Ankara’dan sayın Latif SÖZEN soruyor:
SORU : Geçtiğimiz günlerde TRT televizyonunda bir sağlık programı yayımlandı.
Konuşmacılar şu anda Türkiye'de yapılan sağlıkla ilgili çalışmaları anlattılar. Sağlık bakanı da telefonla programa katılarak yapılan, yapılmakta olan ve yapmayı planladıkları çalışmaları anlattı.
Anladığımız kadarıyla yeşil kartla tedavi uygulamasına da son verilecek…
Her vatandaş özel ve devlet hastanelerinde bedava tedavi olabilecek…
Programın akışı içinde genç bir konuşmacı Tıp alanında Türklerin yetiştirdiği ünlüleri anlattı.
Bu ünlüler içerisinde hayrettir ki ünlü tıp bilgini İbn-i Sina’dan söz etmedi.
Anladım ki; Genç neslimize tarihte yaşamış ünlü Türk bilginleri hakkında pek bir şey öğretmiyoruz.
Bildiğim kadarıyla İbn-i Sina’nın yazdığı tıp bilimiyle ilgili eserler Avrupa Üniversitelerinde ders kitabı olarak okutulmuştur.
Benim sorum İbn-i Sina ile ilgili….
Gençlerimizin bilgi sahibi olabilmeleri için İbn-i Sina hakkında bilgi verir misiniz? Nerede yaşamıştır? Ne türde eserler yazmıştır? ''
CEVAP : Bahsedilen programı izleme imkanım olmamıştı.
Bu tür programlar gerçekten faydalı programlardır.
Ancak programın eksik yönü belirtildiği şekliyle Türk tıp bilginleri anlatılırken ünlü tıp bilgini İbn-i Sina’dan bahsedilmemesidir.
İbni Sina Türk’tür ve Tıp alanında pek çok buluşları vardır.
Soruyu cevaplandırabilmek için İbni Sina’nın hayat hikâyesini kısaca anlatmak istiyorum:
İbn-i Sina; Büyük Türk-İslam filozofu ve ünlü tıp bilginidir.
980 yılında Buhara’da doğmuştur. Babası Sarayda kâtip olarak çalışan okumuş bir kişidir.
İlk tahsilini babasından yapmıştır.
Devrinin tanınmış bilginlerinden özel dersler almıştır.
Tahsil hayatı boyunca; İslam ilimlerinden Sarf – Nahiv – Fıkıh okumuştur.
Yine Geometri – Mantık – Tıp – Tabiiye – Felsefe ve Metafizik öğrenimi görmüştür.
10 yaşında Kuran-ı Kerim’i ezberlemiştir.
I5 yaşında devrinin bütün bilimlerinde en yüksek çizgiye ulaşmıştır.
Bu emsalsiz çalışma gücü, enerjisi ve ilmi ihtirası sebebiyle yaşadığı bölgenin en ünlü sarayının zengin kütüphanesi kendisine açılmıştır.
Bu zengin kütüphanenin bütün kitaplarını ezberlercesine okumuştur.
20 yaşında Harezm’e gitmiş, orada ünlü bilgin Biruni ile tanışmıştır.
Oradan Horasan ve Curcuna geçmiş, Cürcan’da kendisine ikamet edebileceği ve ilmi çalışmalarını sürdürebileceği bir ev tahsis edilmiştir.
Ünlü tıp kitabı “Kanun Fi’t-Tıb’’ adlı kitabını burada yazmıştır.
Bütün İlkçağ düşünürlerini incelemiştir. İbni Sina tıp, fizik, astronomi, felsefe, kelam, musiki ve diğer sahalarda 100’den fazla eser yazmıştır.
“Eş-Şifa” ve “Kanun fit-Tıp”, en tanınmış eserleridir.
İbn-i Sina aralıksız 600 yıl boyunca doğu ve batıda tıbba hâkimiyetini sürdürmüştür.
Eserleri Asya ve Avrupa üniversitelerinde tek kitap, yegâne kaynak olarak okutulmuştur.
Eserleri Latince, İbrani’ce ve diğer dillere çevrilmiş; yüzlerce defa mükerrer baskıları yapılmıştır.
Bitkilerden elde ettiği bazı ilaçlar ve bazı teşhisleri, tıp sahasında bugün de geçerlidir.
İbn-i Sina; Ortaçağ’da Avrupalı düşünürleri de derinden etkilemiştir.
Avrupa’da ‘’Avicenne’’ diye tanınan İbn-i Sina, İslam âleminin en büyük bilgini olarak tanınmıştır.
“El Hikmet ve’t-Tabiiyat” adlı fizik ve biyoloji eserinden ayrı olarak, tasavvuf ve musiki üzerine de eserler yazmış ve ayrıca psikolojinin kurucusu olarak anılmıştır.
İbni Sina’ya göre ilimler 3’e ayrılmaktadır.
Her bir bölümün kendine göre özellikleri vardır. Bu özellikleri kitaplarında uzun uzun izah etmektedir.
İbn-i Sina; Peygamberlere filozoflardan daha çok değer vermiştir.
İbn-i Sina’ya göre Peygamberler; Yaptıkları işler vasıtasıyla tefekkürü: İman vasıtasıyla aklı tamamlarlar.
Böylece Yunan felsefesini İslam Kelamına yaklaştırmaya gayret etmiştir.
Hekimlikte, riyaziye-fizik ve felsefede çığır açan İbn-i Sina, tarihin en büyük bilginlerinden biri olmuştur.
İnsanlık tarihinde hiç bir deha, O’nun dehasının genişliği, kavradığı alanın akla hayret veren büyüklüğü ile kıyas olunamaz.
Müslüman-Türk tarihinin tıp alanında ve diğer ilimlerde yetiştirdiği bu ünlü bilgin, 1037 yılında Hemedan’da vefat etmiş ve orada defnedilmiştir.
Gönül ister ki yapılan televizyon programlarında Tıp’la ilgili konuşmalar yapılırken bu büyük Türk hekimi ve ünlü bilgin İbn-i Sina genç nesillere daha geniş bir şekilde tanıtılsın.
Ve yine gönül ister ki lise ve dengi okullarımızda, Üniversitelerimizde Türk büyükleri öğrencilerimize daha detaylı bir şekilde anlatılsın.
Hoşça kalınız.
