پابند‌ها به جای مجازات حبس باعث می‌شود که قانون بازدارندگی خود را برای ارتکاب به جرایم در بین افراد جامعه از دست بدهد و گروهی از زندانیان با تصور اینکه با دریافت پابند الکترونیک از زندان آزاد می‌شوند دوباره مرتکب جرم شوند.
اما واقعیت این است که استفاده از این امکان و ارفاق قانونی فقط برای آن دسته از زندانیانی وجود دارد که سابقه کیفری نداشته باشند. یعنی اگر فردی به دلیل ارتکاب به جرمی قبلا در زندان بوده و یا از پابندالکترونیک استفاده کرده نمی‌تواند مجددا از این پابند‌ها استفاده کنند.
کنترل مجرمان حرفه‌ای به وسیله پابند الکترونیک
البته به تازگی با همکاری قوه قضاییه و نیروی انتظامی مجرمان حرفه‌ای و سابقه‌دار به ویژه در حوزه سرقت به وسیله پابند‌های الکترونیک تحت رصد و کنترل قرار گرفتند تا از ارتکاب مجدد آن‌ها به جرم جلوگیری شود.
اینکه این طرح تا چه اندازه موفق عمل کرده است با توجه به اینکه زمان زیادی از آغاز آن نمی‌گذرد دقیقا قابل بررسی نیست و در آینده باید دید که آیا این طرح به کاهش سرقت کمک کرده است یا خیر.
به هر روی محاسن و مزایای استفاده از پابند الکترونیک بر کسی پوشیده نیست. کارشناسان علوم اجتماعی بر این باورند که جلوگیری از ورود زندانیان کم‌خطر و بی‌سابقه به زندان سهم مهمی در کاهش آسیب‌های اجتماعی دارد چرا که حضور این افراد در زندان و هم‌نشینی آنان با مجرمان سابقه‌دار و حرفه‌ای زمینه آلودگی آنان به انواع آسیب‌های اجتماعی را فراهم می‌کند.
مدیرعامل بنیاد تعاون زندانیان کشور: در حال حاضر ۱۰ هزار زندانی از پابند استفاده می‌کنند
رحیم مطهرنژاد مدیرعامل بنیاد تعاون زندانیان کشور با اشاره به اینکه در حال حاضر ۱۰ هزار نفر از زندانیان در سراسر کشور از پابند الکترونیک استفاده می‌کنند، اظهار کرد: ایجاد زیرساخت‌ها و تولید و توسعه پابند‌ها جزو مسئولیت‌های ما بود که بنیاد تعاون زندانیان در سال ۹۷ به این موضوع ورود کرد.
وی افزود: تا آبان سال ۱۳۹۹ حدود ۴ هزار و ۷۰۰ دستگاه پابند الکترونیک در بنیاد تعاون زندانیان کشور تولید و تحویل سازمان زندان‌ها شد و در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ تعداد پابند‌ها به ۴۰ هزار عدد رسید که از این تعداد حدود ۱۰ هزار مورد در حال بهره برداری است.
مطهرنژاد اضافه کرد: در حال حاضر ۳۰ هزار پابند در اختیار سازمان زندان‌هاست که منتظر صدور احکام قضایی است.
اداره کل زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی استان همدان نیز همپا با سایر استانهای کشور اقدامات خوبی را در زمینه استفاده از پابند الکترونیک انجام داده که در این گزارش با گوشه‌ای از این اقدامات آشنا می‌شویم.
حمزه بروجنی مدیرکل زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی استان همدان در این رابطه و در گفت‌وگو با میزان اظهار کرد: مرکز مراقبت الکترونیک استان همدان در مهر ماه سال ۱۳۹۹ تاسیس شد و از آغاز فعالیت این مرکز تاکنون هزار و ۲۸۳ نفر از خدمات آن بهره‌مند شدند.
سال گذشته ۴۲۷ نفر از زندانیان استان همدان با دریافت پابند الکترونیک آزاد شدند
وی افزود: در سال ۱۴۰۲ نیز در مجموع ۴۲۷ نفر از زندانیان استان با دریافت پابند الکترونیک از زندان آزاد شدند.
بروجنی ادامه داد: از آغاز سال ۱۴۰۳ تا کنون نیز ۹۵ نفر از زندانیان استان از این امکان قانونی بهره‌مند شدند.
متهمان توسط سامانه‌های دقیق رصد می‌شوند
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر ۲۵۳ زندانی در سراسر استان از پابند الکترونیک استفاده می‌کنند، عنوان کرد: این افراد به صورت شبانه‌روزی و ۲۴ ساعته توسط مرکز مراقبت الکترونیک استان رصد می‌شوند و هرگونه آسیب به دستگاه و یا باز شدن آن به هر دلیل از طریق سیگنال‌های خاصی به مرکز مراقبت اعلام می‌شود.
