Ақын, ойшыл Абайдың рухани қалыптасу, өмірден өз орнын іздеудің рөлі орасан зор болды. Бұл ретте дін маңызды рөл атқарғаны сөзсіз. Абай өзінің ақындық шығармашылығын ұрпақтарына аманат етуге міндетті құдайдың сыйы деп түсінді. Оның лирикаларында жиі естілетін тәннің өлмейтіндігі мен рухтың өлмейтіндігі тақырыбы поэзияның өлместігі тақырыбына ауысады.Абайдың философиялық және діни ізденістері 20 ғасырдың басындағы Шәкәрім, Мағжай сияқты ақындардың шығармашылығында өз жалғасын тапты. Біріншісі Абай лирикасының философиялық-діни мәселесін жалғастырса, екіншісі ғашықтық желінің мұрагері болды деген пікір қалыпты жағдайға айналды.
Көшпелілердің көне дінінің (пұтқа табынушылық) тартымдылығына қарамастан, діни ғұрыптар мен жоғары билікке үндеуде бақсы немесе «көсем» үлкен рөл атқарғанын...
