Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT), son yıllarda ABD, Rusya ve Almanya arasında gerçekleşen en geniş kapsamlı rehine değişimine Ankara’da imza attı. ABD, Almanya, Polonya, Slovenya, Norveç, Rusya ve Belarus cezaevlerinde bulunan 26 kişi, MİT’in yönettiği operasyonla Ankara Esenboğa havaalanından ülkelerine gönderildi. Operasyonun diyalog kanallarının kurulması MİT tarafından sağlandı.
Güvenlik kaynaklarından alınan bilgiye göre, Ankara'da gerçekleşen takas operasyonu kapsamında, ABD'den 2, Almanya, Polonya, Slovenya, Norveç ve Rusya'dan birer uçak olmak üzere 7 uçak ile 26 kişi Türkiye'ye nakledildi. Operasyon kapsamında, 2'si çocuk 10 rehinenin Rusya'ya, 13 rehinenin Almanya'ya, 3 rehinenin de ABD'ye nakli sağlandı. İstihbarat diplomasisini etkin şekilde kullanan MİT'in organizasyonu ile Temmuz 2024'te taraflar Türkiye'de bir araya getirildi. ABD, Almanya, Polonya, Norveç, Slovenya ile Rusya ve Belarus'ta cezaevinde bulunan Batı ülkeleri vatandaşları ile Rusya vatandaşları arasında gerçekleştirilecek takas faaliyetinin müzakereleri yapıldı.
MİT, müzakerelerin başından sonuna kadar arabuluculuk faaliyetini başarıyla yürüttü. Tüm tarafların uzun süredir istediği ve yerel basınlarında yankı uyandıran önemli isimler takas kapsamında değişime konu oldu. Bu kişiler arasında Rusya'da cezaevinde bulunan The Wall Street Journal Muhabiri Evan Gershkovich ile ABD Deniz Piyadesi Paul Whelan, Belarus’ta cezaevinde bulunan Almanya vatandaşı paralı asker Rico Krieger, Rus muhalif İlya Yashin ve Almanya'da cezaevinde bulunan FSB subayı Vadim Krasikov gibi kamuoyunda adı sıkça duyulan isimler yer aldı.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, operasyona ilişkin yaptığı paylaşımda "Bu operasyonda görev alan Milli İstihbarat Teşkilatı personelimizi yürekten tebrik ediyorum. Türkiye, Sayın Cumhurbaşkanı'mızın vizyonu doğrultusunda barışçıl diplomasinin merkezi olmaya devam edecektir" değerlendirmesinde bulundu. Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada ise, "Müzakere sürecinin en başından, takasların gerçekleştirildiği son ana kadar takas faaliyetinin bütün güvenlik önlemleri, lojistik planlamaları ve ihtiyaçları Milli İstihbarat Teşkilatı tarafından yürütüldü. Türkiye, uluslararası alanda barış ve istikrarın sağlanması için her türlü katkıyı sunmaya devam edecektir" denildi. AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Ömer Çelik de Türkiye'nin bölge ve dünya barışı için kilit ülke olma konumunu güçlendirdiğine dikkati çekti.
Ankara'da, 7 ayrı ülke arasındaki takas operasyonu, müzakere sürecinin en başından, takasların gerçekleştirildiği son ana kadar MİT tarafından yönetildi. Taraflar arasındaki iletişim ve koordinasyon da MİT üzerinden sağlandı. Takas yapılacak rehine sayısının çok olması nedeniyle şahısların tamamı MİT personelleri gözetiminde uçaklardan alınarak güvenli alanlara intikal ettirildi. Taraf ülkelerin onaylarının tamamlanması ve sağlık kontrolleri sonrasında rehineler gidecekleri ülkelerin uçaklarına MİT'in onayı ve talimatlarıyla yerleştirildi. Uçakların dönüşü de yine MİT'in onayıyla gerçekleştirildi.
ABD Başkanı Joe Biden ile Dışişleri Bakanı Antony Blinken, tutuklu takası operasyonundaki rolü dolayısıyla Türkiye'ye teşekkür etti. Biden, "Bu zor ve kompleks müzakereler boyunca bu sonuca ulaşmak için Türkiye, Almanya, Polonya, Slovenya ve Norveç gibi müttefiklerimize müteşekkirim" ifadesini kullandı. Blinken, "Türk hükümetine de bu kişilerin ABD ve Almanya'ya güvenli şekilde dönüşü için yer sağladığı ayrıca teşekkür ediyoruz" dedi. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Sullivan'dan da "Hayati lojistik desteği için Türkiye'ye çok minnettarız" açıklaması geldi. Avrupa Birliği ve NATO da esir takasında Türkiye'nin oynadığı rolden duydukları memnuniyeti paylaştı. Rusya da takas operasyonunun hazırlanmasına yardımcı olan tüm ülkelerin yönetimlerine teşekkür etti.
Rusya'dan MİT'in takas operasyonuna teşekkür
Rusya'dan MİT'in tarihi takas operasyonuna ilişkin flaş açıklama: ABD tavizler verdi