مدیرکل زندان‌ها و اقدامات تامینی و تربیتی استان همدان تصریح کرد: متهمان مشمول بند (چ) ماده ۲۱۷ قانون، محکومان مشمول ماده ۶۲ قانون مجازات اسلامی، زندانیان تحت نظام نیمه آزادی و شاغل در مراکز حرفه‌آموزی و افرادی که مطابق مواد ۴۲ و ۴۳ قانون مجازات اسلامی باید در محدوده خاصی تحت مراقبت قرار گیرند می‌توانند از این امکان قانونی استفاده کنند.
وی با اشاره به اینکه محدوده تردد زندانیان مشمول این طرح توسط قاضی تعیین می‌شود، گفت: بر اساس تشخیص قاضی پرونده و بر اساس بررسی موضوع جرم محدوده تردد زندانی به وی اطلاع داداه می‌شود و زندانی فقط مجاز است که در محدوده تعیین شده تردد کند.
وی افزود: اگر زندانی به هر دلیلی و یا برای انجام کار واجبی بخواهد از محدوده تعیین شده خارج شود باید از قبل اجازه قضایی کسب کند و ورود را به مرکز مراقبت الکترونیک استان گزارش دهد.
آثار مثبت مراقبت الکترونیک
مدیرکل زندان‌های استان همدان استفاده از این پابند‌ها را در کاهش آسیب‌های اجنماعی موثر دانست و خاطر نشان کرد: استفاده از این پابند‌ها علاوه بر اینکه باعث کاهش جمعیت کیفری زندان‌ها می‌شود، آلام و مشکلات خانواده‌های زندانیان را نیز تا حدود بسیار زیادی کاهش می‌دهد چرا که زندانیان با دریافت این پابند‌ها از زندان آزاد می‌شوند و می‌توانند در کنار خانواده خود باشند و به کسب و کار خود مشغول شوند.
وی گفت: علاوه بر همه مواردی که پیش‌تر گفته شد استفاده زندانیان از پابند‌های الکترونیک هزینه‌های ناشی از حبس را از دوش دولت کم می‌کند که این مورد نیز در جای خود بسیار حائز اهمیت است.
بیشتر بخوانید:
اینجا زندگی با پابند جریان دارد
یک متهم که مدت ۲۰ ماه در زندان بوده و با دریافت پابند الکترونیک از زندان آزاد شده است در گفت‌وگو با میزان اظهار کرد: به جرم سرقت به تحمل ۳۰ ماه حبس محکوم شدم. با توجه به اینکه ۲۰ ماه را در زندان گذراندم و حدود ۹ ماه است که از پابند استفاده می‌کنم، یک ماه دیگر مدت محکومیت من به پایان می‌رسد و باید پابند را تحویل بدهم.
وی افزود: از وقتی که به من پابند دادند حتی از مرخصی‌های طول حبس استفاده نمی‌کنم، چون محدوده‌ای که قاضی برای تردد من مشخص کرده بسیار مناسب است و به راحتی می‌توانم به کارم برسم. شغلم تعمیر لوازم خانگی است و با این شعاع تردد که قاضی برایم مشخص کرده می‌توانم در محلات مختلف شهر حضور پیدا کنم و اگر مشتری داخل شهر باشد به منزل او مراجعه و کار تعمیرات لوازم برقی‌شان را انجام می‌دهم.
این متهم گفت: ۳۰ ساله و مجرد هستم. از قاضی پرونده‌ام تشکر می‌کنم که وقتی شرایط کاری‌ام را برای او توضیح دادم شعاع تردد مرا افزایش داد. با توجه به هزینه خیلی کمی که این پابند‌ها دارند به نظرم کمک خیلی خوبی به زندانیان می‌کنند که از محیط زندان رها شوند و به آغوش خانواده خود بازگردند.
برپایه این گزارش بسیاری از افراد ممکن است در طول زندگی خود مرتکب جرم و اشتباهی شوند و در پی آن پایشان به زندان باز شود. افرادی که ممکن است هر کدامشان شخصی با آبرو و یا حتی تحصیل‌کرده باشند. بنابراین باید امکانی فراهم شود که تا حد ممکن از ورود این افراد به زندان یا ماندن طویل‌المدت آن‌ها در زندان جلوگیری کرد. موضوعی که با اقدام دستگاه قضایی در رابطه با اعمال نظارت الکترونیک برای مددجویان محقق شده و بسیاری را از بند زندان رهانده است.
انتهای پیام/
