O precedensowym wyroku polskiego sądu z nieskrywaną satysfakcją poinformowało Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich. Chodzi o sprawę mężczyzny, który został przyjęty do pracy w ochronie. W umowie cywilnoprawnej postawiono jednak warunek, że musi on nosić męskie umundurowanie. Sęk w tym, że pan „czuł się i wyglądał” jak pani.
„Chociaż w toku rekrutacji zleceniodawca traktował powódkę jako kobietę, kiedy dowiedział się o jej tożsamości płciowej, w upokarzających okolicznościach uniemożliwił jej podjęcie obowiązków, wskazując jako warunek m.in. zgodę na pracę w męskim umundurowaniu” – czytamy w komunikacie RPO.
Jak podkreśla Biuro RPO, proces o „ustalenie płci” był w toku, a mężczyzna formalnie posługiwał się dokumentem tożsamości z wpisaną płcią męską.
Początkowo zatrudnionego w ochronie mężczyznę reprezentowała Kampania Przeciw Homofobii. Powód(ka?) ubiegał(a?) się przed sądem o odszkodowanie – a jednocześnie zadośćuczynienie – za naruszenie zasady równego traktowania ze względu na płeć/”tożsamość płciową” poprzez dyskryminację bezpośrednią i molestowanie. Sąd I instancji oddalił powództwo. Wniesiono jednak apelację. Do postępowania przed sądem II instancji przystąpił Rzecznik Praw Obywatelskich.
„Powódka odmówiła pracy w męskim uniformie. Pozwała zleceniodawcę za naruszenie zasady równego traktowania ze względu na tożsamość płciową. Sąd II instancji przychylił się do stanowiska powódki, reprezentowanej przez Kampanię Przeciw Homofobii, i RPO – który przyłączył się do procesu. Sąd uwzględnił powództwo, zmieniając zaskarżony wyrok I instancji” – czytamy na stronie Biura RPO.
RPO twierdził, że sąd I instancji błędnie zastosował przepisy o równym traktowaniu. „Przyjął bowiem, że powódka powinna była udowodnić fakt naruszenia zasady równego traktowania, podczas gdy ustawa wyraźnie przenosi ciężar dowodu na pozwanego i wymaga od powoda jedynie uprawdopodobnienia zdarzenia. Według RPO sąd dokonał błędnej wykładni i błędnie zastosował przepisy ustawy o równym traktowaniu. Wykazał się także brakiem zrozumienia istoty transpłciowości” – podkreślono.
Jest to pierwsza sprawa, w której polskie sądy rozpatrywały zarzut naruszenia zasady równego traktowania ze względu na tożsamość płciową – na podstawie tzw. ustawy o równym traktowaniu. Chodzi o dokument z 3 grudnia 2010 roku o wdrożeniu przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania. Co istotne, nie zakazuje on wprost dyskryminacji ze względu na tożsamość płciową, ale co najwyżej ze względu na płeć.
„Z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i opracowań soft law organizacji międzynarodowych wynika jednoznacznie, że zakaz dyskryminacji ze względu na płeć obejmuje także tożsamość płciową. Nie zostało to jednak potwierdzone wcześniej w orzecznictwie polskich sądów. W tym kontekście prawomocny wyrok Sąd Okręgowego ma charakter precedensowy” – podkreśliło Biuro RPO.
Wyrok Sądu Okręgowego, zmieniający wyrok sądu I instancji, zapadł 29 września 2020 roku. Uwzględnił on powództwo w całości.
W uzasadnieniu sąd wskazał, że „chociaż w polskim porządku prawnym kwestia transseksualizmu nie doczekała się jeszcze uporządkowania i samodzielnej regulacji, to jednak częścią polskiego porządku prawnego jest zakaz dyskryminacji osób transseksualnych, bowiem zasada ta stanowi element prawa wspólnotowego”.
„Zakaz dyskryminacji ze względu na tożsamość płciową może być także wyprowadzony z konstytucyjnych zasad dotyczących ochrony godności każdego człowieka i równego traktowania” – czytamy.
Sąd zaznaczył ponadto, że „ustawa o równym traktowaniu wdraża przepisy UE. Należy więc dokonywać wykładni tych przepisów w sposób zgodny z zasadami prawa wspólnotowego i orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE”.
Źródło: rpo.gov.pl
Artykuł Postęp wkracza do Polski. „Tożsamość płciowa” w precedensowym wyroku sądu pochodzi z serwisu NCZAS.COM.
