نشر و پخش خبرهای بد مخصوصاً از شبکه‌های اجتماعی بر زندگی جوانان تأثیر ناگوار گذاشته است.
شماری از جوانان ولایت جوزجان می‌گویند چنین خبرهایی روان‌شان را پریشان کرده.
چه راه حل‌های وجود دارد که جوانان از خطر دچار شدن به بیماری‌های مثل افسردگی و اضطراب در امان باشند؟
نصرت‌الله باشنده شهر مزارشریف فعلا محصل در پوهنتون جوزجان روزانه بیش از پنج ساعت وقت خود را در شبکۀ اجتماعی فیسبوک سپری می‌کند.
او ۲۳ سال دارد و می‌گوید که خبرهای جنگ و حوادث دلخراش بر روانش تاثیر بد گذاشته.
نصرت‌الله گفت: "هفته گذشته در فیسبوک یک خبر به ارتباط راه شبرغان- مزار که در آن از سقوط یک پوسته دولتی، تخریب چندین موتر، کشته و زخمی شدن دو سه جوان نوشته شده بود که خواندم، افسرده و به تشویش شدم که مبادا روزی ماهم از این راه به خانه برویم در بین جنگ گیر نمانیم و خدای نخواسته کشته و زخمی نشویم همین بود که شب تا صبح خوابم نیامد."
مریم یوسفی فعال مدنی در جوزجان با نصرت‌الله هم نظر است.
خبر جنگ بر روان او نیز تاثیر گذاشته از آن روز به این‌سو احساس پریشانی می‌کند.
بانو یوسفی گفت: "ما یک خبر جعلی را از صفحات اجتماعی فیسبوک دنبال کرده بودیم که سقوط ولسوالی درزاب بود، این خبر کشته شدن جوانان را نشان می‌داد و مردم فکر می‌کردند که حالا طالبان به مرکز شبرغان حمله می‌کنند که یک ترس و تشویش در بین مردم ایجاد شده بود و از هر لحاظ روان و فکر ما را مشوش ساخت. حتی ما یک روز دو روز به کارهای خود نمی‌پرداختیم در خانه‌ها خود را پنهان کرده بودیم که اگر جنگ شود ما خود را چگونه مصئون نگاه کنیم."
بانو یوسفی می گوید ده سال پیش که با فیس بوک بلد نبود فکر آرامی داشت اما در این روزها با دیدن خبرهای جنگ احساس نا راحتی می‌کند.
برخی روانشناسان نیز می‌گویند، نشر خبرهای جنگ و تصاویر دلخراش و خشونت آمیز از صحنه جنگ، بر ذهن و روان جوانان و کودکان اثر ناگوار به جا می‌گذارد.
گوزل برلاس یکی از این روان شناسانی است که در پوهنتون جوزجان تدریس می‌کند.
او برای بیرون رفت از اثرهای ناگوار خبرهای دلخراش در شبکه‌های اجتماعی سه راهکار را پیشنهاد می‌کند: "سه راهکاری که من در این مورد پیشنهاد می‌کنم اول این که اوقات خود را مدیریت کنند. دوم کتاب باید بخوانند و سوم ورزش بکنند و بیشتر مهارت‌های زندگی خود را بالا ببرند و ارتباطات خود را با اجتماع بیشتر و وسیع‌تر بسازند."
به گزارش گالوپ، در سال ۲۰۱۹ در افغانستان تنها ۳۱ درصد مصاحبه شوندگان گفته بودند که یک روز قبل تبسم یا خنده بر لب داشتند. به اساس آن گزارش، این پایین‌ترین رقم را از لحاظ داشتن تجربۀ مثبت در زندگی در سطح جهان نشان می‌دهد.
به نظر بانو برلاس با انجام کارهای اندک مانند شنیدن موسیقی، تماشای فیلم و یا هم مدیریت درست وقت می‌توان تجربه زندگی را مثبت ساخت.
