Դիմակավորված անձինք ծնկի են բերել Սամվել Վարդանյանին, թքել նրա վրա և սեռական բնույթի հայհոյանքներ հնչեցրել։ Այսպես է նկարագրում տեղի ունեցածը «Հելսինկյան ասոցիացիա» իրավապաշտպան հասարակական կազմակերպությունը իր տարածած հայտարարության մեջ: Այն խստորեն դատապարտում է ձերբակալված ՀՀ քաղաքացի Սամվել Վարդանյանի նկատմամբ կիրառված խոշտանգումն ու անմարդկային վերաբերմունքը։ Հիշեցնենք՝ խոսքը ՔՊ-ական պատգամավոր Հակոբ Ասլանյանի հասցեին հասարակական տրանսպորտում վիրավորական արտահայտություններ […]
The post Մեր դեմ խաղ չկա՞. ցուցադրական պատիժն ու «չոքած քաղաքացին» first appeared on MediaLab Newsroom-Laboratory.
Դիմակավորված անձինք ծնկի են բերել Սամվել Վարդանյանին, թքել նրա վրա և սեռական բնույթի հայհոյանքներ հնչեցրել։ Այսպես է նկարագրում տեղի ունեցածը «Հելսինկյան ասոցիացիա» իրավապաշտպան հասարակական կազմակերպությունը իր տարածած հայտարարության մեջ: Այն խստորեն դատապարտում է ձերբակալված ՀՀ քաղաքացի Սամվել Վարդանյանի նկատմամբ կիրառված խոշտանգումն ու անմարդկային վերաբերմունքը։
Հիշեցնենք՝ խոսքը ՔՊ-ական պատգամավոր Հակոբ Ասլանյանի հասցեին հասարակական տրանսպորտում վիրավորական արտահայտություններ հնչեցրած Սամվել Վարդանյանի մասին է:
Իր հերթին «Իրազեկ քաղաքացիների միավորում» ՀԿ հիմնադիր Դանիել Իոաննիսյանը իր ֆեյսբուքյան էջում գրում է. «Ոստիկանների թողտվությամբ (հավանաբար` կազմակերպմամբ) ձերբակալված Սամվել Վարդանյանին կազմակերպված ձևով խոշտանգելու մասին ահազանգերը արժանահավատ են և չեն կարող հորինվածք լինել։
Ոստիկանության ծառայողները, ըստ էության, քաղաքացիներին ծառայելու փոխարեն, անում են այն, ինչ իրենք պետք է անեն ՆԳ նախարար Վահե Ղազարյանի պատկերացմամբ` մարդկանց վրա ահուսարսափ տարածեն»:
Հետաքրքիր է՝ կարելի՞ է արդյոք համարել, որ այլևս ունենք ոչ թե նախադեպ, այլ հստակ, ձևավորված մեսիջ քաղաքացիների նկատմամբ:
Բոլոր քաղաքացիները հավասար են, բայց ոմանք ավելի հավասար են: Երկրում կա մարդկանց մի խումբ, որին չի կարելի վիրավորել, մեղադրել և այլն, քանի որ նման դեպքում դուք կստանաք ոչ թե կամ ոչ միայն դատական հայց ձեր դեմ, օրենքի շրջանակներում, այլ հաշվեհարդար և ստորացում: Շատերը կասեն՝ ոչ մի նոր բան հայոց արևի ներքո: Այդ դեպքում հարց է ծագում. ի՞նչ էին մերժում մարդիկ 2018 թվականին:
Եթե դիմակավորված անձինք պետք է ստորացնեն պարզապես հասարակական կարգը խախտած քաղաքացուն, ապա ո՞րն է տարբերությունը հասարակության համար: Իր հերթին Մարդու իրավունքների պաշտպանը հանդես է գալիս ոչ թե բացահայտ դատապարտմամբ, այլ համերաշխության կոչերով, ինչը իրավիճակի շտկման տեսանկյունից ոչ մի լավ բան չի խոստանում:
Եթե որոշ անձինք կամ խմբեր հույս ունեն ստորացման այս տոնավաճառով վախեցնել քաղաքացիներին կամ բարձրացնել սեփական ուժեղ ձեռքի վարկանիշը, ապա ես նրանց համար վատ լուրեր ունեմ: Դեռևս ֆրանսիացի փիլիսոփա Միշել Ֆուկոն, ուսումնասիրելով հանրային մահապատժի և, ընդհանրապես, ցուցադրական պատժի ֆենոմենը, եկել էր այն եզրակացության, որ եվրոպական քաղաքակրթությունը ֆիզիկական ուժի գործադրումից անցավ բանտայինի, քանի որ՝
Առանց չափազանցության եմ նշում, որ երջանկություն և բախտավորություն եմ համարում այն փաստը, որ այսօր մենք չենք քննարկում առանձնակի դաժանությամբ մահապատիժներն ու վայրագությունները:
Բայց մի բան հստակ է՝ խուլիգանության մեջ կասկածվող անձը ստացել է ավելի բարձր «պատիժ», քան իր արածն էր: Ըստ այդմ՝ հասարակության աչքերին մեղադրյալը փոխվել է: Եվ եթե պետությունն ու քաղաքական էլիտան ուզում է ՄԻՊ-ի կողմից այդքան ցանկալի համերաշխությանը հասնել, պետք է շուտափույթ վերանայի իր «գյամերը ձգելու» տձև քաղաքականությունը: Պատժի բոլոր մեղավորներին իրենց արած գործին համապատասխան և համարժեք չափով: Անգամ եթե այդ մեղավորը հենց ինքն է:
Քաղաքացու հանդեպ նման վարք նախաձեռնող կողմը չէր կարող չկռահել, որ տեղի ունեցածը շատ շուտով դառնալու է հանրային քննարկման առարկա:
Հայաստանում սոցիալ-քաղաքական դաշտը բաց է, աղմկոտ և ունի բարձր թափանցիկություն: Միայն այլմոլորակայինը կարող էր ենթադրել, որ իր արածը հանրային լայն հնչեղություն չի ստանա: Ըստ այդմ՝ կարելի է ենթադրել, որ քաղաքացուն չոքացնելը, ստորացնելն ու վրան թքելն արվում են դիտմամբ, ցույց տալու համար, որ երկրում կան մարդիկ, ում դա ԿԱՐԵԼԻ է, և կան մարդիկ, որոնք պետք է վախենան, որոնք պետք է հետևություն անեն, որ որոշ ՄԱՐԴԿԱՆՑ ԴԵՄ ԽԱՂ ՉԿԱ:
Ինչ-որ բան հիշեցնում է, այնպես չէ՞:
Լիաննա Խաչատրյան
MediaLab.am
The post Մեր դեմ խաղ չկա՞. ցուցադրական պատիժն ու «չոքած քաղաքացին» first appeared on MediaLab Newsroom-Laboratory.
