کانون وکلای دادگستری قدیمی‌ترین سازمان مردم نهاد ایرانی است که به موجب لایحهٔ قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری در سال ۱۳۳۱ به عنوان نهادی با شخصیت حقوقی و مستقل وجود آمد، هرچند پیش از آن هم از سال ۱۲۹۷ با عنوان «هیئت وکلای عدلیه» موجودیت داشت. کانون وکلای دادگستری ایران در سال ۱۳۲۹ نیز به عضویت کانون وکلای بین‌المللی (IBA) درآمده است. هیئت مدیره، رئیس، دادگاه انتظامی وکلا و دادسرای انتظامی وکلا از جمله زیرمجموعه‌های هر یک از کانون‌ها هستند.
