Dört ülkeden kuruluşların soruşturması sonucu 20 milyon Euro bütçesi olan, 200 kişinin çalıştığı OCCRP, ABD ile bağlantıları ortaya çıkmasının ardından sular durulmuyor. 1.1 Milyon dolar AB’den ve 7 milyon doların İngiltere'den olmak üzere 14 milyon dolar da Avrupa ülkelerinden aldığı da ortaya çıktı. Yani tüm bütçesinin sadece yüzde 52’si ABD’den geliyor. Bu ağ o kadar karışık ki, Birleşik Devlet Kalkınma Ajansı (USAID), OCCRP’ye “ortak kuruluş” diyor. USAID, her yıl projeleri ve çalışanlarıyla ilgili rapor istiyor ve bunlarla ilgili söz sahibi olduğu biliniyor.
USAID’nin OCCRP'deki editörleri ve genel yayın yönetmenini belirleme hakkı bulunuyor. Bu soruşturma ayrıca OCCRP'nin, Washington tarafından sağlanan parayla ABD ile ilgili meseleleri araştırma hakkına sahip olmadığını ortaya çıkardı.
2000'lerin sonunda, teknoloji devi Microsoft ve mühendislik-çalışma devi Bechtel, birkaç Balkan ülkesinde yolsuzluk skandallarında adı geçen ABD şirketleriydi. Ancak, bu hikâyeler OCCRP tarafından haberleştirilmedi, oysa bu konular OCCRP'nin yerel coğrafi bölgesinde yer alıyor ve editöryal odak alanıyla örtüşüyordu.
2023 yılında OCCRP gazetecilerine gönderilen bir e-postada, Sullivan, sivil toplum kuruluşlarının (STK) “ilk yıllarda ABD ile ilgili haberler yapmadığı” iddiasının “büyük ölçüde doğru” olduğunu kabul etti.
Bunun nedeni, bütçelerinin tamamının Washington ve milyarder hayırsever George Soros tarafından kurulan Açık Toplum Vakıfları tarafından finanse edilmesiydi. Sullivan, “ABD hükümeti veya Soros’un parasını ABD ile ilgili haberlerde kullanamazdık” diye yazdı.
OCCRP, ABD’yi ilgilendiren kimi haberler de yaptı. Bununla birlikte, bu tür soruşturmalar OCCRP’nin toplam üretiminin yalnızca küçük bir kısmını temsil ediyor.
OCCRP ayrıca, yurtdışına sağlanan yardımlarla ilgili olan ve fonların “ABD’nin dış politika ve ekonomik çıkarlarıyla uyumlu olması ve bunları ilerletmesi” gerektiğini belirten **ABD Dış Yardım Yasası’na** (US Foreign Assistance Act) uymak zorunda.
ABD devleti, OCCRP’ye hangi konularda haber yapacağına dair zaman zaman direktifler de verdiği ifade edildi. 2015 ile 2019 yılları arasında, ABD Dışişleri Bakanlığı, “Rus Medya Alanını Dengeleme” adı verilen bir görev için OCCRP’ye 2,2 milyon dolar bağışta bulundu.
2021 ve 2022 yıllarında OCCRP, uluslararası medyanın katılımıyla *Russian Asset Tracker* adlı bir soruşturmayı yönetti. Bu proje, Rus oligarklar ve siyasi figürlerin dünya genelindeki varlıklarını içeren, hükümet dışı en büyük veri tabanını oluşturdu.
ABD Dışişleri Bakanlığı ayrıca OCCRP’ye, “Venezuelalı yolsuzlukları ortaya çıkarma ve mücadele etme” misyonu için 173.324 dolar bağışladı. Venezuela’nın otokratik lideri Nicolás Maduro, ABD’nin önde gelen düşmanlarından biri olarak biliniyor.
Sullivan’ın STK’sı, aynı zamanda ABD Dışişleri Bakanlığı’nın 'Uluslararası Uyuşturucu ve Hukuk Uygulama İşleri Bürosu’ndan (INL) yönlendirilmiş fonlar da kabul etti. INL, 2008 yılında gizlice bu STK’ya ilk ABD fonlamasını sağlamıştı. 2013 yılında INL, uyuşturucu kartelleri tarafından kangren olmuş bir ülkeyi hedef alan “Meksika Projesi” adı verilen bir operasyon kapsamında OCCRP’ye 200.156 dolar verdi.
2022 yılında INL, OCCRP’ye “Malta ve Kıbrıs’taki gazetecilerin kapasitesini güçlendirmek”, “suç ve yolsuzlukları ortaya çıkarmak” ve iki ada devletindeki araştırmacı gazeteciliğin etkisini hızlandırmak amacıyla iki yıllık bir proje için 1 milyon dolar bağışladı. Bu iki vergi cenneti, özellikle Rus oligarklarını çekmesiyle biliniyor. Program, Eylül 2023’te yenilendi ve OCCRP’ye 1,3 milyon dolarlık ek bir hibe sağlandı.
14 Kasım 2023'te, bulguların yayımlanmasının hemen ardından Kıbrıs Cumhurbaşkanı, haberde ortaya konan Rusya’ya yönelik uluslararası yaptırımların ihlaline dair iddialarla ilgili resmi soruşturmaların başlatılacağını duyurdu.
Üç hafta sonra, FBI ve ABD Mali Suçları Uygulama Ağı’ndan (FinCEN) 20’den fazla ajandan oluşan bir ekip, Kıbrıs’taki soruşturmalara yardımcı olmak üzere Lefkoşa’ya indi.
OCCRP kurucusu Drew Sullivan, dosyayı hazırlayan pek çok gazeteciyi gerçekleri ortaya çıkardığı için tehdit ettiği ifade edildi.
OCCRP, 2008 yılında Bosna-Hersek’in başkenti Saraybosna’da kuruldu ve ilk olarak Balkanlar’daki organize suçlar ve yolsuzluklar üzerine soruşturmalar yürüten bir medya ağı olarak faaliyet göstermeye başladı. 16 yıl sonra, OCCRP, Drew Sullivan’ın kendi tabiriyle, "Dünyanın en büyük soruşturma gazeteciliği kuruluşu" haline geldi.
OCCRP’nin uzmanlık alanı, dünya çapında medya organizasyonlarının işbirliğini düzenlemek. Drew Sullivan, "Kim global bir hikaye yapmak istiyorsa, OCCRP’ye gelip 100 muhabir alabilir" diyor. Bugün Washington, Amsterdam ve Saraybosna’da merkezi bulunan OCCRP, en prestijli medya kuruluşlarından 70 üye ve 50 medya ortağını bünyesinde topluyor. Bunlar arasında ABD'den The New York Times ve The Washington Post, İngiltere’den The Guardian, Almanya’dan Der Spiegel ve Süddeutsche Zeitung, Fransa’dan Le Monde yer alıyor.
MasterChef İngiltere'de skandal olay: Hükümet açıklama yaptı BBC jüri üyesini ekrandan aldı
